بعد از پله نوروزخان، ورودی بازار شیرازیها، وقتی از پلهها پایین میروی وارد یک کریدور سرپوشیده میشوی که در نخستین چهارراه، مسجد بینالحرمین (از قدیمیترین مسجدهای تهران که در زمان محمدشاه قاجار ساخته شده) واقع شده است. در همین چهارراه حجرههای خردهفروشی و عمدهفروشی نوشتافزار مستقر شدهاند و این مرکز به نوعی بزرگترین مرکز بورس نوشتافزار تهران بهشمار میرود. با توجه به اینکه کمکم بوی ماه مهر و خریدهای مربوط به آن به مشام میرسد، انتظار میرود که بزرگترین مرکز بورس نوشتافزار مورد نیاز دانشآموزان حسابی شلوغ باشد.
داستان چیز دیگری است
اما مشاهدات خبرنگار «فرصت امروز» چیزی غیراز این را ثابت میکند. هیاهویی در این بازار نیست و بینالحرمین تا حدود زیادی بیروح شده است. جمعیت کمی از خانوادهها مشغول پرسوجو از قیمتها هستند و انگار از هیاهوی سالهای گذشته خبری نیست. با وجود عدم برگزاری نمایشگاههای فصلی در منطقههای مختلف تهران و آغاز فصل خرید مدارس، این کسادی بازار لوازمالتحریر کمی دور از ذهن به نظر میرسد. «هومن فریدونی»، از حجرهداران نبش چهارراه با اشاره به وضع بد بازار میگوید: اوضاع خیلی بد شده. ما امسال یکچهارم سال گذشته هم نتوانستیم بفروشیم؛ درحالیکه در سالهای گذشته ما تا نیمهدوم شهریور کلی فروش داشتیم ولی امسال خبری از فروش بالا نیست و این نگرانکننده است.
این فروشنده باتجربه بازار، دلیل رکود را گرانی کالا میداند و معتقد است: وقتی قیمت دفتر و قلم بالا باشد، خانوادهها ترجیح میدهند به مغازههای واقع در محل اقامت خود رفته و تعداد کمی از کالاهای مورد نیاز خود را تهیه کنند و لزومی نمیبینند که به بازار بینالحرمین بیایند، زیرا نمیخواهند مانند گذشته مایحتاج یکساله خود را تهیه کنند و سعی میکنند این ریاضت ناخواسته را به فرزندانشان تحمیل کنند. وی در مورد افزایش قیمت در مقایسه با سال گذشته گفت: امسال در قیمت کالاهای لوازمالتحریر افزایش چندانی نداشتیم و تقریبا همان قیمتهایی است که در سال گذشته تثبیت شده بود، فقط در بعضی از کالاها مانند کیف افزایش داشتیم. فریدونی درخصوص کنترل قیمت لوازمالتحریر گفت: معمولا تعزیرات به این بازار سرکشی میکند ولی از طرف اتحادیه هیچ کنترلی نمیشود. وی در مورد قیمتگذاری کالاهای موجود گفت: کلیه قیمتها رقابتی است چون اصلا نمیتوان با قیمت بالا مشتری را جذب کرد چون مشتری از مغازههای دیگر همان کالا را با قیمت مناسبتر تهیه میکند. بنابراین همه سعی دارند که کالاها را ارزانتر از بقیه عرضه کنند که این مسئله گاهی مشکلساز میشود.
بازاری در قرق چین
فروشندههای جوان خردهفروش به محض دیدن مشتریان، اسامی برندهای معروف بازار را نام میبرند تا خریداران را به خرید ترغیب کنند. ولی در برابر این سوال مشتریان که جنسشان اصل است یا چینی، ادعا میکنند که این کالاها بدون شک اصل هستند و خودشان وارد بازار کردهاند. امید تهرانی، از دیگر مغازهداران بازار در مورد داخلی یا خارجی بودن کالاهای موجود در بازار لوازمالتحریر اظهار کرد: تقریبا تمامی کالاهای موجود در بازار بینالحرمین چینی هستند یعنی میتوان گفت بیش از 99درصد از کالاها چینی هستند و بقیه ساخت داخل که در مداد و خودکار و دفتر خلاصه میشود و بقیه کالاها ساخت داخل نبوده و وارداتی هستند. وی با رد وجود برندهای اصلی در بازار اظهار کرد: هر کالایی که در بازار موجود است، چینی است حتی کالاهایی که فروشندهها ادعا میکنند که از کشور اصلی وارد شده چینی هستند مانند مارک کنکو که بعضی از فروشندهها بهعنوان کالای اصل کانادایی به مشتریان میفروشند.
قدرت خرید مردم پایین است
در انتهای ظلع شرقی بازار بینالحرمین با یکی از مشتریهایی که از وضعیت بازار و نبود برچسب قیمت روی کالاها شکایت دارد مواجه میشویم. از فروشندهها هم که میپرسی با ناراحتی جواب میدهند. این مشتری همچنین قیمت کالاهای موجود را گران دانسته و میگوید: «با 300 تا 400 هزار تومان برای سه تا بچه به بازار آمدم و نتوانستم همه مایحتاج معمولی آنها را تهیه کنم، تازه روپوش، کفش و کاپشن آنها مانده که باید ماههای دیگر تهیه کنم.» همین مسئله را از حسنپور، مغازهداری که مشتری نسبت به عدم نصب برچسب کالاهایش شکایت میکرد، پرسیدیم که در جواب اظهار کرد: تنوع کالاهای ما بالاست و نمیتوانیم برای همه کالاها برچسب بزنیم. در ضمن کالاها خیلی جابهجا میشوند و ما نمیرسیم این کار را کنیم و هر لحظه قیمت بنویسیم. مشتری دیگری نیز که متوجه صحبتهای ما شده بود، به «فرصت امروز» گفت: در سالهای گذشته نمایشگاههای فصلی برگزار میشد که خوب بود و میتوانستیم کالاها را ارزانتر تهیه کنیم ولی امسال خبری از این نمایشگاهها نیست.