فروش بالای فیلمها در نوروز و رکوردشکنیهایی که اتفاق افتاده است باید برای همه خوشحالکننده باشد. این اتفاق هم برای دستاندرکاران فیلمهای تجاری و فیلمسازان سینمای غیرتجاری جای تامل و خوشحالی دارد. این اتفاق به معنای رونق صنعت سینماست که کمک میکند همه اهالی سینما با رونق آن بتوانند در این صنعت نفس بکشند و ادامه حیات دهند. واقعیت این است که بازار سینما در ایران چند سالی راکد مانده بود و مردم کمتر رغبت میکردند تا در سالنهای سینما به تماشای فیلمها بنشینند، اما اکنون خوشبختانه به دلایل مختلف که مهمترین آن امیدواری مردم به مسائل اجتماعی است، دوباره میل و رغبت سینما رفتن در مردم ایجاد شده است. هیچ چیز هم جای فیلم دیدن در سالن سینما و پرده عریض آن را نمیگیرد.
فضای سالن سینما و آن پرده عریض نوعی همدلی و همنفسی برای افرادی که فیلم را میبینند ایجاد میکند و برای همین هرچقدرهم که میل به سینما رفتن کم شود این جذابیت از بین نمیرود و با تغییر شرایط این اشتیاق دوباره در مردم ایجاد میشود. این رونق در نوروز امسال تا جایی پیش رفته که سانسهای شبانهروزی دایر بوده است. شاید این در دنیا چیز عجیب و جدیدی نباشد. اما در ایران برای نخستین بار اتفاق افتد که جای خوشحالی دارد. این اتفاق که مرم تا این حد به سینما اقبال نشان دادهاند جای امیدواری دارد و خبر از پتانسیلهای موجود میدهد که باید در این سینما همه نوع فیلمی برای هر سلیقهای ساخته شود.
نگاهی به سیاهه فیلمهای اکران شده و پرفروش نشان میدهد که فقط فیلمهای طنز مورد اقبال قرار نگرفتهاند. فیلم تلخی مانند ابد و یک روز یا فیلمی حماسی مانند بادیگارد فروش خوبی داشتهاند. صرف نظر از اینکه من این فیلمها را دوست دارم یا ندارم، توجه به این فیلمها نشان میدهد که مردم به سینمای ایران اعتماد کردهاند. این اعتماد ابتدا در جشنواره و سپس در اکران نوروز مشهود بود. در دولت قبل ممکن بود فیلمهای خوبی نیز ساخته میشد اما نوعی بیاعتمادی میان مردم و سینما وجود داشت که سبب اقبال کمتر مردم به سینما میشد.
در آن زمان تنها کمدیهای سخیف که معمولا مورد استقبال واقع میشود تنها فیلمهایی بودند که مردم برای دیدنشان به سینما میرفتند. این یکی از عوامل اقبال مردم به سینما در نوروز بود. نکته دیگر این بود که خوشبختانه تلویزیون هیچ برنامه جذاب و مورد توجهی در ایام نوروز تولید نکرده بود و همین سبب شد که توجهها به سمت سینما جلب شود. رفتوآمد هم یکی از نکات مهم است که در نوروز به دلیل خلوتی و نداشتن محدودیتهای ترافیکی بهخصوص راحت اتفاق میافتد و مردم راحتتر میتوانند وقت خود را به فیلم دیدن در سینما اختصاص دهند.
در نهایت هم به نیاز مردم به خنده و شادمانی میتوان اشاره کرد که سبب شده تا سینما رونق خوبی را تجربه کند که اتفاق خوشایندی است. علاوه بر اعتماد مردم، نگاهی به فیلمهای ساخته شده نشان از کیفیت بالا و خوب آنها میدهد. مثلا فیلم بادیگارد (صرف نظر از اینکه من آن را دوست ندارم) فیلم استانداردی است ولی پروداکشن و تولید حرفهای دارد. فیلم ابد و یک روز با اینکه توسط یک فیلمساز جوان ساخته شده از لحاظ میزانسن، بازیگری و ساختار فیلم قوی و امیدوارکنندهای است. بنابراین رشد کیفی نیز در سینما اتفاق افتاده و روند امیدوارکنندهای را نشان میدهد.
اما نوع اسام اسهایی که توسط خبرگزاری سینماپرس در حال انتشار است نوعی تیشه زدن به ریشه امید است که بوی حسادت میدهد که امیدوارم این رفتارها از بین برود و اجازه دهد سینما به حیات خود آنچنان که شایسته است ادامه دهد. برخی به تاثیر تبلیغات در شبکههای ماهوارهای اشاره دارند که من با این اتفاق بسیار موافقم و معتقدم فیلمها را به هر شکلی که میتوان باید تبلیغ کرد. زمانی که تلویزیون به این معرفی و تبلیغات تمایلی نشان نمیدهد خواه ناخواه اهالی سینما مامن دیگری مانند شبکههای ماهوارهای را برای تبلیغ کارهایشان انتخاب میکنند و به آنها متوسل میشوند.
البته شبکههای مورد بحث نیز شبکههای سیاسی نیستند و بیشتر شبکههای سرگرمی هستند که از بار منفی ماجرا کم میکند، بنابراین من فکر میکنم سینما باید در حدود قوانین موجود از همه ظرفیتها استفاده کند. صنعت سینما نیز مانند صنایع دیگر در دنیاست و نیاز به تبلیغ دارد تا مورد وثوق قرار گیرد.به هر حال مسئولان و مردم باید کمک کنند تا این صنعت سرپا بماند. سینمای ایران صنعت بزرگی است و هزاران نفر در آن فعالیت میکنند و همین نشان میدهد که باید از آن حمایت کرد.جدا از آنکه سینما صنعتی است که محصولات فرهنگی ارائه میکند و ما که نگران هجوم فرهنگهای مناسب هستیم چه صنعتی بهتر از سینما میتواند جلوی این هجوم را بگیرد.
هرچقدر از سینما حمایت شود، سینما قویتر میشود و میتواند کیفیت خود را افزایش بدهد و افراد بیشتری را به خود جلب کند. در نهایت اگر در حد معیارهای رایج اجازه دهند سینماگران کارشان را بکنند و کارشکنی صورت نگیرد به نظرم سینما مسیر خوبی را طی میکند و آینده امیدوارکنندهای برای آن متصور است، اما متاسفانه دخالتهای بیجا از سوی افرادی که در این زمینه مسئولیتی ندارند سبب شده سینما مورد هجمه قرار بگیرد. باید نهادهای ذیربط نقش حمایتی خود را ایفا کنند تا حال که سینما در مسیر مناسبی قرار گرفته رشد کند و شکوفا شود. به هر حال ما به آینده امیدواریم.
منتقد سینما