مبلمان بهعنوان یکی از وسایل اصلی زندگی امروز تبدیل شده و کمتر خانهای هست که مبل و صندلی راحتی در آن نباشد. این اهمیت و حضور پررنگ به بیرون از منازل هم کشیده شده و ادارات و محیطهای کاری هم دکوراسیون فضای خود را با مبلمان اداری تکمیل میکنند. این شغل هم مانند بعضی از مشاغل شرایط و اصول خاص خودش را دارد و به جرات میتوان گفت یکی از شغلهای پربازده است. اشتغالزایی بالا، تنوع زیاد در مدلها و طرحها و همچنین رونقبخش برای برخی از صنایع مثل نساجی اهمیت این صنعت را چند برابر میکند. برای آشنایی بیشتر با ریزهکاریهای سرمایهگذاری مبلمان با سعید صراف تولیدکننده باسابقه و مدیر تولیدی فیلون به گفتوگو پرداختهایم. سعید صراف 14 سال است که در کار تولید و عرضه مبلمان است و به نوعی از قدیمیهای بازار به حساب میآید و همانند همه فعالان و تولیدکنندگان از وضعیت فعلی بازار ناراضی است و به صراحت میگوید که کسی وارد این کار نشود و پولش را هدر ندهد.
وی درباره فرآیند تولید مبل میگوید: این کار سه مرحله اصلی دارد: نجاری، رویهکوبی و رنگ. این سه مرحله به اضافه کارهای جانبی دیگر بیشتر در یک مکان انجام میشود. بعضی از واحدها بهطور اشتراکی دو یا سه کار را با هم انجام میدهند. در ساختن مبلمان به مواردی همچون مدلهای روز، متراژ خانهها، کیفیت و قیمت توجه میشود. طرحهای متنوع و مواد اولیه مرغوب از عوامل اصلی تولید این محصول خوب و البته ماندگاری مجموعه تولیدکننده است.
نرخ بازار
کمترین قیمت تولیدات موجود در بازار به سرویس غذاخوری مربوط است که 3 تا 4/5 میلیون قیمت دارد. نمونههای دیگر بین 5 تا 7/5 میلیون تومان هم پیدا میشود. مبلمان کلاسیک و مدرن قیمتش بالاتر است. کارهای ایرانی از 8 میلیون تا 12 میلیون تومان است که مشابه ترک آن بین 18 تا 25 میلیون تومان قیمت میخورد. این قیمتها برای تولیدات غیرسفارشی است و اگر کسی بخواهد تعداد یا مدل مورد نظرش را داشته باشد به کارگاه سفارش میدهد. این رقم از کارها تا 25 میلیون هزینه دربردارد.
مبلمانهای کلاسیک و سنگین از ایتالیا و ترکیه وارد میشود که با تعرفه حدود 25 تا 30 هزارتومان در هر کیلو خیلی مقرونبهصرفه نیست. البته این گونه کارها مشتریان خاص خودش را دارد که تا حدود 80 میلیون تومان هم هزینه میکنند. در مورد مبلمان اداری قبلا تولید داشتیم ولی چون مشتری این اقلام عمدتا ادارات و شرکتهای دولتی هستند. این مراکز به خاطر شیوه خاص دریافت و پرداخت که باید به تأیید ذیحسابی سازمان متبوعشان برسد زمانبر است و ممکن است با تأخیر طولانی همراه شود. ولی کل مجموعه تولیدکنندگان ایرانی عمده صادراتشان فرمهای اداری است. مبلمانهای کلاسیک و مدرن هم به اندازه محدود از ایتالیا و ترکیه و تا حدودی چین وارد کشور میشود.
شرایط کار
صراف در خصوص ملزومات تولید در این صنعت میگوید: ابزار لازم برای تولید در درجه اول فضای مناسب و کافی است. اگر تولید به شکل سنتی باشد زمین به مساحت 150 تا 200 متر کافی است ولی در نظر داشته باشید، سنتی کار کردن عوارضی دارد که مهمترین آن افت کیفیت و هدر رفتن مواد اولیه است.تولید انبوه را باید به شیوه مدرن و ماشینی دنبال کرد که حداقل به یک فضای 1000متری با انبار لازم دارد.هزینه زمین و ماشینآلات مثل دستگاههای برش، پرس و دوخت چیزی حدود 12 تا 15 میلیارد تومان خرج برمیدارد. درحالیکه شروع کار به روش سنتی و کارگاهی به 60،50 میلیون تومان نیاز است. این را هم اضافه کنم که هنوز بعد از گذشت سالها بیش از 70 درصد تولید مبل ایران سنتی و کارگاهی است.
اوایل فقط در حوالی یافتآباد و اطراف کرج سازندهها متمرکز بودند و الان در مناطق اقماری اطراف تهران پراکنده هستند. جاجرود، رباط کریم، شهریار و اسلامشهر از مناطقی هستند که ساخت مبل در آن انجام میشود. تبریز و اصفهان و کرج هم از دیگر مراکز تولید هستند. چوب ماده اصلی ساخت مبل است که کاملاً وارداتی است. قبلا چوب را از بازار داخلی تهیه میکردیم ولی 1/5 سال است که به خاطر طرح تنفس جنگلها از خارج و از کشورهای روسیه، ارمنستان، گرجستان تأمین میکنیم که به صورت الوار وارد میشود.
قیمت چوب بنا به نوع وکیفیت و نوسانات بهای ارز در متغیر است. پارچه هم ابزار تولید بعدی است که تماما وارداتی است به خاطر تعطیلی کارخانههای نساجی خرید از داخل امکانپذیر نیست. هزینه پارچه از متری 35 هزار تا 150 هزار تومان و در سفارشات سوپرلوکس و ممتاز تا متری 400 هزار تومان بالغ میشود.
برای تداوم و ماندگاری
مسیر پرپیچ وخم تولید باعث شده ریسک کار بالا باشد. این تولیدکننده معتقد است: باید فرصت رقابتی با حمایت دولتی و نهادهای مسئول ایجاد شود تا فعالان این حرفه فراری نشوند. تلفیق دانش، تجربه و جذب سرمایه لازم و کافی در کنار مجهز بودن به فناوری روز میتواند به شکوفایی روزافزون صنعت مبلمان کشور کمک کند. الان همه جا حرف از خصوصیسازی و بهبود فضای کسب وکار است اما دریغ از مختصری حمایت و نظارت.
دلالبازی به این صنف هم کشیده شده و بازار پر شده از محصولاتی که کیفیت نازلی دارند. مشتریهای ما قابلیت تشخیص را به خوبی دارند و به همه چیز یک کالا که برایش هزینه میکنند کار دارند. تسهیلات کافی با بازپرداخت طولانی مدت، معافیتهای مالیاتی و نظارت کیفی بر واحدهای تولیدی از عوامل خروج از رکود و توسعه این صنعت است.