تجارت خارجی نباید در انحصار یک کشور باشد

تجارت خارجی هر کشوری ادامه اقتصاد داخلی کشورها به حساب می‌آید و نشان می‌دهد که یک کشور در تولید کدام کالاها و خدمات مزیت رقابتی دارد و در کدام کالاها و خدمات مزیت رقابتی ندارد. علاوه بر این تجارت خارجی یک کشور تا اندازه‌ای نشان می‌دهد که آیا آن کشور انعطاف‌پذیری کافی در سیاست خارجی دارد یا اینکه به هر دلیل ملاحظات سیاسی گرایش خاصی به یک کشور دیگر پیدا می‌کند.

ارقام و اعداد و اطلاعات موجود که از سوی یک مقام بخش خصوصی مرتبط با چین ارائه شده نشان می‌دهد که ارزش دادوستد ایران با چین به 40میلیارد دلار رسیده است که با توجه به حجم 82میلیارد دلاری تجارت خارجی سهم بالایی به حساب می‌آید. واقعیت این است که در سال‌های سپری شده به دلیل تشدید تحریم‌های غرب علیه اقتصاد ایران و محدودیت‌های پدیدار شده به دلیل گستردگی تحریم‌ها، اقتصاد ایران ناگزیر شد به سوی تجارت با برخی از کشورها سوق داده شود. چین یکی از کشورهایی بود که از شرایط تحریم تجاری، پولی و بانکی ایران تاثیر پذیرفت و ایران در نگاه به شرق، حجم تجارت خود با این کشور را گسترش داد.

این توسعه تجارت از یک طرف به نفع چین تمام شد ولی برای ایران نیز منافعی داشت، اما کارشناسان معتقدند که ادامه‌دار شدن وضعیت موجب شد که برخی از کالاهای نامرغوب چین بازار ایران را در شرایط دشوار قرار داد و به دلیل اینکه تولیدات چین ارزان‌تر از قیمت تمام شده کالاهای ایرانی بود برخی رشته‌های صنعتی با آسیب جدی مواجه شدند. البته در آن شرایط دشوار می‌توان تصور کرد که ایران راه دیگری نداشت، اما اکنون که شرایط سیاست خارجی ایران نسبت به دو سال پیش تغییرات بنیادین کرده است ادامه تجارت خارجی با چین در سطح گسترده شاید غیراقتصادی باشد.

ایران می‌تواند با افزودن بر طرف‌های تجاری خود در حوزه صادرات و واردات، انحصار چین بر بازار ایران را تضعیف کند. در همه کشورهای دیگر دنیا نیز تعدد و تنوع و ترکیب متفاوت طرف‌های تجاری یک اصل است که می‌تواند منافع آنها را افزایش دهد و این اتفاق باید برای ایران نیز رخ دهد. نباید تجارت خارجی در چنبره انحصار کشوری باشد که در دنیا فقط به تولیدکننده ارزان مشهور شده است. ایران می‌تواند و باید در شرایط عادی این روزهای خود با دیگر کشورهای آسیایی و اروپایی تجارت کند و از همه مزیت‌های تجارت آزادتر سود ببرد.

* رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی