صنعت پتروشیمی با وجود 50 ساله شدن تنها در دو مقطع جهش خوبی داشته و امروز از صنایع پرسود است. وزیر نفت ضمن تایید این مطلب در واکنش به ورود دولت به این صنعت تاکید کرد: خصوصیسازی در این صنعت اتفاق افتاده و موافق نیستم که شرکت پتروشیمی شریک بخش خصوصی شود تا طرحها سودآور یا منابع مورد نیاز تامین شود. روزگذشته جشن پنجاهمین سال تاسیس شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با حضور دو وزیر نفت و صنعت، معدن و تجارت با حضور فعالان بخش خصوصی برگزار شد. در این همایش وزیر نفت، صنعت پتروشیمی را دوی امدادی دانست و موفقیتهای آن را به جمع کثیری نسبت داد.
وی با اشاره به اینکه این صنعت تنها در دو مقطع زمانی دولت سازندگی و اصلاحات، موفق عمل کرده است، اعلام کرد: با تلاشهای صورت گرفته در این دو دولت ارزش تولید محصولات پتروشیمی از یک میلیارد دلار به 20 میلیارد دلار رسیده است. بدون شک توسعه صنعت پتروشیمی در بخشهای بالادستی، میانی و تکمیلی به دلیل سودآور بودن، توجه دولت، نهادهای عمومی و بخش خصوصی را به خود جلب کرده است، به طوری که مدیران دولتی این صنعت با وجود واگذاری پتروشیمیها به بخش خصوصی بیمیل نیستند که دوباره به این صنعت در بخش اجرایی و مدیریتی بازگردند.
خصوصیسازی را بپذیریم
بیژن زنگنه با اشاره به اینکه نقش صنعت پتروشیمی با گذشت 15 سال تغییر یافته است و باید آن را درک کنیم، تاکید کرد: خصوصیسازی در این صنعت اتفاق افتاده است. واقعیتی که باید بپذیریم و افسوس آن را نخوریم. بهتر است بخش دولتی از توسعه فناوری و پژوهش به این صنعت حمایت کند. تلاشها باید برای تکمیل زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی با توسعه بخش میانی و پایین دستی باشد.
وی با تاکید بر اینکه در بخش خوراک باید به بخش خصوصی واقعی اولویت داده شود، گفت: باید سرمایه به افراد حقیقی برگردد. در صنعت پتروشیمی باید امکان رقابت برقرار شود. بخش دولتی پتروشیمی در مشارکت برای سازماندهی بازار سرمایه بهخصوص سرمایههای کوچک در توسعه صنعت پتروشیمی و جلب مشارکت مردم گام بردارد و تنها به ایجاد تاسیسات زیربنایی ورود کند و برای سرمایهگذاران صنایع پاییندستی به منظور سوددهبودن طرحهای اقتصادی نقش حمایتی داشته باشد.
موضوع دیگری که در این همایش به آن اشاره شد، مسئله تحریمها و تاثیرات در توقف صنعت پتروشیمی بود. وزیر نفت در اینباره اظهار کرد: من این را قبول ندارم و معتقدم بیتدبیری موجب توقف این صنعت شده است. تحریمها از سال 91 بر کشور ما اعمال شد. پیش از این از 700 میلیارد دلاری که از صنعت نفت تولید میشد چرا حتی یک دلار آن در صنعت پتروشیمی سرمایهگذاری نشد تحریم موجب نشده است علت اصلی نبود عزم، فرمانده و فرد متخصص است زیرا عقلای صنعت پتروشیمی بیرون کار بودند. وزیر نفت در این همایش به قدرت سرمایهگذاری بخش خصوصی در صنعت نفت اشاره کرد و گفت: شرکتهای زیادی در این صنعت فعال هستند که آورده خوبی دارند و باید از ظرفیت آنها بهره گرفت. گرچه بخش خصوصی باید به سود معقول قانع باشد.
صنایع تکمیلی اشتغالزایی میکند
همچنین در این همایش محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه برخی از انتقادها مبنی بر خامفروشی در صنعت پتروشیمی میشود که بیانصافی است، گفت: توسعه صنایع پاییندستی پتروشیمی باید همسو با بخش بالادستی صورت گیرد، زیرا صنایع تکمیلی پتروشیمی سبب تولید محصولاتی باارزش افزوده بیشتر میشود که پیامد آن افزایش سودآوری برای این صنعت خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه توسعه بخش پاییندستی پتروشیمی سبب اشتغالزایی قابل قبولی میشود و آمارها نشانگر آن است که صنایع پایین دست ١٠برابر اشتغال بیشتر ایجاد میکند، تاکید کرد: چابهار با توجه به قابلیتهای موجود میتواند همانند عسلویه رشد کند و جاسک با ایجاد شهرکصنعتی که پتروشیمیها سهم مطلوبی در آن محل خواهند داشت یک قطب دیگر پتروشیمی خواهد بود.
با وجود اینکه وزیر نفت در این همایش بیتاثیر بودن تحریمها را تاکید کرد اما وزیر صنعت در انتقاد از برخی مدیران که میگویند «تحریمها اثر ندارد» گفت: این افراد چرا دروغ میگویند. اکنون بر اثر همین تحریمها رکود، تورم و بیکاری ایجاد شده است و ما باید به سوی فردایی بهتر و توسعه کشور با همکاری و تعامل پیش برویم.
به گفته نعمتزاده، طبق پیشبینیها امسال صادرات محصولات پتروشیمی به حدود ١٣ میلیارد دلار میرسد و ارزش محصولات متنوع پتروشیمی در داخل کشور معادل هفت میلیارد دلار خواهد بود که در مجموع ارزش این صنعت را امسال به حدود ٢٠ میلیارددلار میرساند.
نعمتزاده با تاکید بر اینکه چابهار و جاسک قطبهای آینده صنعت پتروشیمی خواهند بود، گفت: چابهار با توجه به قابلیتهای موجود میتواند همانند عسلویه رشد کند و جاسک با ایجاد شهرک صنعتی که پتروشیمیها سهم مطلوبی در آن محل خواهند داشت یک قطب دیگر پتروشیمی خواهد بود.
در این همایش از فعالان بخش خصوصی در حوزه پتروشیمی تقدیر شد، اما نماینده بخش خصوصی بهعنوان سخنران پشت تربیون نرفت و گزارشی نیز ارائه نشد. با وجود اینکه صنعت پتروشیمی به بخش خصوصی واگذار شده و وزیر نفت از این بخش حمایت کرد اما فرصتی به منظور ارائه خواستها و مشکلات پتروشیمیها در همایش فراهم نشد.