تورهای لحظه آخری ضابطه‌مند می‌شوند

تبلیغات در سایت تورهای لحظه آخری ممنوع شد. دستوری که اخیرا در بخشنامه‌ای از سوی مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران ابلاغ شد. این اقدام از سوی سازمان در بازه زمانی صورت گرفت که شاید آژانس‌ها و موسسه‌های گردشگری بیشترین فروش سالانه خود را دارند و خریداران بی‌صبرانه در انتظار پایین‌ترین قیمت‌ها در آخرین لحظه هستند. اما به گفته مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران این اقدام در پاسخ به انبوه شکایات گردشگرانی انجام می‌شود، که به دلیل نوع کار در تورهای لحظه آخری به سختی می‌توان مستنداتی برای آنها فراهم کرد.

رجبعلی خسروآبادی با بیان اینکه این شکایات به نوعی نشان‌دهنده اختلال در بازارگردشگری است، در تشریح دلایل این اقدام به «فرصت امروز» می‌گوید: ما وجود تورهای لحظه آخری را لازم می‌دانیم و از طرفی دیگر معتقدیم که در این زمینه باید قوانین و مقرراتی وجود داشته باشد و اقدام اخیر هم با هدف سالم‌سازی در بازار حوزه گردشگری انجام می‌شود. این مقام اداره میراث فرهنگی تهران ارائه این تورها را دارای مشکلات و نواقصی می‌داند و در این باره توضیح می‌دهد: معمولا در این تورها به ندرت قرارداد تنظیم می‌شود و در صورت مواجه با شکایت‌های خریداران سندی برای قضاوت ما وجود ندارد، در حالی که در اغلب این شکایت‌ها متفاوت بودن خدمات و پایین بودن کیفبت آنها نسبت به بسته‌ای که ارائه شده مطرح شده است.

وی حراج را دارای شرایط خاصی می‌داند که باید با ضوابط و قوانین تعریف شده‌ای انجام شود. خسروآبادی در ادامه می‌افزاید: به طور مثال شما نمی‌توانید همیشه حراج داشته باشید، چون حراج همیشگی این ذهنیت را در مخاطب ایجاد می‌کند که قیمت تمام شده این کار همین است. به گفته وی برخی حراج‌ها باعث می‌شود رقبا از میدان خارج شوند و تنها یک موسسه انحصار یک بازار را در دست بگیرد و کار را برای همه سخت کند و خریداران مجبورند به آن مراجعه کنند و اینجاست که در بازار یک حوزه اختلال ایجاد می‌شود. خسروآبادی در ادامه می‌افزاید: به طور معمول 10‌درصد از تورها باید در تعریف لحظه آخری قرار گیرد وهمچنین وب‌سایتی که برای این گونه تورها تبلیغات می‌کند باید ضوابطی داشته باشد. 

به گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران شکایات در این زمینه بررسی و مشکلات تورهای لحظه آخر شناسایی شده است. همچنین نامه‌ای به انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ارسال و از آنها خواسته شده ملزومات فنی کار را انجام دهند و پیشنهادات خودشان را در خصوص ضوابط و قواعد لازم برای این اداره کل ارسال کنند تا نهایی و ابلاغ شود.

شکایت از کیفیت ارائه خدمات سفر مسئله‌ای است که ابراهیم پورفرج فعال بخش خصوصی در این حوزه نیز به آن اشاره دارد. رییس جامعه تورگردانان ایران در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید: این حوزه با دو مشکل اساسی روبه‌روست. تفاوت ارائه خدمات با آنچه که به خریدار گفته می‌شود و اهمیت کیفیت سفر در اولویت دوم پس از قیمت. به گفته وی هر چند فعالان این حوزه در بسیاری از موارد صداقت را با مشتری رعایت می‌کنند اما برخی هم در این میان اطلاعات دروغ می‌دهند و اگر چه تعدادشان اندک است اما در بازار گردشگری اختلال ایجاد کرده‌اند. پورفرج ادامه می‌دهد: وقتی تور در آخرین لحظه فروخته می‌شود، همه اطلاعات در اختیار خریدار قرار نمی‌گیرد، مضاف بر این بحث کیفیت کمتر برای خریدار مطرح است و می‌خواهد بسته سفر را ارزان‌تر بخرد. چون شاید هیچ وقت امکان چنین سفری برایش فراهم نشود. پورفرج اقدام اداره میراث فرهنگی تهران را مثبت عنوان کرده و می‌گوید: من فکر می‌کنم این حوزه به اصلاح نیاز دارد و چنانچه ضوابط و قواعدی برای فروش این تورها تدوین شود، مشکلات کار هم کمتر خواهد شد.

این فعال بخش خصوصی رویکرد میراث فرهنگی را در این خصوص نوعی فرهنگ‌سازی برای گردشگران داخلی و تاثیر‌گذار در فرآیند سفر عنوان کرده و با بیان اینکه منفعت مردم در این اقدام دیده می‌شود، می‌افزاید: متاسفانه ما فکر می‌کنیم که سفر کالا نیست در صورتی یک بسته کالایی است که اگر در خرید آن دقت نکنید تاثیرش در خانواده، شرایط اقتصادی خانواده مشهود خواهد بود و خاطره‌اش تا سال‌ها می‌ماند و تاثیرش از اشتباه در خریدن دیگر کالا‌ها بیشتر است چرا که سفر بد همه خانواده را درگیر خودش می‌کند. به گفته وی اگر قرار است کیفیت گردشگری را بالا ببریم باید از خودمان یعنی از آژانس‌ها شروع کنیم و اطلاعات واقعی به مشتری بدهیم، دیگر اینکه کسانی که می‌خواهند سفر بروند سریع اعتماد نکنند و بیشتر پرس‌و‌جو کنند و در خریدشان دقت کنند. 

اگر چه این فعال خصوصی به اقدام رجبعلی خسروآبادی امیدوار است اما محمد ناصر گلدوست انتقاداتی به این کار دارد. عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرتی معتقد است اداره میراث فرهنگی پیش از این اقدام باید از بخش خصوصی نظرخواهی کرده باشد. وی به «فرصت امروز» می‌گوید: بخش خصوصی هنوز در کشور ما به کار گرفته نشده، اصل 44 اجرایی نشده و کمتر از 10‌درصد از واگذاری‌ها به بخش خصوصی صورت گرفته و اگر دولت با قصدی این کار را انجام داده است باید توجه داشته باشد بخش خصوصی را متضرر نکند.

گلدوست ادامه می‌دهد: اگر این کار با کارشناسی انجام شده باید با بخش خصوصی هم صحبت می‌کردند و نظر آنها را جویا می‌شدند. من به‌عنوان عضو هیأت مدیره انجمن صنفی تا به حال ندیدم دولتی‌ها بیایند و بگویند نظرتان را بدهید. ما هیچ وقت دور هم جمع نشده‌ایم و فضای حرفه‌ای و تخصصی میان دولت و بخش خصوصی شکل نگرفته است. این فعال بخش خصوصی می‌افزاید: ما بارها از دولت خواسته‌ایم دور هم جمع شویم حرف‌ها، نظرات و مشکلات‌مان را مطرح کنیم تا بتوانیم آنها را حل کنیم نه اینکه بیایند و دستوری رفتار کنند، بیش از سه‌دهه است که دستوری رفتار می‌کنند و می‌بینید که به جایی نرسیدیم. ما با نظارت دولت مشکلی نداریم اما کار باید کارشناسی انجام شود.

به گزارش «فرصت امروز» و به نقل از ایسنا در بخشنامه‌ای که این اداره به تازگی برای ممنوعیت تبلیغ در سایت تورهای لحظه آخری با امضای رجبعلی خسروآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری تهران صادر شده، آمده است: «طبق اخبار و گزارش‌های واصله و بررسی‌های معموله‌، برخی از دفاتر و شرکت‌های خدمات مســافـــرتی و گردشگری با اطلاع‌رسانی از طریــق وب‌ســــایت lastsecond.ir (تورهای لحظه آخری) اقدام به فروش خدمات تور با قیمت‌های غیر‌منطقی می‌کنند که این نحوه فروش موجبات اختلال در تنظیم بازار و ترغیب جامعه مسافر به استفاده از این روش و زمینه‌ساز رقابت‌های کاذب و ناسالم شده و فعالیت حرفه‌ای دفاتر خدمات مسافرتی را با مخاطره مواجه می‌کند. این اداره کل به منظور حمایت از فعالیت سالم و حرفه‌ای دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی و گسترش صنعت گردشگری و اجتناب از روند رقابت‌های ناسالم، استفاده از روش فوق را «ممنوع» اعلام می‌کند.