مقامات انرژی جمهوری آذربایجان اعلام کردند که این کشور ضرب الاجل تعیین شده برای ارسال برنامه و جدول زمانبندی توسعه فاز نخست دومین میدان بزرگ گازی این کشور یعنی میدان «آبشرون» از سوی شرکت فرانسوی توتال را به تاخیر انداخته است. مذاکرات باکو و توتال بر سر توسعه این میدان گازی در شرایطی صورت میگیرد که میدان آبشرون حجمی معادل 350میلیارد مترمکعب گاز طبیعی و 45میلیون تُن میعانات گازی را در خود جای داده است.
پروژه توسعه میدان گازی «آبشرون» در مقیاسی کوچکتر اما کاملا مشابه فرآیند توسعه میدان گازی «شاه دنیز» است. براساس قرارداد مشارکت در تولید، میدان گازی «آبشرون» به دو فاز تقسیم شده که فاز نخست براساس برنامهریزی صورت گرفته قرار است سالانه حجمی معادل 5 میلیارد مترمکعب گاز تولید کند در حالی که فاز دوم این پروژه وظیفه تولید 8 تا 10 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی را برعهده خواهد داشت.
لازم به ذکر است که شرکتهای توتال و شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان هرکدام 40 درصد از سهام پروژه میدان گازی «آبشرون» را در اختیار داشته و 20 درصد مابقی نیز به شرکت Engie تعلق دارد.
براساس برنامهریزی صورت گرفته، شرکت توتال بهعنوان اپراتور پروژه توسعه میدان گازی «آبشرون» باید پس از گذشت 14 ماه از تکمیل اقدامات مقدماتی و طراحی صنعتی میدان تا ماه جولای سال 2015، گزارشی از وضعیت پیشرفت پروژه به مقامات آذربایجان ارائه میکرد که این مدت با تمدید دو ماهه مواجه شده و آخرین مهلت شرکت توتال به نوامبر سال 2016 میلادی منتقل شده است.
در این راستا و با وجود تاخیرهای ایجاد شده، جمهوری آذربایجان تاکنون با صدور مجوز نصب پلتفرم مورد نیاز در آبهای کم عمق دریای خزر در سال گذشته موافقت کرده است. صدور این مجوز در شرایطی صورت گرفته که کارشناسان هدف از صدور آن را کاهش هزینهها عنوان کردهاند.
با این وجود یک منبع آگاه در صنعت انرژی آذربایجان به مجله گاز طبیعی اروپا گفت که هدف توتال از ایجاد تاخیر در فرآیند توسعه پروژه میدان گازی «آبشرون» دستیابی به شرایط بهتر در قرارداد منعقد شده با طرف آذری است. این منبع آگاه در این رابطه اظهار داشت: «توتال قصد دارد گاز را به قیمت بالاتری در بازار داخلی آذربایجان به فروش برساند، این در حالی است که آذربایجان قصد دارد تا گاز را بدون توجه به نوسانات قیمت آن در بازارهای جهانی با قیمتی پایین از توتال خریداری کند.»
وی در ادامه سخنان خود از درخواست توتال برای اصلاح قرارداد بهرهبرداری مشترک از میدان گازی «آبشرون» خبر داد. براساس اخبار منتشر شده شرکت ملی نفت آذربایجان درخواست اخیر شرکت توتال را رد کرده است.
در این راستا یکی از مقامات شرکت ملی نفت جمهوری آذربایجان (SOCAR) به خبرنگاران گفت: «نایب رئیس شرکت توتال در کشورهای آذربایجان، تاجیکستان و قزاقستان در دیدار خود با معاون وزیر انرژی آذربایجان اعلام کرد که شرکت متبوعش برای تولید گاز در میدان گازی آبشرون نیازمند کمک و حمایت دولت آذربایجان است، اما تاکنون این شرکت فرانسوی در رابطه با نحوه فروش گاز تولید شده در این میدان گازی سخنی به میان نیاورده است.»
این اظهارات در حالی مطرح میشوند که مقامات شرکت توتال حاضر به اظهار نظر در این رابطه نشدند.
لازم به ذکر است که برای توسعه فاز نخست میدان گازی «آبشرون» رقمی معادل 5 تا 7 میلیارد دلار سرمایه مورد نیاز است تا پلتفرم مورد نیاز جهت نصب در آبهای کم عمق و همچنین یک ترمینال جدید برای این میدان گازی راهاندازی شود. با این وجود و بهرغم برنامهریزی صورت گرفته به منظور تکمیل فاز نخست میدان گازی «آبشرون» تا سه ماهه چهارم سال 2017 میلادی، به نظر میرسد طرفین بیش از هر چیز به دنبال کسب منفعت حداکثری خود از قرارداد توسعه این میدان گازی هستند. این موضوع سبب شده کارشناسان و فعالان حوزه انرژی احتمال لغو قرارداد توسعه میدان «آبشرون» میان آذربایجان و توتال را بسیار بالا ارزیابی کنند.
گفتنی است که شرکت توتال پیشتر سهم 10 درصدی خود از میدان گازی «شاه دنیز» و خط لوله قفقاز جنوبی را به شرکت دولتی E&P ترکیه در سال 2014 میلادی واگذار کرده است.