آیا شما جزو آن دسته از مدیران هستید که تنها در زمان خروج یکی از کارمندان از سازمان به فکر استخدام فرد دیگری میافتید؟ آیا تا به حال برای شما پیش آمده که به دلیل کمبود مدت زمان ارزیابی و استخدام متقاضیان جویای کار، موفق به جذب فرد مورد نظر خود نشوید؟ اگر پاسخ شما به دو سوال مذکور مثبت است پیشنهاد میکنم ادامه مطلب را مطالعه کنید. در این مقاله قصد دارم به یکی از مهمترین ارکان پروسه استخدام تحت عنوان برنامهریزی نیروی انسانی و لزوم و اهمیت توجه به آن توسط مدیران و برنامهریزان سازمانهای دولتی و خصوصی بپردازم.
بدون شک یکی از مهمترین وظایف یک مدیر حرفهای برنامهریزی است که از آن بهعنوان پایه و اساس تصمیمگیری یاد میشود. اگر در مورد دلایل موفقیت مدیران برندهای مطرح جهانی تحقیق کنیم متوجه خواهیم شد برنامهریزی و تصمیمگیری، دو شاخصه اصلی آنان را تشکیل داده و از آن بهعنوان عوامل تفکیککننده آنان از سایر شرکتهای رقیب نام برده میشود.
مدیران برای همه منابع تحت اختیار خود باید برنامهریزی مناسبی داشته باشند. از منابع مالی گرفته تا ماشینآلات، ساختمان و در نهایت با ارزشترین آنکه همانا نیروی انسانی است. برنامهریزی نیروی انسانی به مدیران این اجازه را میدهد تا با بررسی وضعیت موجود کارکنان، مهارتها و تخصصهای آنان در داخل سازمان و آنالیز متقاضیان جویای کار و شرایط تکنولوژیک در خارج از سازمان این امکان را بهدست آورند تا برنامهای جامع برای یکسال پیش روی خود ترسیم کنند.
به زبانی دیگر، همانند مدیران مالی که با بررسی وضعیت نقدینگی و سرمایهگذاریهای سال گذشته و مقایسه آن با برنامههای توسعه در آینده، برنامه و بودجه چند سال آینده را تدوین میکنند، مدیران منابع انسانی نیز با بررسی شرایط پرسنل حال حاضر شرکت و تخصصهای آنان و مقایسه آن با مهارتهای مورد نیاز مطابق با پیشبینی رشد تکنولوژیک در آینده نزدیک، برنامهای برای جذب نیروی جدید و همچنین نگهداری پرسنل کلیدی شرکت تدوین میکنند.
در دنیای رقابتی امروز که سرعت تغییرات در حوزههای تکنولوژی و فناوری اطلاعات بسیار افزایش پیدا کرده، لزوم به روزرسانی دانش و مهارتهای کارمندان بیش از پیش اهمیت یافته است. یکی از مزایای برنامهریزی نیروی انسانی، تهیه برنامه جامعی جهت آموزش مهارتهای کاربردی و انتقال دانش و تجربیات به روز به کارمندان است. از این طریق کارمندان را برای مقابله با تغییرات جدید در دنیای تکنولوژی آماده کرده و از این پس دیگر نیازی نیست که همزمان با ارتقای ماشینآلات، به فکر اخراج برخی از پرسنل و استخدام نیروی جدید در شرکت خود باشیم. کمتر مدیری را میتوان یافت که فرآیند کشف، استخدام و آموزش نیروی جدید را یک فرآیند وقتگیر و پرهزینه در سازمان خود نداند. برنامهریزی نیروی انسانی به ما کمک میکند تا قبل از مواجهه با چنین موقعیتی، پرسنل خود را آموزش دهیم و مانع از ترک سازمان از سوی آنها شویم.
متاسفانه با وجود اهمیت بسیار زیاد نقش کارمندان در رشد و تعالی سازمان، در کشورهای در حال توسعه نظیر ایران، مدیران کمتر توجهی به تدوین برنامه نیروی انسانی همپای برنامه و بودجه داشته و شرکتها از این حیث با مشکلات عدیدهای در زمان استخدام نیروی جدید مواجه میشوند. برنامهریزی نیروی انسانی فرآیندی است که بهواسطه تغییرات محیطی و تکنولوژی باید بهطور منظم و مستمر صورت پذیرد. برندهای مطرح بینالمللی اطلاعات خود را بهصورت هفتگی به روز کرده و خود را همواره آماده رویارویی با تغییرات میکنند. به گمانم زمان آن رسیده که شرکتهای ما نیز توجه بیشتری به مقولههایی از این دست داشته باشند. شما نیز میتوانید با ارسال نقطه نظرات و تجربیات خود به نشانی ایمیل زیر در این راه با بنده همراه باشید: info@drasgharian.ir
* دکترای مدیریت منابع انسانی