نگاهی تحلیلی بر برند سازی فردی- سیاسی آیت الله هاشمی رفسنجانی / برند اکبر، آیت مصلحت و سیاست

سردار سازندگی، عنوان تنها یار دیرین انقلاب و رهبری؛ عنوانی که برای کسب آن خون دل ها خورده شد و تلاش های بی وقفه ای در راستای تعالی کشور در شرایط بحرانی اقتصادی و سیاسی صورت گرفت.

مقبولیت و محبوبیتی که طی سال ها آرام آرام در دل مردم ایران جوانه زد، شکل گرفت و پرورش یافت تا موجب شود در زمان وداع سیلی از جمعیت با چشمانی  تر شده با دلی پراندوه، رخداد باشکوه و حزن انگیزی را رقم زنند. در این مطلب ابتدا قصد داریم با مقدمه ای برند سازی شخصی ارائه کنیم و سپس به تحلیلی از برند سازی فردی- سیاسی آیت الله هاشمی رفسنجانی بپردازیم.

نخستین بعد ادراکی برند سازی شخصی و برند فردی یک تصویر ذهنی است که وقتی دیگران به شما فکر می کنند آن را تجسم می کنند. این تصویر ذهنی، نشان دهنده ارزش ها، شخصیت و ویژگی های خاص شماست که شما را منحصربه فرد و متمایز از بقیه نشان می دهد. به همین لحاظ، بسیار حائز اهمیت است که نسبت به خودتان اعتماد داشته باشید. مخاطبان می خواهند با شما ارتباط برقرار کنند نه با یک محصول که هدف آن بازاریابی است.

دومین بعد از برند فردی، یک وعده است. به مخاطبان شما می گوید که چه انتظاری باید از شما داشته باشند. یک عهد ضمنی بین ارائه دهنده خدمات و مشتری است و باعث می شود مشتری به این باور برسد که «هر زمان این فرد را ببینم خدمات و توجهی خاصی را دریافت خواهم کرد» و با تحقق این فرآیند احساس و حس تعلق در مخاطبان کم کم شروع به شکل گیری می کند یا حس ایجاد شده توسعه می یابد تا در راستای اهداف برند فردی جهت گیری شود.

حال براساس دو بعد ذکر شده، می توان گفت آیت الله هاشمی رفسنجانی پس از چندین دهه حضور فعال در بالاترین عرصه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و تصمیم گیری کشور توانست تصویر ذهنی بسیار ایده آلی را در ذهن مخاطبان خود ایجاد و با همراستا ساختن فعالیت ها و همچنین با نمایش استقامت و ثبات رفتاری و تفکری توانست تصویر متمایز و منحصربه فردی را در اذهان عمومی کشور خلق کند.

همان طور که در مطالب فوق اشاره شد انتخاب مناسب ترین و با تدبیر ترین استراتژی حضور در رسانه های مختلف و رخداد های متفاوت توسط ایشان موجب شد تا سخنان شان به وعده های تحقق یافتنی تبدیل شود و مخاطبان به این باور برسند که حضور و کلام و سیاست آیت الله هاشمی رفسنجانی در تمامی عرصه ها رویکرد مشخص و مستدامی دارد و به راحتی دچار تزلزل و احساس گرایی در واکنش ها نسبت به رخداد های مختلف نمی شود.

با توجه به ابعاد مختلف بیان شده برای برند سازی فردی - سیاسی باید به واقعیت های فرآیند ساخت برند فردی نیز توجه کنیم و با کمی دقت و مطابقت روند ایجاد برند فردی آیت الله هاشمی رفسنجانی به این نتیجه خواهیم رسید که چقدر هوشمندانه این واقعیت ها در تحقق برند شخصی ایشان رعایت شده است:

1- فرآیند ساخت برند زمانبر است و حتی با صرف هزینه بسیار کلان هم نمی توان برند را یک شبه جا انداخت، پس نیازمند برنامه ریزی و هوشمندی خاصی است تا برند در سال های متمادی حفظ و توسعه یابد. باید بیان کرد در برند سازی فردی- سیاسی آیت الله هاشمی رفسنجانی این برنامه ریزی دقیق و منسجم و هدفمند صورت گرفته تا در نهایت پس از گذشت چندین دهه روزبه روز تحقق ساخت و توسعه برند فردی آیت الله هاشمی رفسنجانی به طور منظم پیشرفت کند و جایگاه مطلوب خود را به دست آورد.

2- برند ها به صورت سازمان یافته رشد می کنند. برند ها در سطح اجتماع محلی و بر پایه روابط کسی که پشت آن برند ایستاده و براساس پیام هایی که بین او و دیگرانی که با آن برند برخورد دارند، رد و بدل می شوند و پیشرفت می کنند. در این خصوص نیز با استفاده از اعتبار و دایره آشنایان و مفاهیم مختلفی که مطرح می کردند توانستند ارتباط موثری با مخاطبان برقرار کنند یا به عبارت دیگر فرآیند توسعه را سازمان یافته طرح ریزی کردند تا بتوانند بیشترین و موثرترین تاثیر گذاری را در مخاطبان ایجاد کنند.

3- برند ها عقل گرا نیستند. برای ماندگار شدن یک برند باید ساخت و توسعه آن مرتبط با احساس مردم باشد. مردم به این دلیل شما را انتخاب نمی کنند که شما به عنوان یک فارغ التحصیل نمونه با معدل 19 هستید. آنها شما را به این دلیل انتخاب می کنند که احساس خوبی به آنها می دهید. وقتی برند خود را خلق می کنید به این نکات توجه ویژه کنید چرا که مردم با احساس شان انتخاب می کنند.

گفتنی است در این مورد نیز به خوبی و هوشمندانه این فرآیند در ابتدا تحلیل و سپس ابعاد مختلف آن اجرایی شده به این صورت که احساسی از قبیل اعتماد، امنیت، وفاداری و تدبیر در روح برند فردی آیت الله هاشمی رفسنجانی به مخاطبان القا می شود.

4- برند ها نیازمند تعهد کامل هستند. به این معنی که برند های بزرگ با پایداری مطلق و تداوم درست شده اند. هیچ جادویی در کار نیست بلکه تنها کار زیاد و تصمیم گیری هوشمندانه لازم است. یکی از ویژگی های آیت الله هاشمی رفسنجانی پشتکار و سعی و تلاش خستگی ناپذیر ایشان بود که ویژگی بسیار ارزشمندی برای توسعه برند فردی ایشان بود به طوری که توانستند طی سال های متمادی این ویژگی را حفظ کنند و توسعه دهند و به موازات این ویژگی موجب رشد برند فردی ایشان نیز شد.

5- فرآیند ساخت برند همیشه نتیجه ای به همراه دارد. خیلی ها بر این باورند که فعالیت های مختلف برای تحقق برند بی تاثیر است ولی باید گفت این حرف کاملا بی معنی است. فرآیند ساخت برند همیشه نتیجه می دهد چیزی که هست اینکه نتیجه اش به نفع یا ضرر شما باشد ولی قطعا همیشه نتیجه به همراه دارد. در برند فردی آیت الله هاشمی رفسنجانی با وجود عوامل محیطی فراوان در سال های متمادی نتیجه به دست آمده مطابق با انتظار موردنظر بود و می توان گفت با اجرای دقیق برنامه برند فردی به اکثر اهداف مشخص شده خودشان رسیدند.

از راز های موفقیت برند فردی آیت الله هاشمی رفسنجانی که در سوم شهریورماه سال 1313 هجری شمسی در روستای بهرمان شهرستان رفسنجان چشم به جهان گشودند و در طول زندگی حرفه ای و کاری شان افتخارات منحصربه فردی از قبیل نخستین رئیس مجلس شورای اسلامی، جانشین فرمانده کل قوا، چهارمین رئیس جمهور ایران، ریاست مجلس خبرگان و نخستین رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام کسب کردند، می توان به عوامل زیر اشاره نمود:

1- شفافیت: کمترین وظیفه یک برند این است که باید به مخاطبان شما بگوید چه کسی هستید و چه کاری انجام می دهید. طی این سال ها آیت الله هاشمی رفسنجانی با تدبیر، صبوری و حضور به موقع در موارد خاص و ارتباط صادقانه و شفاف با مردم و مخاطبان توانستند این موضوع را به درستی عملیاتی کنند.

2- خاص بودن: با وجود نگرش های مختلف و پذیرش این امر که خاص بودن مستلزم انجام ریسک است ولی کمتر برندی به طور مستمر و در طولانی مدت این ویژگی را به همراه دارد ولی در این راستا آیت الله با حضور در عرصه های مختلف و پذیریش ریسک ها، توانستند خاص بودن را نه تنها در اجرا و عملیات بلکه در تصمیم گیری نیز محقق سازند.

3- ثبات: عوامل زیادی وجود دارند که مردم توجه شان را به آنها جلب کنند، برای مثال تنها بعد از چندین بار تبلیغات که خود را به مخاطبان نشان داده اید، به برند شما توجه می کنند. این یعنی مهم است که برند فردی خود را بار ها و بارها و در مدت زمان طولانی، در معرض نمایش و دیده شدن توسط مخاطبان قرار دهید.

آیت الله هاشمی رفسنجانی نیز طی این سال ها با حضور به موقع و هوشمندانه و رویکرد دلسوزانه توانستند ثبات در رفتار و گفتار را طی ادوار مختلف فعالیت حرفه ای شان به مردم و مخاطبان نشان دهند و همین رفتار ایشان بود که موجبات تثبیت و آرامش در حوزه های مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شده بود.

آقای کاتلر در خصوص تحلیل بازار و بازاریابی سیاسی عنوان می کند که بزرگ ترین خطر برای حزب های سیاسی غفلت از احساسات و افکار عمومی است ولی در فرآیند بازاریابی سیاسی آیت الله هاشمی رفسنجانی توجه ویژه ای به این حوزه اختصاص یافته است و به صورت مداوم و مستمر این ارتباط ها از طرق مختلف و کانال های متعدد انجام می گیرد تا با ارزیابی فضای حاکم بر جامعه بتوان بهترین تصمیم گیری و مناسب  ترین تصمیم سازی را در سطح اول کشور و سطوح کلان محقق ساخت.

برند فردی - سیاسی یک مولفه روانشناختی تر است که از تاثیر ها و تداعی ها و برداشت کلی از حزب یا سیاستمدار تشکیل شده است. برند ها بلند مدت هستند و به واسطه رفتار پیشین ساخته می شوند و به سختی تغییر می یابند و از سوی دیگر برند های سیاسی می توانند احساس ها و تصویر هایی را برانگیزانند. باید افزود برند های موفق که محصول را ساده سازی می کنند متمایز، اطمینان بخش، آرمانی و نماد ارزش های برتر درونی و معتبر هستند.اعتبار برند به برآورده ساختن وعده های آن برند باز می گردد و در همین راستا صداقت، کارآمدی و مردمی بودن را از ویژگی های مهم یک برند سیاسی فردی بر می شمرد.

در پایان باید اشاره کرد که برند سیاسی و فردی آیت الله هاشمی رفسنجانی رویکرد استاندارد محوری را متناسب با استاندارد های جهانی و دانش روز در پیش گرفته بود که مواردی شامل اینکه باید از خصوصیات مثبت یک برند برخوردار باشند این خصوصیات را در دنیای سیاست چنین برمی شمرد: راستی، داشتن روحیه، تصویر، رهبری، ایستادگی، بی نظیر بودن و صفت راستی ایده هایی مانند قابل اطمینان بودن، سودمندی، صداقت، واقعی بودن، واقع بین بودن و صمیمیت را به ذهن متبادر می سازد.

داشتن روحیه نیز ایده هایی همچون سرزندگی، جسارت، خلاقیت، به روز بودن و امید بخشی را دربرمی گیرد. تصویر، مشتمل بر ویژگی های همانند مبادی آداب بودن، جذابیت، به روز بودن، متانت، اهمیت به جوان دادن، پر شور و با پشتکار بودن است.

مدرس و مشاور توسعه کسب‌ و‌ کار