بدون آنكه كسی واقعا بفهمد چطور و چگونه، تبلیغات راه خود را به نرمی در دنیای بازیهای كامپیوتری باز كرد. شاید این اتفاق برای شما هم افتاده باشد كه در حال بازی مورد علاقه خود هستید یك تبلیغ را در گوشهای از صفحه میبینید اما دقت چندانی به آن نمیكنید. یا بهطور مثال تصور كنید در حال بازی با ایكسباكس خود هستید كه در فضای بازی روی یك بیلبورد تصویر خوردنی مورد علاقهتان را بهعنوان تبلیغ میبینید. در آن لحظه است كه احساس میكنید فضای بازی شما تا چه حد به دنیای واقعی كه در آن زندگی میكنید نزدیك شده است و مشاهده میكنید این دنیای مثلا واقعی جدید هم به همان شیوه دنیایی كه حقیقتا در آن زندگی میكنید به ارائه تبلیغات میپردازد.البته باید دید كه این شیوه جدید تبلیغات بر ذهن افرادی كه علاقهمند به بازیهای كامپیوتری و ویدئویی هستند هم تاثیری دارد؟ احتمالا. و آیا این قبیل تبلیغات قرار است جایی جدیتر برای خود در آینده باز كنند؟ قطعا.
ترکیب بازی و تبلیغ
هر روزه بر تعداد كمپانیهایی كه علاقهمند هستند تبلیغاتشان در این شیوه جدید قرار گیرد افزوده میشود که واژه جدیدی تحت عنوان advergaming برای آن برگزیدهاند. این واژه در واقع تركیبی از دو واژه advertising به معنای تبلیغات و gaming به معنای بازی و سرگرمی است كه شامل بازیهای ویدئویی میشود. نخستین بار این حركت از اوایل 1980 شروع شد كه پپسی شروع به تبلیغات محصولات خود در بازیهای آتاری 2600 كرد.
پس از آن خانه غذای آمریكا یك بازی جدید ویدئویی را برنامهریزی كرد كه «سرآشپز بویاردی» نام داشت و روی فلاپی دیسك برای علاقهمندان قابل دسترسی بود. بعد از آن بود كه بسیاری از كمپانیها به فكر آن افتادند براساس محصولات خود بازیهای كامپیوتری را طراحی كنند كه حتی بتوانند از شخصیتهای آن بازیها برای تبلیغات خود نیز استفاده كنند.
انواع بازیهای تبلیغاتی
سه گروه کلی برای بازیهای تبلیغاتی که معمولا بهصورت رایگان هم عرضه میشوند، وجود دارد. اول، بازیهایی که احتمالا بهصورت مستقیم و از طریق وبسایت کمپانی عرضه میشوند (یا یکی از سایتهای معروف ارائه بازیهای مختلف که از طریق کمپانی مورد حمایت مالی قرار گرفته است، به ارائه این بازی میپردازد). گروه دوم، شامل بازیهایی میشوند که به شکل تبلیغات سنتی در بازیهای ویدئویی نزدیکتر هستند و برای فروش به بازیکنان بازیهای کامپیوتری یا کنسولهای بازی طراحی شدهاند. تفاوتی که این بازیها با گروه بازیهای قبلی دارند در این است که آنها به شیوهای طراحی شدهاند تا بر ذهن شخص بهصورت غیرمستقیم تاثیراتی که موردنظر طراحان بازی است، بگذارند. بهطور مثال ارتش ایالات متحده آمریکا اسپانسر یکی از موفقترین بازیها با نام «ارتش آمریکا» شد که همین بازی افزایش ضریب سربازگیری آنان را در پی داشت.
گروه سوم، معمولا به بازیهایی گفته میشود که خود محصول بهعنوان بخشی از بازی و تبلیغ به کار اضافه میشود. بهطور مثال در اینجا میتوان به بازیهای مسابقات اتومبیلرانی اشاره کرد که برندهای مختلف ماشینها در حال مسابقه هستند. بنابراین مشاهده کردید که هم میتوان در این سه گروه، از بازیهایی استفاده کرد که بهصورت رایگان و آنلاین برای علاقهمندان به بازیهای کامپیوتری عرضه میشوند یا تبلیغات همچون بخشی از بازی به آنها فروخته میشود.
شیوههای تاثیرگذار در بازیهای تبلیغاتی
تبلیغات در صحنههای بازی
این تبلیغات اغلب منفعل هستند که تصویر تبلیغات در زمینه بازیهای معروف قرار میگیرد. مثلا ممکن است شما در فضای بازیتان در حال رد شدن از خیابان باشید که تبلیغات را روی اتوبوسهایی که رد میشوند یا بیلبوردهایی که در کنار خیابان قرار دارند، ببینید یا مثلا وقتی یکی از شخصیتهایتان تشنه شده و در حال نوشیدن نوشابه هستند، مارک «ردبول» را روی قوطی نوشابهشان میبینید.
داخل شدن محصول به بازی
در این شیوه شما مستقیما با محصول یا آنچه میتواند محصول را به خوبی برای شما معرفی کند در بازی درگیر خواهید شد و در واقع در این شرایط محصولی که تبلیغ میشود بهعنوان بخشی از بازی درآمده است.
نمایش تبلیغات در زمان انتظار برای ورود به یک بازی
این شیوهای است که معمولا از سوی طراحان در نظر گرفته میشود تا در طول زمانی که بازیکن منتظر است تا بازیاش به اصطلاح بالا بیاید، به تماشای تبلیغات مختلف بپردازد.
تبلیغات در محیط اطراف بازی
این تصمیم زمانی برای قرارگیری یك تبلیغ در فضای اطراف بازی گرفته میشود كه طراحان متقاعد میشوند، نمیتوان در هیچ شیوهای محصول را وارد بازی و جزئی از آن كرد. در این شرایط، اگر بهطور مثال زمین یك بازی ورزشی را داشته باشیم، تبلیغات روی بیلبوردهای بزرگ ورزشگاه یا محیط اطراف زمین قرار میگیرند. علاوه بر این گاهی اوقات كه طراح دستش اینچنین باز نیست تبلیغات را روی یك بنر در بالای فضای بازی قرار میدهد.
تبلیغات پویا
از زمانی كه دسترسی به اینترنت پرسرعت بین عموم مردم افزایش یافته است، تبلیغات پویا نیز كاربردیتر شدهاند. در واقع اتصال به شبكه اینترنت این امر را ممكن میسازد تا شخص بتواند در لحظه، وارد جریان بازی تبلیغاتی شود و این بازی هم در لحظه به روز شود. بهطور مثال تبلیغات بیلبوردهای تبلیغاتی در لحظه قادر به عوض شدن هستند و برندهای تجاری یا آگهیهای تبلیغاتی هم قادر به نمایش روی ساختمانهای یك شهر مجازی هستند. در سال 2006، نشریه «تبلیغات هفته» اعلام كرد كه كمپانی «مدیا موچی» برای نخستین بار تبلیغات در فضای اینترنت را بهگونهای برنامهریزی كرده كه امكان تبلیغات پویا در بازیهای رایگان آنلاین بهراحتی فراهم شود. اینگونه خدمات طراحان تبلیغاتی را قادر میسازد به یك آمارگیری دقیق در كار خود برسند.
بازار هدف
بسیاری از فروشندگان بهشدت علاقهمندند بتوانند محصولات خود را در مسیری از تبلیغات قرار دهند كه قشر جوان جوامع هم به خرید آنها علاقهمند شوند. نوجوانان دنیای امروز كه محصول عصر فناوری و موجوداتی بسیار زیرك و دانا هستند، میدانند در تبلیغاتی كه از وسط بازیهایشان سر باز میكند یك امكان برای نادیده گرفتن و بستن آنها وجود دارد. آنها به سرعت دست خود را به سمت ماوس رایانه میبرند تا در كمترین زمان ممكن تبلیغ را بسته و به بازی خود بازگردند. بنرهای تبلیغاتی هم معمولا كمترین تاثیری كه مورد نیاز طراحان تبلیغاتی است بر جوامع و خصوصا جوانان میگذارد، چراكه این تبلیغات هم اغلب از سوی مردم نادیده گرفته میشوند.
در این شرایط، زمانی كه بازیهای تبلیغاتی به صحنه وارد شدند، راهی را برای طراحان تبلیغاتی پیشنهاد میكردند كه بهوسیله آن میشد تبلیغات را به جهان این نوجوانان و جوانان وارد كرد. در واقع فضای بازیهای كامپیوتری و ویدئویی یكی از آخرین مرزهایی بود كه تبلیغات آن درهم شكست و به پیش تاخت.
شما با قرار دادن تبلیغات محصولات خود در بازیهای نوجوانان میتوانید به فروش بهتر فكر كنید اما در ذهن داشته باشید كه تنها كسانی كه علاقهمند به بازیهای كامپیوتری و ویدئویی هستند نوجوانان نیستند، بلكه براساس آماری كه اخیرا در شهر نیویورك آمریكا گرفته شده است، بیش از 30 درصد علاقهمندان به این بازیها در سنین 35 تا 49 سال قرار دارند. همچنین 16 درصد بین 25 تا 34 ساله هستند و 14 درصد هم بین 12 تا 17 سال قرار دارند.
در این میان برخلاف آنچه برخی فكر میكنند، زنان بیشترین شركتكنندگان چنین بازیهایی را تشكیل میدهند و بسیاری از آنان هم در سطح حرفهای هستند.