ناامنیهای اخیردر عراق فرصتی پیش روی بازرگانان و تجار ایرانی گذاشته تا حضورشان را در بازار همسایه غربی پررنگتر کنند. ناامنی که مسیرهای ارتباطی این کشور را تهدید کرده و اختلافات با کشورهای مجاور و درگیری با داعش، نگاه واردات این کشور را از ترکیه و عربستان به ایران تغییر داد و حالا عراقیها ترجیح میدهند اغلب مایحتاجشان را از کالاهای ایرانی تامین کنند. اگرچه تجارت کالا بین دو کشور در چند سال اخیر مورد بحث بوده و در دو سال اخیر مقامات و بازرگانان هر دو کشور نشستهایی را برای گسترش این حوزه در کنار دیگر رقبای تجاری داشتند،
اما امروز با شرایط جدید عراق و ترجیحش برای ورود کالا از ایران صادرات به این کشور خارج از پیشبینیها افزایش یافته است. عضو نمایندگان اتاق بازرگانی آبادان معتقد است این شرایط بهترین فرصت برای ایران است تا بازار عراق بهخصوص جنوب این کشور را که تا به حال بخش اندکی از آن را داشت، در دست بگیرد. حسن افخمیآبادانی به «فرصت امروز» میگوید: نمایندگانی از اتاق در استان و تعدادی از تجار خوزستانی به تازگی به بصره سفر کردند و تعدادی از تجار آنها هم به استان آمدند و درباره صادرات به این کشور و مشکلات این کار گفتوگو کردیم.
این عضو اتاق بازرگانی آبادان با بیان اینکه استان بصره در عراق با سه تا چهار میلیون نفر جمعیت یکی از بهترین بازارهای ماست ادامه میدهد: حجم صادرات به این کشور بالاست و پایانههای مرزی ما آمادگی لازم برای این کار را نداشت. افخمی میافزاید: دولت ایران در این طرف برای توسعه زیرساختها اقداماتی کرده و در حال گسترش و بهبود این زیرساختهاست، اما عراق در این خصوص کاری نکرده و لازم است که در جهت تسریع در روند وارداتش برای اصلاح زیرساختها کاری بکند. به گفته این عضو اتاق بازرگانی آبادان کار در عراق به کندی انجام میشود درحالیکه در مرز شلمچه در خوزستان 1000تا 1500 کامیون تردد میکنند. افخمی میگوید: خوشبختانه حجم صادرات ما همچنان زیاد است و در صورت بهبود پایانهها میتوانیم آن را افزایش دهیم.
عضو انجمن صنایع لوازم خانگی ایران نیز از تحریم ترکیه و عربستان توسط عراق بهعنوان یک مولفه مثبت برای تقویت نقش ایران در اقتصاد و صنعت این کشور نام میبرد و معتقد است دولت باید در استفاده از فرصتهای اقتصادی نگاه سیاسی هم داشته باشد.
فرهاد رهنما در این باره به «فرصت امروز» میگوید: عراق امروز نگاهش به واردات از ایران است و دولت با تضمین خرید کالای صادرکنندگان میتواند همه این بازار را تصاحب کند. به گفته این صادرکننده، کالای ایرانی صادر شده به این کشور توانایی برابری با کالاهای ترک را دارد. رییس گروه پلار، سازنده لوازم خانگی که محصولاتش را به کشورهای کردستان عراق، افغانستان و ارمنستان صادر میکند، ادامه میدهد: در مورد نحوه عملی صادرات باید صادرکننده حمایت شود، به علت گرفتاریهای داعش و مسائلی که در کردستان عراق است عراقیها سخت میتوانند پولشان را بیاورند و با ما تسویه کنند و ما طلبکار هستیم، طلبی که ما داریم در داخل ایران سالی 20 درصد بهره به آن تعلق میگیرد بنابراین کار را سخت میکند. این صادرکننده ادامه میدهد: سابقه تضمین صادرات در شرایط خاص توسط دولت در کشورهای دیگر هم سابقه داشته، رابطه پولی بین دولتها انجام میشود و صادرکننده مجبور نیست مدتها به دنبال پولش باشد.
رهنما میگوید: الان عراق و دولت خودمختار کردستان به واردات از ایران در تمام حوزهها علاقه نشان میدهند و نقش دولت در این مقطع به نظر من بسیار مهم است. جنس ایرانی به هر حال بهخوبی ترکهاست، اگر دولت حمایت کند ایران بخش قابلتوجهی از بازار عراق را خواهد داشت.
به گزارش روابط عمومی اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق دبیر کل این اتاق در همایش آخرین تحلیل از فرصتها و چالشهای تجارت با عراق ضمن خبر از اختصاص خط اعتباری 300 میلیون دلاری از سوی دولت به بانک توسعه صادرات برای صادرکنندگان به عراق، گفته بود: در حال حاضر بهلحاظ فضای عمومی فعالیتهای اقتصادی در عراق شرایط خاصی حاکم شده و اردن از بازار رسمی عراق خارج و عربستان نیز حضور خود را در بازار عراق کمرنگ کرده، ضمن اینکه ترکیه نیز با افت شدید صادرات خود به عراق روبهرو است.
به گفته سنجابی، آمارهای کاهش صادرات کشورهای مختلف به عراق حکایت از آن دارد که واردات کشور عراق از بازارهای دنیا 40 درصد کاهش داشته و این در شرایطی است که در شش ماهه ابتدای سال جاری در بخش کالا، خدمات فنی و مهندسی، ترانزیت و صادرات انرژی، ایران 5.5 میلیارد دلار به این کشور صادرات داشته است. همچنین براساس این گزارش و به گفته این مقام مسئول در اتاق بازرگانی ایران و عراق صادرات ایران به عراق تا پایان سال جاری مجموعا 11 میلیارد دلار پیشبینی شده است.