زیرساخت‌ها نقطه طلایی در جذب سرمایه‌گذاران

توسعه صنعتی درمناطق آزاد از مهم‌ترین ماموریت‌های این مناطق به شمار می‌رود و در تعریف جایگاه صادراتی مناطق آزاد نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. اما به نظر می‌رسد این برنامه نیز مانند برخی دیگر از اهداف مناطق آزاد همچنان در صف عملیاتی شدن باقی مانده است، مسئله‌ای که دستیار جوان مدیرعامل منطقه آزاد چابهار معتقد است همچنان دربند نبود زیرساخت‌ها در مناطق آزاد است. به گفته معین‌الدین سعیدی، رویکرد به مناطق آزاد با گذشته متفاوت است و امروز سرمایه‌گذاران باید متفاوت از گذشته به این مناطق نگاه کنند. وی در توضیحات بیشتری به «فرصت امروز» می‌گوید: سرمایه‌گذاران برای ورود به این مناطق با دو مسئله مواجه هستند. سعیدی به تبعات زیست محیطی و اجتماعی به‌عنوان دو مسئله ایجاد شده در این مناطق اشاره می‌کند و معتقد است دیگر نمی‌توان به این دو موضوع بی‌توجه بود، چرا که از مطالبات اصلی مردم است.

وی نداشتن پیوست‌های اجتماعی و مطالعات زیست محیطی را از نواقص طرح‌های صنعتی در مناطق آزاد عنوان کرده و ادامه می‌دهد: به اعتقاد من اگر نبود یا کمبود زیرساخت‌ها را در این مناطق عمده‌ترین دلیل عدم استقبال سرمایه‌گذاران بدانیم، نبود این پیوست‌ها می‌تواند دلیل دوم باشد، چرا که می‌تواند برای سرمایه‌گذاران تهدید‌کننده باشد. سعیدی با بیان اینکه چابهار محور توسعه شرق نام گرفته، این منطقه را فاقد آب به‌عنوان یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های اولیه می‌داند و ادامه می‌دهد: چابهار باوجود اینکه در حاشیه دریای عمان قرار گرفته متاسفانه در تامین آب شرب و صنعتی مشکل دارد. دستیار مدیرعامل منطقه آزاد چابهار اما تحرکات یکی، دو ساله گذشته را برای چشم‌انداز مناطق آزاد مثبت ارزیابی کرده و می‌افزاید: در حال حاضر فعالیت‌های پتروشیمی در چابهار رشد قابل توجهی داشته و اخیرا ژاپنی‌ها در سفر به این منطقه تمایل‌شان رابه سرمایه‌گذاری در زمینه خودرو و فولاد اعلام کرده‌اند. به گفته وی اگر چه تحریم‌ها در روند توسعه مناطق بسیار تاثیر گذاشته است اما باید برای پاسخ دادن و پذیرفتن پیشنهادات خوب سرمایه‌گذاران خارجی گوش‌به‌زنگ باشیم.

اگرچه به گفته معین الدین سعیدی در چابهار زیرساخت‌های اولیه همچنان ناقص است اما در منطقه آزاد اروند به نظر می‌رسد تکمیل زیرساخت‌ها، حضور سرمایه‌گذار و بازار فعالیت‌های صنعتی داغ است از سوی دیگر مشاور مدیرعامل منطقه آزاد اروند با بیان اینکه بیش از 100 واحد صنعتی درمنطقه آزاد اروند فعالیت دارند، توسعه در این منطقه را در یکی، دو سال گذشته هدفمند و موفق می‌داند. سیدعلی موسوی با تاکید بر نقش زیرساخت‌ها در رشد و توسعه منطقه، با بیان اینکه منطقه آزاد اروند در سه بخش صنعتی، گردشگری و بازرگانی مطرح است، به «فرصت امروز» می‌گوید: اروند در سال‌های اخیر در جذب سرمایه‌گذار موفق بوده است. وی از همسایگی با عراق و وجود حمل‌و‌نقل ترکیبی به‌عنوان دو ویژگی اثر‌گذار در جذب سرمایه‌گذار اشاره کرده و ادامه می‌دهد: حمل‌و‌نقل دریایی، هوایی، جاده‌ای و ریلی در اروند از مهم‌ترین دلایل جذب سرمایه به منطقه است. به گفته موسوی، هم‌اکنون عراق، چین، هند و ترکیه در زمینه‌های مختلف مواد‌غذایی، صنایع پایین دستی پتروشیمی و قطعات خودرو در منطقه آزاد اروند سرمایه‌گذاری کرده‌اند و سرمایه‌گذاران اروپایی از کشورهای ایتالیا، آلمان و اتریش در حال مذاکره برای سرمایه‌گذاری دربخش فولاد و نیروگاه‌های بادی در این منطقه هستند. این مقام، کل سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد اروند را در سال گذشته 15هزار میلیارد ریال و ارزش ارزی آن را 107 میلیون دلار عنوان کرد.

به گزارش «فرصت امروز» و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی مناطق آزاد، هم‌اکنون نزدیک به 950 واحد صنعتی در مناطق آزاد کشور فعال هستند. یکی از مهم‌ترین مسائل در فعالیت این واحدها که نقش عمده‌ای در توسعه و رشد صادرات در مناطق آزاد بر عهده دارند، مشکلات زیرساخت‌ها در این مناطق است. مناطق آزاد در سال‌های گذشته و پیش از دولت یازدهم از تولید و صادرات به‌عنوان مهم‌ترین اهدافش در برنامه دور شد تا آنجا که اکبر ترکان معاون رییس‌جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد گفته بود، این مناطق به دالان واردات تبدیل شدند و تاکید کرده که واردات به این مناطق باید متوقف شده و در مسیر اصلی خود یعنی تولید و صادرات قرار گیرند و شاید در رویکرد جدید این مناطق است که زیرساخت‌ها و اهمیت آنها در جذب سرمایه‌گذار اهمیت پیدا کرده است.