بانک مرکزی طرفدار ثبات در بازار ارز است / دوئل با افزایش قیمت ارز

شوک دلار بازار را به لرزه درآورده است. آیا قیمت دلار بار دیگر مرز 4 هزار تومان را خواهد دید؟

به گزارش «فرصت امروز»، نوسانات قیمت دلار در هفته گذشته که با تعطیلی ها چند روزه همراه بود موجب این دغدغه شد که آیا دلار در حال خیزش یا دچار نوسانی مقطعی است؟ آنچه که از ظواهر بازار پیداست در شرایط فعلی بسیاری از خریداران دست از خرید شسته اند و در انتظار روشن شدن تکلیف بازار هستند که البته این کاهش تقاضا می تواند به مثابه ترمزی برای قیمت ارز عمل کند.

فعالان بازار ارز معتقدند که در هفته گذشته عرضه دلار به حداقل خود رسید اما چرا عرضه ارز در این فصل کاهش یافته است؟

پله هایی که قیمت ارز از آن بالا رفت

زمزمه های فعالان بازار گویای آن است که علاوه بر تقاضای فصلی برای اربعین طرح مبارزه با پولشویی و کنترل ارز بر این موضوع بی تاثیر نبوده است. آنها اعتقاد دارند طرحی که اخیرا به موجب آن ورود و خروج ارز تا 10 هزار دلار منع شده، خود مانع ورود ارزهای با منشأ کثیف و به عبارتی حجم زیادی از ارز شده است. اگر این عامل تاثیر واقعی برقیمت ارز داشته است جای این پرسش وجود دارد که چنین اقدام درستی چرا در این زمان نامناسب انجام شده است؟

علاوه بر این، گفته می شود کاهش صادرات پتروشیمی ها تاثیر زیادی بر حجم ارز وارد شده بر بازار داشته است. برخی سایت های خبری با بررسی آمارهای صادرات نشان داده اند که با وجود مثبت بودن تراز تجاری در هفت ماهه ابتدایی سال، میزان صادرات پتروشیمی ها در این بازه زمانی نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش پیدا کرده است. براساس آمار گمرک ایران، صادرات پتروشیمی ها در هفت ماه ابتدایی سال 95 نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته 1.8 درصد کاهش پیدا کرده است. 

از سوی دیگر برخی فعالان بازار اعتقاد دارند که مشکلات ورود درهم امارات هم تا حدی بر پیچیده شدن بازار ارز تاثیر داشته و بر قیمت دلار اثرگذار بوده و آن  را در روندی صعودی قرار داده است.

آنها معتقدند که افزایش قیمت حواله درهم انگیزه دلار را برای افزایش قیمت سرعت بخشید. روند افزایشی درهم، حتی روز یکشنبه  شدت بیشتری به خود گرفت و تا آستانه هزار و 70 تومان بالا رفت. علاوه بر این قیمت دلار در منطقه رو به افزایش نهاد و این موضوع انگیزه دلار را در بازارهای داخلی برای افزایش تقویت کرد. اما نباید فراموش کرد که هر ساله در این فصل قیمت دلار به دلیل انتظاری که بازار برای تعیین نرخ دلار در بودجه سنواتی دارد دچار نوسان می شود.

آب سرد رئیس کل بر قیمت ارز

بر این اساس می توان امیدوار بود که نوسان قیمت دلار با توجه به این عوامل مقطعی بوده و با برطرف شدن این عوامل بازار ارز بار دیگر به سوی آرامش باز گردد. ولی الله سیف که در هفته های اخیر علاقه زیادی به انتشار تلگرامی نظرات خود پیدا کرده است، در واکنش به نوسان قیمت دلار اعلام کرد: واقعیت آن است که تحولات روزهای اخیر بیشتر از هر چیز دیگری ناشی از شوک های انتظاری است که با عواملی همچون افزایش تقاضای فصلی ارز ترکیب شده اند و با وجود تاثیرگذاری مقطعی بر تغییرات نرخ ارز، از سوی بنیان های اقتصاد کلان حمایت نمی شوند.

وی افزود: در ارزیابی مانایی این اثرات باید به این نکته توجه داشت که در سه سال اخیر و با وجود افت قابل توجه قیمت نفت، بازار ارز از ثبات مطلوبی برخوردار بوده است. روند کاهشی نرخ تورم و حصول به سطوح تک رقمی، نرخ سود واقعی مثبت و جذاب در بازار پول، رشد اقتصادی بالای 5 درصد در فصل اول سال و نیز کاهش کسری تراز گمرکی و تبدیل آن به مازاد تجاری در هفت ماهه سال جاری از جمله عوامل توضیح دهنده برقراری ثبات در بازار به شمار می آیند.

با توجه به اینکه بنیان های اقتصادی، جهش ونوسانات اخیر بازار ارز را تایید نمی کند، بنابراین ماهیت این تحولات برخلاف سال های 1390 و 1391 از جنسی نیست که واجد آثار ماندگار باشد. کما اینکه در سال های 1390 و 1391 نیز بخشی از جهش نرخ ارز، به دلیل عوامل انتظاری بود که بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم و اصلاح انتظارات، در طی زمان تعدیل شد.

تحلیلگران از اعلام قیمت فرضی خودداری کنند

سیف در این میان پیکان انتقادش را به سوی برخی تحلیلگران نشانه گرفت ونوشت: البته در این میان از نقش اظهارنظرهای غیرسازنده و غیرکارشناسی برخی افراد که از طریق رسانه های جمعی، به ذکر ارقامی در خصوص نرخ ارز تحت عناوینی همچون نرخ واقعی ارز، نرخ تعادلی ارز، نرخ واقعی بازار، کف قیمت ارز و... می پردازند، نباید غافل شد. اخیرا نیز برخی افراد بدون توجه به آثار منفی انتظاری این امر، به التهاب بازار دامن می زنند و حتی عنوان می کنند دولت جهت جبران کسری  بودجه از افزایش نرخ ارز استقبال می کند که قطعا درست نیست.

استدلال های رئیس کل بانک مرکزی در مورد نرخ ارز و روند باثبات آن می تواند درست باشد و سیف در چند سال گذشته نشان داده است که تسلط خوبی بر قیمت ارز دارد و در صورت بروز شرایط ایجاد شوک توان مهار قیمت را دارد. به همین دلیل بوده است که بلافاصله پس از انتشار نظرات سیف دلار رو به آرامش نهاد، البته در این میان انتشار خبر های مثبت از نشست اوپک هم به آرامش قیمت ارز کمک کرد.

اما در این میان نباید از تاثیر تحولات دیپلماتیک و آنچه در این روزها بر سر برجام می رود غافل بود. موضع گیری هوشیارانه دستگاه دیپلماسی در قبال مصوبه سنا می تواند اثرات ترمیمی بر قیمت ارز داشته باشد.

ارتباط با نویسنده: nasim64najafi@gmail.com