شرکت تایدواتر خاورمیانه بهعنوان بزرگترین پورت اپراتور بنادر ایران که از سال 91 تحت تحریمهای ظالمانه دولت آمریکا قرارداشت روز سهشنبه 23 تیرماه 94 و با انتشار متن کامل توافقنامه ایران و کشورهای 1+5 از لیست تحریم خزانهداری آمریکا و اتحادیه اروپا خارج شد. براساس متن کامل توافقنامه شرکت تایدواتر خاورمیانه همراه با تعداد زیادی از شرکتهای کشتیرانی ایرانی از لیست تحریمها خارج شدند. طبق این توافقنامه تحریمهای مختلف اعمال شده علیه شرکت تایدواتر بهصورت رسمی از روز سهشنبه لغو شده و این شرکت مذاکرات جدی خود را با طرفهای خارجی علنا آغاز خواهد کرد. ولی چه چیزی تایدواتر را متمایز از شرکتهای همگروهی خود خواهد کرد؟
چند سال به عقب برگردیم
با تحریم شرکت تایدواتر خاورمیانه در تاریخ 2 تیر 1390 که مسئول بارگیری و ترانزیت کالا در بندر شهیدرجایی بود این بندر عملا از جرگه بنادر فعال در زمینه واردات کالا به ایران خارج شده بود. با کنار گذاشتن شرکت تایدواتر از فعالیتهای این بندر، زمینه تبادل کالا در این بندر از کشورهای خارجی به ایران، از ابتدای مرداد 93 از سر گرفته شد. اهمیت بندر شهیدرجایی از آنجایی معلوم میشود که این بندر با ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه حدود 100 میلیون تن کالا بهتنهایی بیش از 55 درصد صادرات و واردات و 70 درصد تزانزیت بنادر کشور را بر عهده دارد. همچنین تخلیه 90 درصد بارگیری کالاهای کانتینری کشور در این مجتمع انجام میگیرد.
این بندر قبل از تحریمها با 80 بندر جهان تبادل کالا انجام میداد. بندر شهیدرجایی با برخورداری از 18 دستگاه جرثقیل دروازهای (گنتری کرین) و حدود 40 پست اسکله و با در اختیار داشتن بزرگترین و پیشرفتهترین ترمینالهای کانتینری کشور توانایی پهلودهی انواع کشتیهای اقیانوس پیما را داراست. در رتبهبندی برترین بنادر جهان که در سپتامبر 2013 منتشر شد بندر شهیدرجایی با چند پله سقوط نسبت به سال گذشته در رتبه 59 جهان قرار گرفت. سال 1396 روند تخلیه و بارگیری براساس تیاییو در بندر شهید رجایی تا سقف 8میلیون هدفگذاری شده است.
با کنار گذاشتن تایدواتر از اپراتوری بندر شهیدرجایی با تدبیر مسئولان این شرکت و عدم وابستگی به یک بندر این شرکت فعالیتهای خود را باوجود تحریمها در دیگر بنادر کشور نظیر بندر امیرآباد و بندر امام(ره) گسترش داد و به ترتیب در سالهای 92 مبلغ 90 تومان و در سال 93 مبلغ 80 تومان به ازای هر سهم بین سهامداران خود تقسیم کرد. این در حالی بود که شرکت تایدواتر سودهای مذکور را دست خالی و از طریق زیرمجموعه یا اجاره دادن تجهیزات خود پوشش میداد.
باتوجه به اهمیت بندر شهیدرجایی که با رفع تحریمها بهزودی شاهد تعدد و ترافیک صدها کشتی و میلیونها کانتینر در این بندر خواهیم بود. وجود یک اپراتور قدیمی و باتجربه در این بندر اجتنابناپذیر است. بندر شهیدرجایی را تمامی فعالان حوزه حملونقل دریایی با نام تایدواتر میشناسند، شرکتی با نیم قرن سابقه که در سه سال گذشته تحت شدیدترین تحریمها بود.
- از نکات مهم مجمع شرکت در تاریخ 24 تیرماه 94 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اعلام رسمی رفع تحریم تایدواتر توسط هیات مدیره
- 40 تومان تقسیم سود نقدی
- افزایش سرمایه تا سقف 1500 میلیارد ریال (جهت توسعه سرمایهگذاریها، احداث سیلو در بنادر، خرید تجهیزات و. . .)
- تبدیل داراییهای غیرعملیاتی به عملیاتی و افزایش چشمگیر داراییهای شرکت
- پرونده 800 هزار دلاری خرید جرثقیل بهواسطه رفع تحریم
- فعالیتهای مستقیم کانتینری و ریلی برای دوران پس از تحریم
- بهرهبرداری از ترمینال یک شهیدرجایی
- شرکت در مناقصه ترمینالهای 2 و 3 شهیدرجایی
- پرداخت و تسویه کلیه وامهای شرکت در سال 93
- احداث سیلوی 150 هزار تنی در بندر امام(ره)
- شرکت در تلاش است تا خط تسهیلاتی 63 میلیارد تومانی را با بانک انصار ایجاد کند
- اخذ مجوز صدور بارنامه برای شرکت حملونقل زیرمجموعه حتاید
- شروع لایروبی بندر جاسک بهزودی
- راهاندازی نرمافزار TCTS در بندر شهیدرجایی و عسلویه و خروج برخی از بنادر از این نرمافزار
- استفاده از نرمافزار GCOMS در 11 بندر
- احداث سیلوی 50 هزار تنی در بندر امیرآباد
- تمدید قراردادهای سنواتی با اداره بنادر
- احداث سیلوی غلات 150 هزار تنی در بندر شهیدرجایی
- احداث دو باب انبار به مساحت 13500 مترمربع در سایت 10 هکتاری بندر امام(ره)
- اجاره یا فروش بارج سوخترسان 15 هزار تنی
- توسعه فعالیتهای خارجسازی شناورهای مغروقه (سالویج)
- توسعه فعالیتهای لایروبی
- مناقصه بندر شهیدرجایی شهریور 94 انجام خواهد شد، با بازگشت دوباره تایدواتر به این بندر تحول شگرفی در سودآوری این شرکت بهوجود خواهد آمد.
* کارشناس بازار سرمایه