بخش جدایی‌ناپذیر از آینده اینترنت

تصور کنید که کلیدتان را جا گذاشته‌اید و از خانه خارج شده‌اید، ناگهان زنگی متفاوت از گوشی‌تان به‌صدا درمی‌آید. در واقع، در هوشمند خانه، عملیات قفل در را ۳۰ ثانیه به تأخیر انداخته و به شما این فرصت را داده به داخل خانه پریده و کلید خود را بردارید. در مورد آینده‌ای دور صحبت نمی‌کنیم؛ فقط ساده‌ترین مثال از پیچیده‌ترین مفهوم سال‌های اخیر را برای‌تان به تصویر کشیدیم.

جهش بعدی تکنولوژی در کدام بخش است؟ به نوشته دیجی‌مگ شاید ساده‌ترین راه برای رسیدن به جواب، بررسی خط‌مشی‌های اصلی شرکت‌های بزرگ دنیای تکنولوژی باشد. این روزها، گوگل، اپل، مایکروسافت و سامسونگ بیش از هر چیز، روی چه ویژگی‌هایی در محصولات و سرویس‌های‌شان تأکید می‌کنند؟ احتمالا اکثر صاحب‌نظران اتفاق‌نظر دارند که ترجیع‌بند همه صحبت‌های غول‌های دنیای تکنولوژی، دو چیز است: اینترنت اشیا (Internet of Things) و رایانش ابری (Cloud Computing). تقریباً در تمامی کنفرانس‌های این شرکت‌ها این دو مفهوم حضور دارند.

تا پیش از این، تصور عموم مردم این بود که تنها این انسان‌ها هستند که قرار است با ابزارهایی که در اختیار دارند توسط شبکه‌ اینترنت به هم متصل شوند و شخصاً از قابلیت‌های آن بهره ببرند. اما بیش از یک دهه است که مفاهیم جدیدی شکل گرفته. این مفاهیم در چند سال اخیر در قالب محصولات هوشمند به بازار راه پیدا کرده‌اند. اکنون در مورد ایده‌ای صحبت می‌کنیم که براساس آن هر شیء فیزیکی قادر است با اتصال به اینترنت یا به کمک سایر ابزارهای ارتباطی، با سایر اشیا تعامل داشته باشد.

اینترنت اشیا بخشی جدایی‌ناپذیر از آینده‌ اینترنت است. پروتکل‌های ارتباطی جدید هم به‌عنوان بنیاد این شبکه‌ پیچ‌در‌پیچ ایفای نقش می‌کنند. وظیفه‌ این پروتکل‌ها این است که تعامل و یکپارچگی کامل اشیای مجازی و فیزیکی جهان پیرامون‌مان را تضمین کنند. کامپیوترها، گوشی‌ها، تلویزیون‌ها، حسگرها، خودروها، یخچال‌ها، حتی بسته‌های غذا و دارو، در این شبکه متشکل از اشیا قرار می‌گیرند.

از سوی دیگر، موضوع رایانش ابری مطرح است. این مفهوم دست در دست اینترنت اشیا دارد زیرا بخش عظیمی از داده‌های شبکه‌ عظیم موردنظر ما، روی سیستم‌های ذخیره‌سازی ابری (Cloud Storage) قرار دارد. پردازش این داده‌ها هم عمدتا روی سرورهایی پرقدرت، خارج از دستگاه‌های ما (اشیای پیرامون‌مان) صورت می‌گیرد. به همین خاطر، آینده اینترنت اشیا در گروی پیشرفت‌های هر چه بیشتر در حوزه رایانش ابری است. بد نیست چند سناریوی احتمالی در مورد اینترنت اشیا را با هم مرور کنیم. فروشگاهی را تصور کنید که دیگر به‌هیچ‌وجه نگران تمام شدن محصولاتش نیست، چون سیستم کنترل هوشمند انبار در هر لحظه از موجودی تمام محصولات باخبر است و حتی کار سفارش را هم خودش انجام می‌دهد.

دنیایی را تصور کنید که در آن بتوانید یخچال‌تان را طوری تنظیم کنید که وقتی تعداد تخم‌مرغ‌های داخلش به دو عدد رسید، به‌صورت خودکار سفارش خرید تخم‌مرغ به فروشگاه نزدیک خانه‌تان ارسال شود؛ یا اینکه بتوانید روشن یا خاموش بودن اتو یا اجاق گازتان را به‌وسیله تلفن هوشمندتان از محل کار چک کنید. حالا بیایید کمی از کلمات پیچیده و آینده‌ نیامده فاصله گرفته و به‌طور خلاصه دستاوردهای حال حاضر دنیا در این زمینه را مرور کنیم. از مهم‌ترین شرکت‌هایی که جاه‌طلبانه به این حوزه وارد شده‌اند می‌توان به گوگل، اپل، مایکروسافت، سامسونگ و اینتل اشاره ‌کنیم. به‌طور مثال دو شرکت گوگل و اپل بیش از هر چیزی به فکر آماده کردن پلتفرم خود هستند؛ شرایطی که در آن محصولات و سرویس‌های‌شان به شکلی بهینه با اشیای محیط پیرامون تعامل داشته باشد.

از زمانی‌که گوگل شرکت نست (Nest) را خرید، بیش از 15 ماه می‌گذرد. شرکت نست در زمینه‌ ترموستات‌های هوشمند فعالیت داشت. تیم فنی این شرکت به موتور محرکه‌ بخش دستگاه‌های هوشمند گوگل تبدیل شده است. گوگل سیستم عامل جدیدی را برای این‌کار معرفی کرده. این سیستم عامل، بریلو (Brillo) نام دارد و قرار است اکوسیستم گوگل برای تحقق اینترنت اشیا را تکمیل کند. اپل هم وعده داده که پلتفرم هوم‌کیت (HomeKit) خود را به قابلیت‌های جدیدی مجهز کند که کنترل گستره‌ زیادی از لوازم خانگی را به دست بگیرد.

دستگاه‌های امنیتی، حسگرهای حرکتی، کنترل‌کننده‌های میزان دی‌اکسید کربن و دستگاه‌های کنترل سایه پنجره، از جمله دستگاه‌هایی هستند که «هوم‌کیت» توانایی کنترل آنها را خواهد یافت. «هوم‌کیت» پلتفرمی است که با دستگاه‌های هوشمند خانگی جفت شده و به دستگاه‌های اپل اجازه می‌دهد آنها را کنترل کنند. درحالی‌که گوگل و اپل بیشتر روی توسعه پلتفرم اینترنت اشیا کار می‌کنند، سامسونگ با تکیه بر دایره‌ گسترده‌ محصولاتش، از زاویه‌ای متفاوت به موضوع نگاه می‌کند. این شرکت در بازار محصولات الکترونیکی مصرفی نفوذ زیادی دارد و با یک تغییر کوچک در هریک از دستگاه‌های تولیدی‌اش می‌تواند آنها را به بخشی از اینترنت اشیا تبدیل کند. سامسونگ، اخیراً برای نشان دادن رغبتش در این حوزه، چند گجت جالب را معرفی کرده. برای نمونه، این شرکت دستگاه کوچکی با نام اسلیپ‌سنس (SleepSense) ساخته. این وسیله، اطلاعات مربوط به سلامتی فرد را جمع‌آوری کرده و از طریق اپلیکیشنی اختصاصی به کاربر گزارش می‌دهد. اسمارت‌هاب (SmartHub) هم یکی دیگر از تلا‌ش‌های سامسونگ در این زمینه است. اسمارت‌هاب در واقع نقش «مرکز هوشمند خانگی» سامسونگ را بازی خواهد کرد ‌و از طریق یک اپلیکیشن، راهکارهایی امنیتی را در اختیار افراد قرار می‌دهد.

اما داستان به همین‌جا ختم نمی‌شود. شرکت‌هایی که رویای دنیای متصل را در سر دارند، یکی دو تا نیستند؛ تقریباً تمامی بزرگان تکنولوژی برنامه‌های گسترده‌ای برای اینترنت اشیا دارند. ده‌ها شرکت نوپا هم با ایده‌های خلاقانه خود سعی دارند ابعاد ناشناخته‌ای را به این بازی جدید وارد کنند.