سوغاتی با چاشنی هنرنمایی در بسته‌ بندی

در مسافرت‌هایی که به شهرهای بزرگ کشورمان می‌رویم، زمان برگشت، یک فرهنگ مهم به اسم سوغاتی آوردن برای دوستان و آشنایان مجبورمان می‌کند سری به لیست سوغاتی‌های مهم آن شهر بزنیم و بررسی کنیم که با یک هزینه معقول چه هدیه‌ای می‌توان تهیه کرد. از گز و پولکی اصفهان که بگذریم می‌رسیم به صنایع‌دستیِ آن‌که همیشه نمود هنر اصیل ایرانی به شمار می‌آید.یکی از همین صنایع‌دستی پارچه قلمکار اصفهان است که ایرانیان آن را خوب می‌شناسند. پارچه قلمکار مشخصا متعلق به اصفهان است که بعد از رنگ‌آمیزی، پارچه مورد نظر چاپ دستی می‌خورد و طرح‌های اسلیمی خاصی روی آن به کار گرفته می‌شود.

این همه تلاش برای این سوغات ارزشمند زمانی منزلت خود را از دست می‌دهد که فروشنده آن را در یک نایلون مشکی می‌گذارد و به دست مشتری می‌دهد. با یک جست‌وجوی کلی متوجه شدم که این محصول سال‌ها پیش ارزش زیادی داشته و به دلیل مرغوبیت و خاص بودن، مورد توجه مسافران زیادی بوده است اما با ورود صنایع‌دستی جدید در بسته‌بندی‌های پرزرق و برق این محصول در بازار به‌شدت گوشه‌گیر شده و توجه چندانی به آن نمی‌شود.

بررسی‌ها به آنجا رسید که برای بسته‌بندی این محصول تاکنون عمل خاصی انجام نشده تا در نهایت یک خانم جوان با بررسی صنایع‌دستی و توجه به افول در فروش این محصول، طرح یک جعبه بسته‌بندی را برای این پارچه ارائه داده است که شاید راهی برای نجات آن باشد.در همین راستا پای صحبت خانم راحیل حاجی‌فرجی، طراح این بسته‌بندی نشسته و صحبت‌هایی را در خصوص شمای طرح به علاوه مزیت‌های آن بیان کردند که به اختصار در زیر می‌خوانید.

در خصوص ایده اولیه این طرح بگویید، از کجا به ذهن‌تان رسید؟

ایده پیشنهادی من از یک پروژه دانشگاهی شروع شد، پروژه من در خصوص بررسی صنایع‌دستی ایران بود که در بررسی‌هایم به پارچه قلمکار اصفهان برخوردم، این نوع پارچه سال‌های زیادی در خانه‌های ایرانی وجود داشته است اما در سال‌های اخیر استفاده از آن به‌شدت کاهش پیدا کرده و رو به افول است. من از دیدگاه یک طراح به نظرم آمد شاید اصلی‌ترین دلیل این افول عدم وجود یک بسته‌بندی مناسب برای مشتریان است چرا که عموما این محصول به‌عنوان سوغات اصفهان معرفی می‌شود و میهمانان رغبت نمی‌کنند آن را در پلاستیک کادو کرده و سوغات ببرند.

چه مشخصه‌هایی در این طرح به کار گرفته شده و چه ویژگی‌هایی در آن بارز است؟

معمولا در کشور ما صنایع‌دستی بسته‌بندی خاص یا مشخصی ندارند. من در این طرح تلاش کرده‌ام «ایرانی بودن محصول» کاملا مشهود باشد، مخصوصا در بحث صادرات که طرح‌های اسلیمی بتواند معرف این مهم باشد. همچنین در مبحث صادرات در نظر دارم توضیحات لازم به زبان انگلیسی روی بسته‌بندی درج شود.

زمینه طرح روشن است و سعی شده از رنگ‌های گرم که نشانه سرزندگی است استفاده شود که البته شبیه کالای داخل جعبه هم باشد، به علاوه تلاش شده تمام رنگ‌ها، حواشی و متونی که در این طرح به کار برده می‌شود جذاب و نشانه‌هایی از اصالت محصول باشند. در ضمن این بسته از جنس مقوای گرم بالا در نظر گرفته شده است که هزینه زیادی هم روی محصول اضافه نکند و قابل بازیافت هم باشد.

بازار هدف شما برای این طراحی کجاست؟

این نوع بسته‌بندی هم می‌تواند برای مصارف داخلی در نظر گرفته شود هم در بحث صادرات مورد استفاده قرارگیرد.

ارزیابی شما در خصوص بسته‌بندی این محصول در بازار چگونه است؟

از آنجا که این محصول یک محصول سنتی بازار است من تصور می‌کنم دیدگاه قدیمی و از مد افتادن اجناس سنتی را از بین برده و در یک بسته‌بندی شکیل بتواند در بین مشتریان جایی برای خود باز کند. همچنین صادرات این محصول تا پیش از این به‌صورت فله‌ای انجام می‌شد که بالطبع نمی‌توانست جایگاه درستی در بازار پیدا کند. من تصور می‌کنم این بسته‌بندی کمک زیادی به احیای دوباره این محصول می‌کند.

خبرنگار