امروز صنعت پوشاک بهعنوان یکی از مناسبترین صنایع در اشتغالزایی و همچنین سرمایهگذاری در اقصی نقاط جهان شناخته شده است، اما همانطور که میدانیم در واقع این صنعت با توجه به ارتباطی که در بخشهای مختلفی تولیدی داشته، توانسته این جایگاه را به خود اختصاص دهد و باعث رونق کسبوکار دیگران باشد. بهعنوان مثال یکی از بخشهای قابل توجه در توسعه و رونق صنعت پوشاک تولید تجهیزات یا همان خرج کار خودمانی است و در یکی از این بخشها دنیایی از رنگ به نام دکمه وجود دارد؛ دنیایی که نمیتوان آن را نادیده گرفت و ساده انگاشت.
مجید نامی، دبیر جامعه متخصصان نساجی ایران درباره صنعت تولید دکمه و همچنین گردش مالی آن در صنعت نساجی به «فرصت امروز» گفت: متاسفانه درباره میزان مصرف و نیاز بازار داخلی کشورمان و همچنین تولید دکمه آمار دقیقی در اختیار نیست و نمیتوان در این زمینه اظهارنظر دقیقی انجام داد، ولی آنچه مسلم است باید به کل صنعت در سطح بینالمللی و داخلی توجه داشته باشیم تا دریابیم دنیای تولید دکمه چقدر گسترده و فراگیر است درحالی که هنوز هیچ تحقیقات علمی و دقیقی در این زمینه صورت نگرفته و نمیتوانیم آمار دقیقی در این زمینه برای متقاضیان سرمایهگذاری در نظر داشته باشیم تا با هدایت آنها بتوانیم آینده اقتصادی افراد متقاضی سرمایهگذاری در این زمینه را هدایت کنیم.
نامی با اشاره به گردش مالی 7میلیارد دلاری صنعت پوشاک در کشورمان افزود: اگر در نظر داشته باشیم از این میزان گردش مالی 25درصد تولید کشورمان است، یعنی رقمی نزدیک به 2میلیارد دلار تولید بخشهای مختلف پوشاک ایران. حال اگر تنها نیمی از این میزان گردش مالی را به نوعی وابسته به دکمه بدانیم یعنی گردش یکمیلیارد دلاری صنعت پوشاک کشورمان در گرو دکمه است و باید برای آن برنامه داشته باشیم.
دبیر جامعه متخصصان نساجی اهمیت توجه به تهیه و تدارک آمارهای دقیق در صنعت تولید دکمه یا بهطور کلی همان خرج کار را آنچنان حیاتی دانست که در صورت بیتفاوتی به آن همانند آنچه تاکنون صورت گرفته بازهم شاهد دوری دست ایران از تولید و گردش مالی مناسبی در سطح بینالملل خواهیم بود هرچند که بسیاری از امکانات تولید اکنون در کشورمان مهیاست و حداقل با افزایش تولید و تامین نیازهای داخلی میتوانیم سالانه از خروج میلیاردها دلار ارز از کشورمان جلوگیری کنیم.
نامی درباره تولید دکمه نیز گفت: گسترده بودن طرحها و شکلهای مختلف دکمه عاملی در توسعه صنعت شده باشد، اما از سوی دیگر ارتباط مستقیم موضوع اقتصاد دکمه با صنعت مد میتواند برای تولید دکمه در کشورمان به چالشی قابل توجه تبدیل شود چون صنعت مد ایران آنچنان که باید و شاید فعال نیست و تولیدکنندگان دکمه نیز به همین دلیل صرفا بیشتر به کپیکاری روی آوردهاند و آنچه از روی کاتالوگهای خارجی میبینند تولید میکنند و امکان سرمایهگذاری برای طرحهای جدید را ندارند.
اتحادیه هم آماری ندارد
در همین حال علیرضا شهسواری، نایب رئیس اول اتحادیه فروشندگان لوازم خرازی تهران درباره بازار و گردش مالی بازار تولید و مصرف دکمه کشورمان به «فرصت امروز» گفت: درباره میزان مصرف و تولید دکمه در ایران اتحادیه آمار دقیقی در اختیار ندارد و صرفا باید به تعداد واحدهای صنفی فعال در این زمینه بسنده کرد که درواقع نزدیک به 12هزار واحد صنفی در بخش خرازی تهران اکنون مشغول فعالیت هستند.
شهسواری با اشاره به اینکه فروش دکمه در واقع بخشی از فعالیت اقتصادی این فروشندگان است، افزود: وقتی وارد فروشگاههای خرازی میشویم میبینیم بخشی از فعالیت این واحدهای صنفی دکمه است و آیتمهای گستردهای در این فروشگاهها برای فروش ارائه میشود، ولی آنچه مسلم است گستردگی و ابعاد بزرگ اقتصاد دکمه در بخشهای مختلف تولیدی و توزیعی خواهد بود.
این مقام صنفی درباره نحوه قیمتگذاری محصولات نیز تصریح کرد: با توجه به اینکه دکمهها در دو بخش عادی و خاص تولید شدهاند، در بخشهای عادی اگر به بورس فروش مثل بازارهای اصلی شهرها و شهرستانها مراجعه کنیم قیمتها کاملا رقابتی در بخشهای تولید داخلی و خارجی است، اما هنگامی که درباره دکمههای خاص سخن میگوییم واقعا قاعدهای درباره قیمتگذاری آنها نیست و نمیتوان عدد و رقمی برایشان مشخص کرد.
وی درباره تفاوت قیمتی از بازار تا سطح شهر و فروشگاههای خرازی معتقد است: نباید فراموش کنیم فروشگاههای سطح شهر در بسیاری از موارد مجبور به خریدهای عمده از توزیعکنندگان بازار هستند و باید برای فروش محصولاتشان مثل دکمه زمان زیادی را برای خواب سرمایه درنظر داشته باشند چون دکمه ارتباط بسیار نزدیکی با سلیقه و مدل پوشاک افراد خواهد داشت؛ بنابراین جای تعجب نیست اگر تفاوت قیمت بازار تا سطح شهر زیاد باشد.
بهعنوان مثال ممکن است یک دکمه عادی داخل بازار و مراکز توزیع عمده فقط 5 تومان بهصورت عمده باشد، ولی همین دکمه در خرازیهای سطح شهر میتواند تا 50تومان هم فروخته شود. شهسواری با دستهبندی دکمهها به دو بخش مردانه و زنانه گفت: براساس آنچه عرف بازار نشان داده همواره گردش کار در دکمههای زنانه به دلیل تنوع بسیار زیاد در مدلها و طرحهای گستردهتر از دکمههای معمول پیراهن یا کت مردانه است و همین امر باعث شده تا بخش قابل توجهی از تولید یا واردات به این بخش تخصیص داده شده باشد.