حرکت های مثبت اما ناکافی در بازار مسکن / حال صنعت ساختمان هنوز خوب نیست

«وقتی تهیه مسکن برای مردم مشکل شود، اجاره نشینی افزایش می یابد. در این زمینه دولت به دنبال افزایش تسهیلات خرید مسکن برای مردم بود که به دنبال آن تحرکی هم در موضوع خرید مسکن در ماه های اخیر ایجاد شد، اما نیازمند تحرک بیشتری در این زمینه هستیم، چراکه بسیاری از مشاغل به ساخت مسکن وابسته است. دولت در حد توان خود به دنبال ایجاد تحرک در بازار مسکن است اما هنوز در کلیت بخش مسکن مشکلاتی داریم».

بعد از گذشت حدود 40ماه از آغاز به کار دولت یازدهم و در شرایطی که کشور آماده می شود در ماه های ابتدایی سال 96، به رئیس دولت دوازدهم رأی دهد، رئیس جمهوری یک شنبه شب و در جریان گفت وگوی خود با مردم، آخرین ارزیابی اش از اوضاع بازار مسکن را این گونه ارائه داد.

آنچه در صحبت های دکتر روحانی مطرح شده گوشه ای از اظهارات و نظرهایی است که کارشناسان بازار مسکن در طول سال های گذشته مطرح کرده اند؛ بازاری که بسیاری به بهبود اوضاعش امیدوار بودند اما در طول این ماه ها ثابت کرده برای خروج از رکود نیاز به تحولاتی جدی تر دارد.

دولت روحانی کار خود را در شرایطی آغاز کرد که اوضاع بازار مسکن در قیاس با عملکرد خود در دوران قبل شرایط ویژه ای را تجربه می کرد. پس از آنکه صنعت ساختمان ایران توانست در سال های پایانی دهه 70 و 80 بخش قابل توجهی از بار رشد اقتصادی را به دوش بکشد، با آغاز دهه 90، وارد رکودی جدی شد که تداوم آن نه تنها برای فعالان صنعت که برای کل اقتصاد ایران خطرناک است.

طبق برآوردهای انجام گرفته بخش قابل توجهی از سرمایه گذاری های جدیدی که در اقتصاد ایران انجام می گیرد، مربوط به بازار مسکن است و وقتی این آمار در طول سال های گذشته منفی شده این تصور که رشد اقتصاد کشور تداوم یابد سخت می شود.

هرچند وزارت راه و شهرسازی با همراهی شورای پول و اعتبار در ماه های گذشته طرح های حمایتی چندگانه ای را برای بهبود اوضاع صنعت ساختمان ارائه کرده  است و این برنامه ها به افزایش تحرک منجر شده اما هنوز صنعت ساختمان ایران با اولویت های خود فاصله دارد و این علت نارضایتی رئیس جمهور از این شرایط را روشن می کند.

رونق مسکن، شاید سال آینده

با وجود آنکه برنامه های حمایتی از بازار مسکن به طور همزمان به بخش عرضه و تقاضای مسکن مرتبط می شود، اما هنوز هیچ یک از این دو حوزه نتوانسته اند عملکرد خود را به استانداردهای مدنظر نزدیک کنند و اظهارات کارشناسان بازار نشان می دهد لااقل در کوتاه مدت نمی توان انتظار داشت تحولی جدی در این عرصه اتفاق بیفتد.

احمدرضا سرحدی، کارشناس بازار مسکن در گفت وگو با «فرصت امروز» تصریح کرد: همان طور که پیش از این نیز کارشناسان بازار مسکن پیش بینی کرده بودند، با توجه به شرایطی که اقتصاد ایران دارد نمی توان انتظار داشت تحول مثبتی در بخش مسکن به وجود بیاید. صحبت های رئیس جمهور نیز ثابت کرد که هنوز با آنچه تحت عنوان رونق اقتصادی مطرح است فاصله ای طولانی داریم.

به گفته وی، با توجه به افزایش قابل توجه ساخت و سازها در سال های گذشته، بازار از ساختمان های جدید اشباع شده است و با توجه به اینکه مردم قدرت خرید چندانی ندارند باید گفت تحرکی در این عرصه دیده نمی شود.

سرحدی ادامه داد: در این شرایط قطعا اولویت نخست، تامین مالی عرضه کنندگان مسکن نیست زیرا مشکل آنها نه سرمایه جدید که بیرون آمدن از شرایطی است که در آنها واحدهای مسکونی حتی با قیمت کمتر نیز به فروش نمی رسند.

این کارشناس مسکن نتیجه گیری کرد همان طور که اشتغال به عنوان نخستین اولویت اقتصادی کشور مطرح شده به نظر می رسد در عرصه مسکن نیز اشتغال زایی و افزایش قدرت خرید اصلی ترین اولویت باشد، زیرا با تحرکی که از این طریق آغاز می شود می توان به رونق آن در نیمه سال آینده امیدوار بود چون انتخابات، خریدوفروش را به تعویق می اندازد.

ایمان معصومی، سرمایه گذار و فعال بازار مسکن نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» اظهار کرد: هرچند دولت در طول تمام سال های گذشته برنامه های حمایتی گسترده ای برای بازار مسکن تعبیه کرده اما در عمل با توجه به بحران های موجود رونقی شکل نگرفته است.

به گفته وی، در حال حاضر شرایط به گونه ای شده که خانه سازان آمادگی دارند حتی با زیان، واحدهای ساخته شده سال های قبل خود را به فروش برسانند و این امر بیش از هر عامل دیگری سرمایه گذاری جدید در بازار مسکن را دشوار می کند.

معصومی تاکید کرد: روشن شدن تصویر آینده بازار مسکن بهترین گزینه برای به وجود آوردن رونق است. اگر لااقل بخشی از واحدهای ساخته شده در طول سال های گذشته به فروش برسد و آینده بازار امیدوار کننده شود می توان انتظار داشت رونقی نسبی در ماه های آینده دیده شود.

همان طور که رئیس جمهوری نیز در صحبت های خود اعلام کرد به نظر می رسد اشتغال اصلی ترین دغدغه امروز اقتصاد ایران است و این موضوع از دو محور با بازار مسکن ارتباط می گیرد. از یک سو، با افزایش قدرت خرید شاغلان می توان به فروش واحدهای مسکونی باقی مانده فکر کرد و از سوی دیگر با راه افتادن چرخ های اقتصاد، صنعت ساختمان به عنوان یکی از اصلی ترین صنایع اشتغال آفرین نقش خود را ایفا خواهد کرد.

ارتباط با نویسنده: j.hashemi1992@gmail.com