تحلیلگران و همچنین رئیس بخش مهاجرت بینالمللی سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، در فیگارو به مسئله مهاجران و تاثیر آنها روی اقتصاد فرانسه پرداختهاند. همچنین نگاهی دارند به طرح و سیستم یکپارچهسازی مهاجران و دستاوردهای بالقوهای که این قضیه برای فرانسه و اقتصاد این کشور دارد. آیا مسئله مهاجرت فعالیتهای اقتصادی فرانسه را محدود میکند؟ و آیا ورود مهاجران به این کشور باعث کاهش دستمزد و افزایش بیکاری میشود؟ پاسخ تحلیلگران به این سوالات را میخوانیم.
نگرانی سالهای 2014 و 2015 فرانسه، موضوعات مالیات، بیکاری و مهاجرت بود. اروپا در حال حاضر با بحران مهاجرت در ابعاد تاریخی مواجه است. آیا فرانسویهایی که قربانی یک زنجیره مشکلات اقتصادی از جمله حجم بالای بیکاری و کسری بودجه مزمن هستند، باید نگران اثرات منفی بالقوه مهاجرت هم باشند؟
رئیس بخش مهاجرت بینالملل سازمان همکاری اقتصاد و توسعه، ژان کریستف دومون میگوید: «برای فرانسه، که در میان کشورهای مهاجرپذیر کمترین آمار مهاجر را دارد، مهاجرت نمیتواند خطری برای اقتصاد آن باشد. موج مهاجرت در اروپا، تاثیر آنچنانی بر کشور فرانسه نخواهد گذاشت.»
او همچنین اضافه میکند: «مهاجران میخواهند بمانند، کار کنند، مصرف کنند و موقعیت و سطح اجتماعی و اقتصادی زندگی خود را ارتقا بدهند. همه مطالعات جدی روی این موضوع، نشان میدهد که مهاجرت تاثیر مثبتی روی وضعیت کنونی فرانسه از جمله وضعیت اقتصادی و بیکاری دارد.»به عقیده او، نداشتن سیاست کارآمد به منظور یکپارچهسازی مهاجران طی 30سال اخیر در فرانسه باعث شده فرانسویها بیش از پیش نگران ورود مهاجران و بحران مهاجرت در اروپا باشند.
عملکرد اقتصادی فرانسه و مهاجرت
چند ماه گذشته، سه کارشناس اقتصادی مطالعهای روی تاثیر مهاجرت بر عملکرد اقتصادی و رشد اقتصادی فرانسه ترتیب دادند و نتایج آن را منتشر کردند. خارج از هرگونه ملاحظات سیاسی، این سه اقتصاددان، روی اطلاعات و دادههای موجود از سالهای 1994 تا 2008 مطالعه کردند. نتیجه مطالعات نشان داد که در تمام این سالها مهاجرت، تاثیر مثبتی روی سرانه تولید ناخالص داخلی این کشور داشتهاست. موج ورود مهاجران به فرانسه کم است، بنابراین اثرات آن هم محدود است.
درامان کولیبالی، محقق دانشگاه سوربن میگوید: «مهاجرت، دستمزد متوسط فرانسویها را کاهش نمیدهد.» یک مطالعه رسمی دیگر نشان داده است زنان مهاجر و مهاجرتهای خانوادگی این تاثیر مثبت را بر رشد اقتصادی به خوبی توجیه میکنند. چون با تولید نسل، جمعیت بومی فرانسه را افزایش میدهند.
برعکس مهاجران کار که با شرایط مشابه متولدشدگان فرانسوی، جایگزین جمعیت بومی میشوند. به این ترتیب که هر نیروی کار جایگزین یک نیروی کار فرانسه میشود در حالی که مهاجرتهای خانوادگی نیروی کار آینده بومی را توسعه میدهند.
آیا مهاجرت پاسخی است برای نیازهای شغلی برآورده نشده؟
در سالهای اخیر، فرانسه نیازها و فرصتهای شغلی بسیاری دارد که پر نشدهاند. آوریل سال گذشته، بهگزارشpôle employ سایت کاریابی رسمی فرانسه، یک میلیون و 700 فرصت شغلی از سوی شرکتهایی ارائه شد که با مشکلات استخدامی مواجه بودند و خود فرانسویها تمایلی به گرفتن آنها نداشتند.
این شغلها عمدتا در بخشهای ساختمانی، هتلداری، بیمارستانها و خدماترسانی ارائه شده بودند. شغلها از ردههای پایین شغلی، کارگری، نظارت، پرستاری، آشپزی و قصابی تا مشاغل تخصصی و سطح بالاتر از جمله نیاز به مهندس کامپیوتر، متخصص امور تجاری، تکنیسین و معلم بودند. درواقع، سال گذشته فرانسه، پاسخی برای این نیازهای شغلی خود از سوی شهروندان خودش دریافت نکرد.
اما، ژان کریستف، رئیس بخش مهاجرت بینالملل سازمان همکاری اقتصاد و توسعه میگوید: «حتی مهاجرت هم در حالحاضر، به شرایط بحرانی بازار کار فرانسه کمکی نمیکند و گرهای از مشکلات ساختاری آن باز نمیکند.»
او همچنین اضافه میکند که مهاجران در فرانسه در دو گروه مشخص جای میگیرند: یک گروه متخصص و ماهر و یک گروه غیرمتخصص. ژان کریستف توضیح میدهد: «43 درصد افراد در گروه مهاجران غیرمتخصص، شرایط مناسب کار کردن را ندارند. به این معنی که زبان فرانسه را نمیدانند یا شناخت کافی برای وارد شدن به بازار کار فرانسه را ندارند. نیروهای متخصص و ماهر که یکسوم آنها عمدتا از سطح تحصیلی بالایی هم برخوردارند، تمایل دارند جایگزین نیروی کار بومی فرانسه شوند.
به این ترتیب که با دریافت حقوق کمتر از دستمزد بومیها جای آنها را در بازار کار میگیرند.» از طرفی هم محدودیتهایی از سوی برخی موسسات و شرکتها وجود دارد که پر شدن موقعیت شغلی توسط مهاجران را محدود میکند. شرکتها و موسسات ترجیح میدهند نیروهای کار بومی را به خدمت بگیرند.
مطالعهای دیگر در فرانسه تاثیر حضور مهاجران را بر بازار کار و دستمزد فرانسه بررسی کرده است. نتیجه آن نشان میدهد که بین سالهای 1990 تا 2010، مهاجرت تاثیری روی دستمزد نیروی کار بومی فرانسه نداشته است و دستمزد افراد بومی، مستقل از دستمزد مهاجران کار محاسبه میشود.
طبق آمار موسسه ملی آمار و مطالعات اقتصادی فرانسه (INSEE)، سهم مهاجران در بازار کار و جمعیت فعال کشور، در بازه زمانی 1990 تا 2010 از 7درصد به 10درصد افزایش داشته است. به طور دقیقتر، تاثیر مهاجرت روی حقوق ساعتی کارگران بومی ماهر منفی بوده است (1-درصد) در حالی که روی دستمزد کارگران غیرماهر بومی تاثیر مثبت 4 درصدی داشته است.