در پی الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه در مارس سال 2014، آمریکا، کانادا، استرالیا، نیوزیلند و اتحادیه اروپا تحریمهایی را علیه مسکو اعمال کردند که از ممنوعیت سفر شماری از افراد تا مسدود کردن داراییهای بخشهای اقتصادی مهم روسیه را شامل میشود. اتحادیه اروپا نیز از این اقدام آمریکا پیروی کرد اما بسیاری از سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا پس از چندی با تغییر موضع در این خصوص با ادامه تحریمهای اقتصادی مخالفت کردند.
روسیه نیز در پاسخ به تحریمهای اقتصادی غرب علیه این کشور از روز هفتم ماه اوت سال 2014 واردات هرگونه موادغذایی و محصولات کشاورزی از کشورهای تحریمکننده از جمله اعضای اتحادیه اروپا را ممنوع کرد و همین امر در بسیاری از کشورهای عضو این اتحادیه مشکلاتی را برای کشاورزان و تولیدکنندگان موادغذایی به همراه داشت. همچنین با اتخاذ تدابیری تلافیجویانه واردات موادغذایی از آمریکا، اتحادیه اروپا، استرالیا، کانادا و نروژ را تحریم کرد.
مجازاتها علیه مسکو اگرچه برای این کشور مشکلاتی درپی داشته است اما این امر باعث سقوط آن نمیشود. ضربه وارد شده به اقتصاد روسیه هرچند لطمه جدی وارد کرده، ولی فاجعهآمیز نیست و روسیه میتواند تحمل کند. در هفتههای اخیر مخالفتهایی با ادامه این تحریمها صورت گرفته است. گفته میشود هفت کشور اتحادیه اروپا قصد دارند از مسئله برداشته شدن تحریمهای اعمال شده از سوی غرب علیه روسیه حمایت کنند که شامل کشورهایی همچون چک، قبرس، ایتالیا، فرانسه، مجارستان و اسلواکی میشوند. تصمیمگیری درباره اینکه تحریمها علیه روسیه لغو یا تمدید شود در ماه مارس انجام خواهد شد.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان در جریان نشست داووس تمایل کشورش برای تعامل میان اتحادیه اروپا و اتحادیه اوراسیایی درباره امکان همکاری در چارچوبی اقتصادی را بهعنوان موضوعی مطرح کرد که میتوان آن را بررسی کرد. این اقدام میتواند در راستای تحقق صلح میان روسیه و اروپاییها موثر باشد. به اعتقاد معاون وزیر اقتصاد آلمان، رهبران اروپایی میتوانند بعد از پایان درگیریها در شرق اوکراین، بر سر ایجاد منطقه تجارت آزاد با روسیه وارد مذاکره شوند. آلمان به دنبال کاهش تحریمها علیه روسیه است اما روسیه نیز باید ابتدا به تعهدات خود در چارچوب توافقنامه مینسک برای پایان دادن به درگیریها در شرق اوکراین عمل کند. معاون نخستوزیر روسیه در جریان سخنرانی خود در اجلاس اقتصادی داووس سوییس اعلام داشت: «روسیه هزینههای غیرضروری خود را به دلیل افت قیمتهای جهانی نفت، کاهش میدهد.»
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه تایید کرده است که نزدیک به نیمی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا از موضوع لغو تحریمها علیه روسیه که به سبب بحران اوکراین اعمال شده، حمایت میکنند. روسیه بدون لغو تحریمهای اعمال شده از سوی غرب علیه این کشور، محدودیتهایی که در مورد اتحادیه اروپا اعمال کرده است، لغو نمیکند. روسیه از مذاکرات با شرکای غربی خودداری نمیکند اما گفتوگوها در مورد لغو تحریمها در شرایط برابر باید انجام گیرد. اگر اتحادیه اروپا میخواهد با حفظ تحریمها در مورد روسیه، ما را از تدابیری که برای دفاع از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی اتخاذ کردهایم منصرف کند اروپا مطمئن باشد بهطور یکجانبه اقدام نخواهیم کرد.
* کارشناس مسائل اروپا