رونق بورس، نیازمند نقدینگی جدید و رونق اقتصاد

وضعیت فعلی بازار سهام حاکی از حاکمیت فضایی کسالت‌بار بر فضای کلی معاملات این بازار است. به‌طوری‌که حتی اخبار مثبت یا منفی نیز هیچ تأثیری بر روند حرکتی قیمت‌ها در این بازار ندارد. شاید تا چند ماه قبل حساسیت بازار سهام به حدی بود که با انتشار کوچک‌ترین خبری بلافاصله واکنش نشان می‌داد اما اکنون تداوم روندهای راکد در حوزه‌های تأثیرگذار بر این بازار باعث شده تا شادابی لازم در بازار سهام وجود نداشته باشد. تبعات ناشی از تورم‌های داخلی در سال‌های قبل و رکودهای پنهان باعث شده تا روند فرسایشی حاکم بر بازار سرمایه همچنان ادامه یابد. در عین حال عدم تغییرات بااهمیت در حوزه اقتصاد کلان کشور باعث شده تا سایر نهادهای تأثیرپذیر اقتصادی نیز با واکنش رکودی مواجه باشند. نقطه حمایتی نماگرهای بازار برای بازگشت از روند نزولی، در شفافیت و قطعی‌شدن تصمیم‌گیری‌ها در حوزه مدیریت کلان کشور قرار گرفته است.

زمانی که بتوان گفت رکود اقتصاد ایران پایان یافته به‌طور حتم حرکت نزولی شاخص‌های بورس نیز به پایان خواهد رسید، چراکه در حال حاضر روند حرکتی بورس تهران با رکود اقتصاد از همگرایی برخوردار است. در حال حاضر مدیریت کلان اقتصاد کشور وارث برخی نابسامانی‌ها است که خواسته یا ناخواسته بر اقتصاد کشور تحمیل شده است. گرچه عمده تلاش‌ها و دلسوزی‌ها در بدنه دولت برای کاهش مشکلات مردم به کار گرفته می‌شود، اما هنوز مشخص نیست و در حوزه‌های تصمیم‌گیرنده‌ای همچون وزارتخانه‌های نفت یا صنعت، معدن و تجارت یا نهادهای قانون‌گذاری همچون مجلس راه‌حل‌های به کار گرفته شده را تا چه حد می‌توان برای تمام ابعاد اقتصاد ایران مؤثر دانست. دولت و وزرای آن باید ضمن نگاه ویژه به بازار سرمایه کشور جریان ایجاد رونق در اقتصاد را تنها از این مسیر عبور دهند.

سیاست‌های کشور نباید برای دوره کوتاه‌مدت تنظیم شود، بلکه براساس رویه‌های چندین ساله هدف‌گذاری و به کار گرفته شوند تا سرمایه‌دار داخلی و خارجی براساس استراتژی مشخص بتواند به سرمایه‌گذاری در کشور اعتماد کند. درحالی‌که وزیر اقتصاد به‌عنوان رییس شورای عالی بورس همواره از نگاه حاکمیتی و کلان به بازار سرمایه می‌نگرد، اما نمی‌توان از حقوقی‌ها این انتظار را داشت که تنها تابع دستورات وزیر اقتصاد و خواسته‌های وی بدون سنجیدن شرایط فعلی خود باشند، چراکه حقوقی‌ها نیز خواسته‌های به‌حق خود را داشته و در شرایط رکود فعلی با کمبود شدید منابع نقدینگی مواجه هستند. چرا موجودیت شاخص برای بازار سرمایه ایران بزرگ و بااهمیت شد؟ از حدود شش سال پیش با تغییر در فرمول محاسباتی شاخص کل بورس این نماگر محاسباتی به‌نوعی برای اقتصاد و حتی دولت تابو شد.

این در حالی بود که با تأثیرپذیری سود تقسیمی مجامع شرکت‌ها بر شاخص کل بورس به یکباره میزان تاثیر این نماگر نسبت به بازتاب واقعیت‌های بورس ایران و حقایق موجود تا حدی منحرف شد. درحالی‌که اهمیت روند حرکتی شاخص بیشتر از آنچه برای فعالان بازار سهام اهمیت داشته باشد، برای جامعه اقتصادی کشور به یک تابو تبدیل شد. نگرانی‌ از روند نوسان شاخص کل بورس و سایر نماگرهای موجود در آن بی‌اهمیت است و حرکت شاخص‌های بورس ناشی از انعکاس نوسان‌های اقتصاد کشور بوده و تزریق مسکن‌های کوتاه‌مدت با هدف تثبیت یا حمایت از شاخص بورس تنها می‌تواند به ارائه آرایشی زیبا از شرایط موجود در یک دوره گذرا بینجامد. این در حالی است که بازار سهام به دلیل ویژگی زنده آن بالاخره در نقطه‌ای از زمان واکنش خود را به واقعیت‌های موجود نشان خواهد داد. در دوره‌های گذشته اگر همزمان با فتح قله 89 هزار واحدی شاخص بورس، تلاش برای تثبیت آن در محدوده مذکور از طریق معاملات بلوکی انجام نمی‌شد و متولیان بازار سهام اجازه نمایش واقعی نماگرهای بازار سهام را می‌دادند، امروز برای شاخص بورس این همه حساسیت وجود نداشت.

در حال حاضر برای تحلیل روند حرکتی شاخص کل بورس از تحلیل‌های تکنیکال استفاده می‌شود. درحالی‌که شاخص بورس نشانگر همه واقعیت‌های این بازار نیست. ازاین‌رو تحلیل‌های موجود نزدیک به واقعیت نخواهد بود، باید اجازه داد بازار سهام آرامش خود را پیدا کرده و سپس روند حرکتی آن را تحلیل کرد.

* کارشناس بازار سهام