اعداد و ارقام اعلامی از سوی منابع مختلف نشان میدهد با توجه به جوان بودن جمعیت کشور ما، علاقه زیادی به انواع بازیهای دیجیتالی در جامعه وجود دارد. طبق گفتههای یکی از اعضای شورای عالی فضای مجازی در ایران 25میلیون نفر بازیهای ویدئویی انجام میدهند که هر روز 1.5ساعت از وقت خود را صرف این نوع بازیها میکنند. سعید عاملی، از غیربومی بودن 95 درصد از بازیهای ویدئویی در بازار خبر داد و گفت: با توجه به این آمار و استفاده از بازیهای ویدئویی، به ایجاد مرکز داده بازیهای ملی نیازمندیم.
وی با تأکید بر اینکه ایرانیها بین 30 تا 40 میلیون ساعت وقت خود را صرف بازیهای ویدئویی میکنند، اظهار کرد: در شورای عالی فضای مجازی مطرح شد که علاوه بر اینکه بازیهای ویدئویی جنبه سرگرمی دارد، دارای جنبه آموزشی نیز هست که در این بازیها مهارتهای زندگیهای اجتماعی به افراد منتقل میشود و انتقال فرهنگ سایر جوامع ایران هم میتواند از طریق این بازیها اتفاق بیفتد.
اما طی سالهای گذشته و با توجه به هجمه تولید بازیهای رایانهای چه تدابیر نظارتی و فرهنگی برای این سرگرمیهای نرمافزاری اندیشیده شده و آیا این تدابیر مؤثر واقع شدهاند؟ علیرضا پورسلطان، یکیاز سازندگان بازیهای ویدئویی در پاسخ به این سوال به «فرصت امروز» گفت: طی سالهای گذشته بنیاد ملی بازیهای رایانهای نظارتهایی را روی بازیهای وارداتی داشته و از سوی دیگر مردم را به خرید بازیهای داخلی ترغیب کرده، اما متأسفانه این نظارتها کافی نبوده و میبینیم که هنوز بازیهای خارجی فروش بالایی در بازار دارند.
وی افزود: حتی بازیهایی که مستقیما فرهنگ و مذهب ما را تحتالشعاع قرار میدهند، در بازار بهراحتی پیدا میشوند و جوانان و نوجوانان ما خواسته یا ناخواسته از این بازیها استقبال میکنند. این بازی ساز رایانهای درباره وضعیت تولیدکنندگان بازیهای ویدئویی در کشور گفت: تولیدکنندگان بازیهای ویدئویی ایرانی این روزها حال چندان خوشایندی ندارند و از فعالیت بازماندهاند. پورسلطانی اظهار کرد: حمایت نکردن مردم از بازیهای داخلی یکی از بزرگترین علتهای ورشکسته شدن این صنعت در داخل کشور است که جدی گرفته نشدن قانون کپی رایت نیز این روند را تسریع کرده است.
درحالیکه بازیسازان از فقدان حمایتهای مردمی گله دارند مردم نیز کیفیت تولیدات داخلی را در مقابل قیمت آنها پایین میدانند. مجید دانشیزاده یکی از خریداران بازیهای ویدئویی که مشغول تماشای دیویدیهای پشت ویترین فروشگاهها بود درباره کیفیت تولید محصولات ایرانی به «فرصت امروز» گفت: من دو فرزند 10 و 12 ساله دارم که در سنی هستند که علاقه زیادی به بازیهای رایانهای دارند و هر از چند گاهی برای آنها تعدادی از این دی ویدیها را خریداری میکنم، چند باری محصولات ایرانی را برای آنها خریدم اما بعد متوجه شدم که فرزندانم علاقه زیادی به آنها ندارند و خارجیها را ترجیح میدهند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا نگران مشکلات فرهنگی و روانی بازیهای خارجی نیست؟ گفت: یکی از نگرانیهای بزرگ من و همسرم همین موضوع است و به همین دلیل سعی میکنیم تا از خرید بازیهای خشونتآمیز دوری کنیم اما با این حال بیشتر بازیهای خارجی موجود در بازار مشکلات فرهنگی را در خود به همراه دارند.
فرشید ملازاده، روانشناس کودکان در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره نقش بازیهای رایانهای روی کودکان و نوجوانان اظهار کرد: در دوران کودکی و نوجوانی در گذشته بازیها تنها در حرکات فیزیکی و ذهنی و شور و نشاطهای واقعی خلاصه میشد اما حالا بازیها تنها در حرکات ذهنی و حرکات فیزیکی محدود. اما بازهم با شور و نشاط شاید بپرسید این دو تفاوت زیادی با هم ندارند بله اما این جمله را شنیدید که هر کنش یک واکنش یا هر عمل عکسالعملی دارد.
وی افزود: کودک، جوان و نوجوان با انجام بازیهای رایانهای کنشهای فراوانی را از سوی شرکت بازیساز دریافت میکند، اما به علت محدودیتهای رفتاری نمیتواند واکنشی را صورت دهد یا با محدودیت انجام میدهد که این خود موجب امراض گوناگونی هم چون استرس بیش از حد، سردردهای مداوم و عوارضهای قلبی از این قبیل مشکلات میشود.
این روانشناس کودک گفت: البته بازیهای رایانهای تأثیرات خوب زیادی هم دارند که میتوان به القای سبک زندگی، نهادینهسازی جلوگیری از آلزایمر و استراحت ذهنی مناسب اشاره کرد. ملازاده اظهار کرد: در دنیای امروز نمیتوان کودکان را بیش از حد محدود کرد اما والدین باید وقت بیشتری را با فرزندان خود سپری کنند و از بازیهایی که کودکان انجام میدهند آشنا باشند.