یک مصرع شعر شفیعی کدکنی کافی است تا عمق زیبایی و قدمت یک کالای امروزیشده را بهراحتی بفهمیم. آنجا که میگوید: تا کجا میبرد این نقش به دیوار مرا... که در این شعر تاریخ ایران را در نقوش یک کاشی مرور میکند و لاجورد افق صبح نشابور و هری را که در کاشی چهارگوش کوچکی متراکم شده است، تماشا میکند. همین قدمت و اصالت موجب شده تا امروزه ایران یکی از صادرکنندگان کاشی منطقه باشد و به نوعی طنین کاشی ایران آبی باشد و صدای آژیر قرمزی در این بازار شنیده نشود. البته از آنجایی که همیشه خطراتی بازارها را تهدید میکند، بازار کاشی و سرامیک ایران نیز اگر به خود نجنبد، باید شاهد ورود کاشیهای خارجی بیشتری به بازار داخلی باشد و اگر این اتفاق بیفتد، طنین کاشی ایرانی دیگر آبی نخواهد بود. هرچند فروشندگان بازار کاشی فعلا ایرانیها را آقای بازار میدانند. خیابان ملاصدرا مرکز بورس کاشی و سرامیک تهران است که همیشه هم بازار خوبی دارد. نامهای ایرانی یکی بعد از دیگری ردیف شدهاند. تبریز، اصفهان، یزد، میبد، الوند، مرجان و خلاصه آدم کیفور میشود از اینکه عمده کالای این بازار، ایرانی است. البته از کشورهایی چون اسپانیا و ایتالیا هم کاشی در بازار عرضه میشود که بیشتر مصرف خاص دارد و سفارشی محسوب میشوند، وگرنه مصرف عمومی از همان کاشیهای ایرانی است. با گشتی که در راسته کاشیفروشان خیابان ملاصدرا میزنم، با چند فروشنده همصحبت میشوم تا از چندوچون بازار خبری بگیرم و خلاصه این گزارش را به جایی برسانم.
خارجیهای ملاصدرا
محصولات کشورهایی چون اسپانیا و ایتالیا در بازار ایران خریدار دارند. هرچند خود این کشورها نیز از واردکنندگان کاشی ایران محسوب میشوند. دلیل واردات ایران از این کشورها، لوکس بودن کاشیهای آنهاست. بهخاطر صنعت پیشرفتهتری که دارند و دستگاههای بهروز خود میتوانند برشهای فنیتر و زیباتری روی کاشی پیاده کنند که همین امر مورد توجه مرفهان ایرانی قرار گرفته است. پرسلانزا و الکل از اسپانیا و اب از ایتالیا دو برند پرفروش خارجی هستند. فروشندگان این راسته کاشی تبریز را باکیفیتترین کاشی ایرانی بازار میدانند. همچنین ویژگیهای کاشیهای گرانقیمت و باکیفیت را چنین برمیشمارند: طراحی خوب، سایز مناسب و نداشتن مشکلات فنی.
محدوده قیمتها
قیمت کاشیهای ایرانی در هر مترمربع بین 18هزار تومان تا 30هزار تومان است. کاشیهای خارجی که لوکسهای بازار محسوب میشوند، هر مترمربع بین 150هزار تومان تا 300هزار تومان است.
بازار سرامیک
در بازار سرامیک داستان تا حدود زیادی متفاوت است و از آنجایی که همیشه پای چین هم در میان است، سرامیکهای چینی بهوفور حضور دارند. اصولا چین را مولد صنعت سرامیک میدانند و بهنوعی بازار جهانی را هم در قبضه قدرتش دارد. اسپانیا دیگر کشور صادرکننده سرامیک به ایران است که محصولاتش گرانترینهای بازار هم هستند. البته برندهای ایرانی هم در بازار به چشم میخورند. برندهایی چون الوند، تبریز، سینا و آسیا.
محدوده قیمت سرامیکهای ایرانی در هر مترمربع بین هشتهزار تا 60هزار تومان است. چینیها بین 50هزار تا 80هزار تومان و محصولات ترکیه بین 100هزار تومان تا 400هزار تومان برای هر مترمربع قیمتگذاری شدهاند. البرز، گلدیس و تامر مشهورترین سـرامیکهای ایرانی بازار هستند.
ویژگیهای سرامیک خوب این است که با شستوشو و استفاده از اسید و جوهرنمک رنگ و لعاب آن از بین نرود، در مقابل سرما و گرما مقاوم باشد و ترک برندارد. همچنین جذب آب ندارد، تاب ندارد، کیفیت لعابش بالاست و تنوع رنگ و سایز دارد.
بهترین کشور تولیدکننده سرامیک از لحاظ تنوع و کیفیت چین است. کیفیت یک کاشی خوب هم به عوامل زیادی بستگی دارد. از جمله سایز، نوع لعاب، رنگ و مدل و تحت واحد کنترل کیفیت تولید شدن. همچنین برخی از کاشیهای تبریز تحت لیسانس اسپانیا تولید میشوند و به همین دلیل بهلحاظ فنی از کیفیت قابل قبولی برخوردارند. تا جایی که در زمره محصولات صادراتی ایران هم قرار دارند. طرحهای متنوع کاشیهای ایرانی از جمله دلایل اقبال مشتریان به آنهاست.