تقاضای همراهی از ایران برای اجرای طرح فریز نفتی مهم ترین بهانه برای دیدار امروز دبیر کل اوپک با وزیر نفت ایران است.
مذاکرات درباره اجرای طرح فریز نفتی، جدی تر شده و سیاست کلی وزارت نفت نیز تاکید بر احیای جایگاه از دست رفته ایران در بازارهای نفتی است. با این وجود، قرار است امروز دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت با وزیر نفت درباره طرح فریز نفتی دیدار و مذاکره کند تا ایران نیز همراه شود، اما کارشناسان انرژی مصمم هستند که ایران بر احیای سهمیه از دست رفته خود تاکید کند و طرح فریز نفتی بدون ایران اجرایی شود.
احمد بارکیندو، دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت برای مذاکره با بیژن زنگنه وزیرنفت ایران درباره وضعیت بازار نفت، عرضه و تقاضا و طرح فریز نفتی به تهران سفر کرده است. براساس اعلام نظر امیرحسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی، طرح فریز نفتی و بررسی وضعیت بازار جهانی نفت از محورهای اصلی این دیدار خواهد بود. این دیدار در حالی رخ می دهد که به نشست غیررسمی اعضای اوپک در پنجم مهرماه درحاشیه مجمع بین المللی انرژی در الجزایر نزدیک تر می شویم.
مهــران امیــر معینی، مشـــاورموسسه مطالعات بین المللی انرژی با بیان اینکه موضع وزارت نفت برای همراهی با کشورهای تولیدکننده نفت در فریز نفتی به خوبی مشخص است، به «فرصت امروز» می گوید: طرح فریز نفتی، فراتر از بازی اقتصادی است که عربستان مهــره اصلــی آن اســت، به طوری که با سیاست های کلان خود مانع از اجرای این طرح شده است، زیرا این طرح درصورت تمایل جدی تولیدکنندگان بزرگ، بدون همراهی ایران نیز شدنی است.
وی با بیان اینکه تصمیم گیری برای پیوستن به طرح فریز نفتی می تواند لحظه ای باشد، می افزاید: بحث مهم در طرح فریز نفتی اقتصادی نیست که بتوان گفت با 10 درصد کاهش تولید n میزان قیمت ها افزایش یابد، در حقیقت بحث سیاسی مطرح است. آنچه در این میان شفاف است بازپس گیری بازارهای از دست رفته ایران است و کشورهایی که در زمان تحریم، جایگزین تولید نفت ایران شده اند، باید با کاهش تولید نفت خام، به افزایش قیمت نفت کمک کنند.
از دید مشاور موسسه مطالعات بین المللی انرژی در طرح عنوان شده از سوی تولیدکنندگان عمده نفتی، هیچ چیز به وضوح روشن و شفاف نیست، مشخص نیست ملاک تولید چند ماهه کشورهای تولیدکننده است. مادامی که این ابهامات وجود داشته باشد تصمیم گیری ممکن نیست. ایران باید منتظر بماند تا از سیاست و میزان اشتیاق تولیدکنندگان عمده نفت خام از جمله روسیه، عربستان، کویت، امارات و حتی عراق مطلع شود.
بدون شک ایران زمانی می تواند از طرح های مدیریت بازار نفت خام حمایت کند که به میزان تولید نفت خام پیش از تحریم ها دست یافته باشد. ایران در حال حاضر به میزان سهیمه تعیین شده در اوپک نیز دست نیافته است، از این رو در بی ثباتی بازار نقشی ندارد.
محمـــدعلــی صـادقــی، کار شناس امور بین الملل نفت، گاز و انرژی با اشاره به کاهش قیمت نفت، اجرای طرح فریز نفتی را گزینه خوبی برای احیای بازار نفت می داند و همراه کردن ایران برای طرح فریز نفتی را بازی سیاسی می داند و به «فرصت امروز» مــی گوید: تولیدکنندگان بزرگ نفت از جمله عربستان و روسیه می توانند طرح فریز نفتی را اجرایی کنند، اما نباید انتظار این را داشته باشند ایران که میزان تولید آن به دلیل تحریم ها کاهش یافته است، همراه شود، بلکه بایستی سایر کشورهای علاقه مند به دلیل افزایش قیمت نفت ، طرح را بدون ایران اجرایی کنند.
وی با بیان اینکه همواره می توان به استثناها فکر کرد و ایران در طرح فریز نفتی استثنا است، می افزاید: روسیه از احیای سهمیه ایران حمایت کرده است و کشورهای عضو اوپک نیز باید بپذیرند که ایران در فضای کنونی نمی تواند همراه شود. کشورهای تولید کننده بزرگ نفت از جمله عربستان باید به سهمیه بندی صورت گرفته در اوپک پایبند باشند. این پایبندی و تلاش برای فریز نفتی به نفع این تولیدکنندگان بزرگ است که می تواند با تعداد کمتری بشکه درآمد بیشتری داشته باشند.
در طول هفته گذشته، بهای قیمت نفت خام حدود 4 دلار کاهش یافته است و اگر میزان تولید نفت خام توسط کشورهای تولیدکننده براساس چارچوب مشخص صورت نگیرد، بدون شک باید منتظر کاهش بیش از این میزان باشیم. از این رو اجرای طرح فریز نفتی بیش از هر زمان احساس می شود. مرتضی بهروزفرد، کارشناس انرژی با بیان اینکه در شرایط کنونی باید ایران از طرح فریز نفتی حذف شود، به «فرصت امروز» می گوید: ایران باید سیاست منطقی در این خصوص داشته باشد و در مذاکرات خود رسما اعلام کند که خواهان بازگشت به میزان سهیمه قبل از تحریم خود است و در فضای کنونی نباید ایران را با سایر کشورهای تولیدکننده بزرگ همچون عربستان و روسیه مقایسه کرد.
وی با اشاره به اینکه باید مبنای فریز نفتی مشخص شود، می افزاید: اگر مبنای تولید اول ژانویه 2016 باشد، تحت هیچ شرایطی ایران نباید با فریز نفتی موافق و همراه شود، اما اگر مبنا میزان تولید کنونی و حتی قدرت تولید ژانویه 2017 باشد، می توان در این باره مذاکره داشت و حتی به گزینه های پیشنهادی فکر کرد، اما معتقدم در فریز نفتی کشورهای اوپک آنچه باید ملاک عمل قرار گیرد، سهمیه اوپک است.
ارتباط با نویسنده : ebrahimi1941@gmail.com