تازهترین گزارشها در خصوص تاثیر وضعیت جهانی بر فضای کسبوکار آژانسهای مسافرتی که در ماه سپتامبر 2013 تا فوریه 2014 منتشر شده، حاکی از آن است که 28 درصد از مدیران کسبوکار این حوزه معتقدند که وضعیت اقتصادی جهانی تاثیر منفی بر کسبوکار ایشان داشته است.
این در حالی است که کسبوکار در این حوزه تاثیر بسیار مهمی در اقتصاد جهانی دارد. تاثیر این مسئله بر حفظ شبکهای گسترده و بزرگ از شرکتهایی است که در این زمینه فعالیت میکنند. البته در این میان، نگرانی تحولات پیشآمده و محیطزیست و دیگر مسائل از جمله بحرانهای سیاسی و درگیریهای نظامی، چالشی عظیم پیش روی کسبوکارهای مسافرتی (فعالیت آژانسهای مسافرتی) قرار داده است.
از این رو گروهی از کارشناسان بهدنبال ایجاد کسبوکاری مدرن در این زمینه هستند. این موضوعات شامل شرکتهای هواپیمایی، مسافران، شرکتهای مسافری و نیروهای کار همراه (لیدرها) است. بررسی این مسائل بالطبع حوزههایی مانند جامعهشناسی، پژوهشگران حملونقل، متخصصان حملونقل هوایی و جغرافیدانان را تحریک میکند.
در عین حال اوضاع نابسامان اقتصادی بهخصوص بعد از سال 2008 تاثیرات قابل توجهی بر صنعت آژانسهای مسافرتی گذاشت. کاهش تقاضا برای سفر به رکود در حوزه کسبوکار مسافرت منجر میشود. از طرفی ضعف بسیاری از کشورهای قدرتمند از جمله آمریکا نیز منجر به آثار منفی روی این حوزه می شود.
برای بررسی وضعیت اقتصادی جهانی بر رفتار کسبوکار، آژانسهای مسافرتی کشور یونان مدنظر قرار گرفت. نکتهای که در مورد یونان قابل توجه بوده این است که این کشور پس از پیشگرفتن سیاستهای انقباضی خود، زمینه را برای بازگشت سرمایه به حوزه گردشگری فراهم کرده که این خود اثر قابل توجهی بر فضای کسبوکار آژانسهای مسافرتی این کشور داشته است. اقدامات دولت یونان برای رونق این صنعت شامل افزایش اقدامات دیگر گردشگری، حفاظت از محیطزیست، ایجاد زیرساختهای با کیفیت و زمینه افزایش رقابت با ارائه محصولهای رقابتی بود. یونان یکی از نمونههایی بوده که توانسته پس از بحران اقتصادی، زمینه بازگشت کسبوکار مطلوب در زمینه مسافرت را فراهم آورد. هرچند دیگر کشورها همچنان آثار منفی را دریافت میکنند.
علاوه بر وضعیت اقتصادی جهانی که عمدتا بر کشورهای اروپایی، آمریکایی و بعضا آسیایی اثرگذار بوده، تحولات سیاسی نیز توانسته آثار منفی خود را بر فضای کسبوکار این حوزه بگذارد. برخی از کشورهای آفریقایی و آسیایی بهعنوان مقاصد گردشگری مطرح بودند، اما بحرانهای سیاسی و نزاعهایی که میان گروههای تندرو با دولتها یا در درون دولتها ایجاد شد، به کاهش سفر به این کشورها و بهدنبال آن کاهش رونق کسبوکار دفاتر مسافرتی منجر شد. کشورهایی مانند لبنان، الجزایر، مصر و هندوستان جزو این کشورها هستند.
نکته دیگر آنکه مسائل بهداشتی نیز توانسته آثار خود را بر کسبوکار مسافرت بگذارد. پس از شیوع برخی بیماریها از جمله آبولا در آفریقا، میزان استقبال مسافران برای سفر به کشورهای آفریقایی کاهش یافت. صندوق بینالمللی پول در گزارشی مبنی بر آثار کسبوکار مسافرتی بر اقتصاد جهانی بیان میکند که انتظار برای رشد این صنعت تنها 12 درصد خواهد بود که انتظار میرود این رقم نیز از رفتار کشورهایی مانند انگلستان، روسیه، استرالیا، سنگاپور، اتریش، ترکیه، آلمان و ایالات متحده متاثر باشد.
البته در حال حاضر این گزارش ترکیه و روسیه را بهدلیل بحران پیشآمده مستثنا قرار میدهد. از این رو این گزارش پیشنهادهایی را مبنی بر تخصیص منابع مالی قابل توجه، سفرهای با مدت زمان بیشتر و آرامتر را برای دفاتر مسافرتی مطرح میکند.
از طرفی گزارشهای دیگری با نگاه به سه کشور، برزیل، چین و آلمان این مسئله را بیان میکند که برگزاری رویدادهای ورزشی در برزیل_ و وجود این کشور بهعنوان اقتصاد نوظهور - در کنار حرکت کند اما با ثبات چین در زمینه رشد اقتصادی و قدرت نسبی آلمان در منطقه یورو، چشمانداز مثبتی را برای آینده فضای کسبوکار مسافرت فراهم آورد. از طرفی ساختوساز هتلهای جدید و استفاده از گزینههای حملونقل کمهزینه انتظار برای کاهش در قیمت مسافرت را محقق سازد.
در رابطه با تاثیرات اقتصادی بر فضای کسبوکار مسافرت، گزارشهای متعددی منتشر شده است؛ گزارشهایی که نشان میدهد در هر نقطه از جهان با توجه به رویدادی که پیش آمده _ مثلا در خاورمیانه تروریسم، در آفریقا بیماری، در اروپا بحران اقتصادی و غیره _ میتواند بر اقتصاد جهانی و بهدنبال آن کسبوکار مسافرت اثرگذار باشد. در هر یک از این مناطق پتانسیلهای بسیار زیادی برای رونق کسبوکار مسافرت وجود دارد، اما به دلایل گفتهشده که همگی بر اقتصاد جهانی اثرگذار بوده، آثار منفی بر این حوزه گذاشته است.
با این حال نهادهای بینالمللی نسبت به وضعیت اقتصادی جهان خوشبین بوده و بر این عقیدهاند که تولید ناخالص جهانی در آینده رشد خواهد شد که سهم قابل توجهی از آن متاثر از بازگشت کسبوکار مسافرت و رونق دفاتر آژانسهای مسافرتی است.