تاکتیک سیف برای سامان دادن نرخ سود بانکی

در حالی که بانک‌های کشور به صورت داوطلبانه کاهش نرخ سود بانکی را آغاز کرده‌اند، شورای پول و اعتبار ترجیح می‌دهد که همچنان نظاره‌گر این رخداد اقتصادی باشد و از هر گونه مداخله‌ای در آن خودداری می‌کند.

به گزارش «فرصت امروز»، هنگامی که دولت یازدهم استقرار یافت و ترکیب کابینه در حال چیدن بود، نوبت به انتخاب رئیس کل بانک مرکزی رسید، انتخاب رئیسی از دل مدیران بانکی رخدادی بود که برخی از اهالی نظام بانکی به آن اعتراض داشتند و این اعتراض رسانه‌ای شد.

بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار اگرچه در ظاهر از هرگونه مداخله‌ای پرهیز کرده‌اند اما در عمل، با هدایت غیر‌مستقیم بانک‌ها به نتیجه مطلوب یعنی کاهش نرخ سود بانکی رسیده‌اند.

در این مورد گرچه زمزمه‌هایی بود که شورای پول و اعتبار در جلسه شب چهارشنبه خود به بررسی نرخ سود بانکی خواهد پرداخت اما خروجی این جلسه نشان داد که این شورا با هدایت سیف قصد ندارد استراتژی خود را تغییر دهد.

بر این اساس در جلسه شب چهارشنبه شورای پول و اعتبار، نرخ سود مورد بررسی و بحث قرار نگرفت و این شورا مصوبه‌‌ای در حوزه سیاست‌های پولی یا تصویب دستورالعملی نداشته است.

در سه سال گذشته هر زمان که بانک‌ها توافقی برای کاهش نرخ سود بانکی می‌کردند، مدتی بعد شورای پول و اعتبار ضمن تایید آن نرخ، نرخ‌های جدید برای سود تسهیلات مبادله‌ای و مشارکتی را تعیین و تصویب می‌کرد. این در شرایطی است که رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد با توجه به سیر نزولی رشد تورم بر کاهش نرخ سود بانکی بارها و بارها تاکید کرده‌اند، اما اینکه چرا در این نشست، شورا اعتنایی به این مسئله نکرد خود نکته قابل تاملی است.

از سوی دیگر، رئیس کانون بانک‌های خصوصی و موسسات اعتباری به خبرگزاری مهر خبر داده است که نرخ سود سپرده‌های یکساله از اول تیرماه به ۱۵ درصد کاهش می‌یابد. وی گفـت: در آینده نه‌چندان دور نرخ سود تسهیلات هم کاهش می‌یابد.

کورش پرویزیان با اشاره به این مطلب گفت: این تصمیم در پی اقدام داوطلبانه بانک‌ها و با توجه به کاهش نرخ تورم و حمایت بانک مرکزی از بازار بین‌بانکی گرفته شده است. نرخ سود سپرده در مرحله اول با توجه به کاهش تورم به ۱۲ درصد از ابتدای تیرماه امسال تا ۱۵ درصد کاهش می‌یابد اما با ادامه کاهش نرخ تورم امیدواریم نرخ سود سپرده باز هم کاهش یابد تا برای بنگاه‌های کوچک و متوسط فضای بهتر تامین مالی ایجاد شود.

رئیس کانون بانک‌های خصوصی و موسسات اعتباری با بیان اینکه این اتفاق به متعادل شدن نرخ‌ها کمک می‌کند و سپرده‌گذاران، تسهیلات‌گیرندگان و سهامداران بانک‌ها در شرایط برد - برد و منصفانه قرار می‌گیرند، افزود: بانک‌های مهم خصوصی برای کاهش نرخ سود سپرده داوطلبانه اعلام آمادگی کردند و فکر می‌کنم بانک‌های دولتی نیز همراهی کنند.

وی گفت: تجربه نشان داده است با کاهش نرخ سود سپرده، نرخ سود تسهیلات هم کاهش یابد، در گذشته نرخ سود تسهیلات بیش از ۲۸ درصد داشتیم که اکنون در شبکه بانکی این نرخ وجود ندارد البته کاهش نرخ سود تسهیلات با فاصله زمانی اتفاق می‌افتد زیرا به تعهداتی که درباره نرخ سود سپرده داریم همچنان متعهدیم و باید نرخ سودهای قبلی را پرداخت کنیم.

پرویزیان افزود: در آینده نه‌چندان دور نرخ سود تسهیلات متناسب با کاهش نرخ سود سپرده کاهش می‌یابد. قراردادهای یکساله همچنان پابرجاست اما اگر بعد از تیرماه قراردادهای جدیدی منعقد شود با نرخ سود جدید خواهد بود.

به گفته وی، نرخ تسهیلات متناسب با مصوبه شورای پول و اعتبار است و بانک‌ها در چارچوب شورای پول و اعتبار و ابلاغیه‌های بانک مرکزی عمل می‌کنند اما نرخ موثر سپرده‌های بانکی، ذخایر قانونی و هزینه‌های بیمه، شرایطی را فراهم می‌کند تا بانک‌ها در محدوده مصوبه شورای پول و اعتبار عمل کنند و کاهش بیشتر نرخ سود تسهیلات منوط به کاهش بیشتر نرخ سود سپرده هاست که با اقدام اخیر کاهش نرخ سود سپرده، مسیر این کار فراهم خواهد شد.

پرویزیان گفت: افزایش سرمایه بانک‌های دولتی منوط به مصوبه مجلس است اما برای افزایش سرمایه بانک‌های خصوصی مجامع این بانک‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند.

رئیس کانون بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری خصوصی افزود: امیدواریم با نظارت دقیق بانک مرکزی و روند جمع‌آوری موسسات غیرمجاز که شدیدتر از گذشته فضا برای فعالیت آنها محدود شده است و با همت جمعی و تعهد حرفه‌ای بانک‌ها، مشکلی از بابت رفتن سپرده‌ها از بانک‌ها به سمت موسسات غیرمجاز پیش نیاید.

وی گفت: نرخ سود برای سپرده‌های کوتاه‌مدت زیر یک‌سال طبق مصوبه شورای عالی پول و اعتبار به بانک‌ها واگذار شده است. این اقدام با هدف حمایت از تولید و کارگاه‌های کوچک و متوسط و تسهیل در تامین نقدینگی این واحدها انجام شده است.