طراحی تبلیغات محصولات مخصوص کودکان کاری جذاب و دوستداشتنی است. نیازی نیست که در این کار تکلف زیادی داشته باشید چراکه کودکان که همیشه شیفته تازهترینها هستند، به سرعت تحت تاثیر تبلیغات قرار میگیرند. به همین دلیل است که تبلیغاتی که برای کودکان منتشر میشود، نگرانی خانوادهها، حقوقدانان و عموم مردم را برانگیخته است.
این تبلیغات کودکان را تحریک میکنند تا اصرار به خواستن چیزی کنند که الزاما نیازی به داشتن آن ندارند و خانوادههای خود را تحت فشار قرار میدهند تا به نیازهای تازه آنان پاسخ دهند. طبق آخرین بررسیهایی که در آکادمی کودکان آمریکا انجام شده است، به شکل متوسط کودکان این کشور روزانه چهار ساعت به تماشای تلویزیون میپردازند و بهصورت میانگین سالانه شاهد پخش شدن 20هزار آگهی تبلیغاتی از تلویزیون هستند که شامل اسنکهای چرب و شور یا خوردنیهایی هم میشود که شاید ارزش غذایی چندانی نداشته باشند اما فوقالعاده برای آنان چربیهای مضر را جمعآوری میکنند. زمانی هم که این کودکان دوره دبیرستان را به پایان میرسانند وقتی را که در مقابل تلویزیون میگذرانند دو برابر زمانی میشود که در کلاسهای درسشان میگذراندند.
قوانین تبلیغاتی
سالهای بسیار زیادی است که در زمینه قوانین تبلیغات برای کودکان بحث میشود. در برخی از کشورها تلاش شد تا با بالا بردن هزینه تبلیغات تلویزیونی در میان برنامههایی که مخصوص کودکان است، تبلیغات را کم کنند و در برخی دیگر از کشورها هم قانونی وضع شد که طی آن تبلیغات تلویزیونی از میان برنامههای آموزشی کودکان حذف شد. در سال 1990 قوانین تبلیغات برای کودکان در آمریکا به تصویب رسید و اثرات آن تا امروز برجاست.
نگرانی بزرگ؛ تبلیغ محصولات غذایی برای کودکان
مشکل چاقی در کودکان و بزرگسالان در سالهای اخیر به یکی از مسائل بزرگ جهان در حوزه سلامت اجتماعی تبدیل شده که در میان قشرهای مختلف اجتماع اپیدمی پیدا کرده است. در هر یک از کشورهای جهان امروز نزدیک به 16 درصد از افراد 12 تا 19 سال و حدود 15 درصد از کودکان 5 تا 11 سال چاق به حساب میآیند.
موضوع تبلیغات موادغذایی و چاقی که پس از آن تبلیغات مردم را گرفتار خود کرد تنها یک بار در سال 2004 به سوژه یکی از دادگاههای آمریکایی اختصاص یافت و آن هم زمانی بود که یکی از سناتورهای آمریکایی به نام «تام هارکین» در تلاش بود تا لایحهای را برای مبارزه با بیماریهای مزمن و چاقی به تصویب برساند. این لایحه در سال 2004 بهجایی نرسید و تصویب نشد اما بهعنوان یک پیش ماده درآمد که ممکن بود در سالهای آینده بتوان دوباره به آن نگاهی انداخت که آیا مناسب است که یک قانون شود یا خیر.
آن قانون بنا داشت تا کمیسیون تجارت فدرال (اف. تی. سی) را در مسئله تبلیغات برای کودکان محدود کند. هر چند آن لایحه بهجایی نرسید اما توانست با سروصداهایی که به پا کرده بود توجه سازمان بهداشت جهانی و انجمن روانشناسی آمریکا را به این سوژه مهم که تا آن زمان نسبت به آن بیتوجه بودند، جلب کند. از آن زمان تاکنون نیز سازمان بهداشت جهانی مشغول جمعآوری مقالاتی مستند از کشورهای مختلف جهان در موضوع رابطه بین تبلیغات موادغذایی و چاقی در کودکان است. نتیجه این تلاشها آن بود تا کشورهای اروپایی هم چشمان خود را به روی این حقیقت مهم باز کنند و امروزه در تعدادی از این کشورها شاهد اعمال محدودیت در تبلیغات برای کودکان هستیم.
موقعیت صنعت
طراحان تبلیغاتی در این شرایط نیاز دارند که بتوانند حس اعتماد کودکان و خانوادههایشان را به نوعی به دست آورند. البته خانوادهها هم باید به نوبه خود مسئولیت کودکانشان را بپذیرند؛ دقت داشته باشند که این کودکان به چه برنامههای تلویزیونی نگاه میکنند و چه نوع کتابهایی را مطالعه میکنند و برای آنها تعیین کنند که بهتر است چگونه اوقات آزاد خود را بگذرانند.
علاوه بر این خانوادهها باید به کودکانشان بیاموزند که اگر قرار است وارد جامعه شوند باید بتوانند مشتریانی مسئولیتپذیر و آگاه نسبت به آنچه خریداری میکنند باشند. قطعا مسئله تبلیغات برای کودکان در شرایطی که طراحان تبلیغاتی و خانوادهها مسئولیت خود را در این فضا بپذیرند، کمتر بحثبرانگیز خواهد بود و شاید دیگر لازم نباشد به تصویب چنین قوانینی در کشورهایمان بیندیشیم.