ایران می‌تواند نقش بزرگی در صادرات گاز مایع به اروپا داشته باشد

بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران در دیدار خود با دیپلمات‌ها و مدیران شرکت‌های انرژی گفت: در صورت رفع تحریم‌ها و دستیابی به توافق جامع هسته‌ای میان ایران و شش قدرت عمده جهانی، کشورش قادر خواهد بود تا به گسترش بازار LNG در اروپا کمک کند. به گفته وزیر نفت ایران، این کشور به‌عنوان دومین کشور دارای ذخایر گاز طبیعی در جهان مایل است تا ذخایر گاز خود را به‌صورت LNG به اروپا صادر کند، چرا که این روش نیاز به احداث خط لوله ندارد. به گفته زنگنه، قیمت گاز در اروپا تقویت زیرساخت‌ها و احداث خط لوله جهت انتقال گاز به این قاره را بسیار مشکل کرده است. زنگنه ابراز داشت: «من احداث خط لوله انتقال گاز به اروپا را رد نمی‌کنم اما موانع بسیار زیادی در راه انتقال گاز به اروپا وجود دارد که موانع قانونی و همچنین قیمت گاز در اروپا از آن جمله است. به همین دلیل احداث خط لوله جهت صادرات گاز به اروپا اولویت اول ایران به شمار نمی‌رود.»

گفتنی است همزمان با نزدیک شدن طرفین به یک توافق هسته‌ای که در صورت امضا شدن موجبات رفع تحریم‌های ایران را فراهم آورده و به انزوای اقتصادی این کشور پایان می‌دهد، ایران به دنبال یافتن راه‌های جدیدی برای سود جستن از لغو تحریم‌ها است. در این بین اروپا نیز به دنبال تنوع‌بخشیدن به منابع تامین انرژی خود و عبور از روسیه به‌عنوان تنها تامین‌کننده انرژی مورد نیاز قاره سبز به دلیل اختلافات عمیق مسکو و بروکسل بر سر بحران اوکراین و همچنین اختلالات ایجاد شده در انتقال گاز روسیه به اروپا در گذشته است. لازم به ذکر است که دیپلمات‌ها تنها تا 30 ژوئن سال‌جاری میلادی فرصت دارند تا پارامترهای فنی را به منظور دستیابی به یک توافق جامع هسته‌ای تکمیل کنند.  

زنگنه در رابطه با تحریم‌ها گفت: «تمامی تحریم‌های اقتصادی و نفتی باید لغو شوند. مردم ما باید بدانند که دوران خشونت و درگیری به سر آمده است.» در حال حاضر، قطر بزرگ‌ترین تولید‌کننده گاز LNG در خاورمیانه به شمار می‌رود و سالانه 77 میلیون تن گاز طبیعی مایع صادر می‌کند. این در حالی است که تحریم‌ها سبب شد تا پروژه 3/3 میلیارد دلاری فرآیند ساخت کارخانه تولید گاز LNG ایران بسیار کند شود. هم‌اکنون عمده صادرات گاز طبیعی ایران از طریق خط لوله به ترکیه صورت می‌گیرد. 

زنگنه ادامه داد: «در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای، ایران از محدودیت‌های مالی آسیبی نخواهد دید و این به معنای افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه نفت و گاز طبیعی خواهد بود. در حال حاضر ایران قادر است تا هزینه‌های تکمیل زیرساخت‌های مورد نیاز جهت تولید و صادرات گاز طبیعی مایع را تامین کند. همچنین 10 میلیارد دلار جهت افزایش ظرفیت تولید در میدان نفتی کارون غربی به میزان روزانه 700 هزار بشکه نفت‌خام اختصاص یافته است.» به نظر می‌رسد، در صورت لغو تحریم‌ها نخستین گام ایران تصاحب مجدد سهم خود از بازار نفت‌خام است که پس از اعمال تحریم‌های یک جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران از دست رفته است. این گفته وزیر نفت ایران که «ما در ابتدا نیازمند آن هستیم تا پس از رفع تحریم‌ها به وضعیت پیش از تحریم بازگردیم» نیز موید این مطلب است.

***

گاز مایع یا LNG به گاز طبیعی اطلاق می‌شود که موقتا برای ذخیره‌سازی یا حمل‌ونقل در حجم زیاد به حالت مایع تبدیل شده است. کاهش حجم گاز در شرایطی که خطوط لوله در دسترس نیست، باعث صرفه‌جویی اقتصادی در مسیرهای بلند می‌شود. در مواردی که انتقال گاز طبیعی از طریق خط لوله اقتصادی یا عملیاتی نیست، می‌توان آن را از طریق کشتی‌های دریایی تانکر گاز مایع، که مخصوص این‌کار طراحی شده‌اند یا تانکرهای جاده‌ای، حمل کرد. کشتی حمل گاز مایع طبیعی یک تانکر طراحی شده برای حمل LNG است. بازار گاز طبیعی مایع به‌سرعت در حال رشد بوده و همچنین ناوگان حمل این نوع گاز، رشد فوق‌العاده‌ای را تجربه می‌کند. نخستین حمل بین‌المللی گاز طبیعی مایع و گذر از اقیانوس اطلس، محموله‌ای بود که به بریتانیا تحویل داده شد. گسترش بعدی این تجارت، ایجاد و توسعه ناوگان‌های غول آسای کشتی حمل گاز مایع طبیعی با ظرفیت ۲۶۶هزار مترمکعب، به دنیای دریانوردی و کشتیرانی سراسر جهان است.