چند سالی است که اپراتورهای تلفن همراه بر افزایش تعرفههای مکالمه اصرار میورزند و تا به حال درخواستهایی را برای تغییر تعرفه خود به وزارت ارتباطات ارائه دادهاند که این وزارتخانه با تغییر هرگونه تعرفه مخالفت کرده است. البته سال گذشته اپراتور اول از اینکه 10 سال است مجوز افزایش تعرفه را نداشته، شکایت داشت و مسئولان مربوطه در بین اپراتورهای موبایلی فقط به همراه اول مجوز ارائه افزایش قیمت مکالمه دادند. اما سال گذشته که همکدی تلفن ثابت سرانجام بعد از چند سال به پایان رسید شرکت مخابرات ایران هم بر طبل افزایش قیمت کوبید و بنا شد تا از امسال تعرفه تلفنهای ثابت نیز با تغییراتی روبهرو شود. (البته مخابراتیها هرگز از واژه «افزایش قیمت» استفاده نکردهاند و بیشتر روی تغییر در تعرفههای خود تاکید دارند.)
هفته گذشته رییس هیاتمدیره مخابرات ایران گفت: ایران پایینترین نرخ مکالمات را دارد و هیچ کجای دنیا برای یک ارتباط ساده، یک ریال پرداخت نمیشود. سیدمصطفی سیدهاشمی با بیان اینکه پنج سال است فریاد میزنیم تعرفههای تلفن ثابت با وضعیت موجود به معنای فاتحه فرستادن برای صنعت ارتباطات است، اظهار کرد: در کجای دنیا با این اوضاع تورمی برای یک ارتباط یک ریال پرداخت میشود؟ رییس هیاتمدیره مخابرات ایران با تاکید بر اینکه موضوع به همین جا ختم نمیشود، عنوان کرد: طرح فلت کردن شبکه و همکدسازی تلفنهای ثابت نیز به ما ارائه شد که با تمام توان آن را انجام دادیم، اما خسارت 280 میلیارد تومانی به ما وارد شد. وی افزود: از این رو چند پیشنهاد برای تغییر تعرفه تلفن ثابت آماده کردهایم که امیدواریم محقق شود. البته قرار بود این امر سال گذشته اجرایی شود که تاکنون محقق نشده است.
معاون بررسیهای فنی و اقتصادی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز درباره تغییرات احتمالی تعرفههای مخابراتی اظهار داشت: تعرفه تلفن همراه اصلا کشش تغییر ندارد و فقط تغییر تعرفه مکالمات تلفن ثابت مطرح است. صادق عباسی شاهکوه گفت: تغییر تعرفههای تلفن ثابت نیز بهصورت یکنواخت نخواهد بود و تعرفهها در تمام بخشها افزایش نخواهد یافت، بلکه نقاط ضعفی در تعرفه فعلی همکدی وجود دارد که این نقایص اصلاح میشود. وی تصریح کرد: به این ترتیب هماکنون تعرفه مکالمات ثابت داخل استانی بسیار پایین است و احتمال تغییر در بخش داخل استانی و آبونمان وجود دارد. همچنین احتمال تغییر تعرفه ثابت به سمت موبایل و ثابت بین استانی بعید است.
معاون بررسیهای فنی و اقتصادی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، درباره علت اصلاح تعرفههای ثابت گفت: تغییراتی در رفتار مشترکان و در نتیجه درآمد مخابرات حاصل شده است که قطعا با کاهش درآمد مخابرات در بخشهایی همراه بوده است، اما تمام کاهش درآمد مخابرات به دلیل تعرفه نیست که با افزایش تعرفه حل شود. وی افزود: برای مثال هماکنون مکالمه موبایل به موبایل افزایش یافته و میزان مکالمات از طریق تلفن ثابت کم شده است. سهمی از مکالمات نیز به نرمافزارهایی مانند وایبر منتقل شده است و همکدسازی داخل استانی نیز بر درآمد تاثیرگذار بوده است.
علی شعبانی، کارشناس ارتباطات درباره افزایش یا تغییر در تعرفههای مخابراتی به «فرصت امروز» گفت: این درست است که ایران یکی از پایینترین نرخهای تعرفه مکالمات در جهان را دارد، اما به این نکته نیز باید توجه داشت که خدمات پهنای باند در ایران از سایر کشورها گرانتر است و شرکت مخابرات ایران بیشترین تعداد مشترک را در بین شرکتهای ارائهدهنده اینترنت دارد که بر این اساس باید درآمدزایی خوبی از این بخش داشته باشد و این منطقی نیست که هم تعرفه مکالمات بالا باشد و هم نرخ پهنای باند. وی افزود: البته این فقط مختص مخابرات نیست و اپراتورهای تلفن همراه نیز که از سال گذشته خدمات 3G و 4G را ارائه دادند درآمد بالایی از ارائه این خدمات کسب کردهاند که هرگز دراین رابطه صحبتی نمیکنند. شعبانی در ادامه گفت: در اغلب کشورها اپراتورهای مخابراتی سعی دارند تا نرخ خدمات صوتی خود را کاهش دهند تا مردم به استفاده از این خدمات ترغیب شوند ولی متاسفانه در کشور ما این اتفاق به شکل وارونه در حال انجام است.
وایبر بلای جان اپراتورها
درحـالیکـه اپراتورهـای مخابراتی هرگز اپلیکیشنهای پیامرسان همچون وایبر را رقیب جدی برای خود ندانستهاند اما چند روز پیش مدیرعامل همراه اول درباره تاثیر OTTهایی مانند وایبر بر درآمد اپراتورها گفت: در دنیا با OTTها برخوردهای مختلفی شده و برخی کشورها این شبکهها را بسته و آنها را کنترل کردهاند، اما من فکر میکنم در هیچ کجای دنیا این نرمافزارها مانند ایران تا این حد آزادانه فعالیت نمیکنند. وی افزود: اکنون تمام OTTها بدون هیچ نظارت و کنترلی به ارائه سرویس در ایران میپردازند و شاید این شرایط غیرعادلانهای باشد که برای اپراتورهای یک شرکت به ازای هر پیامک 1/5 درصد عوارض دریافت شود و یک اپراتور خارجی بدون پرداخت هیچگونه عوارضی به ارائه خدمات بپردازد. در واقع این شرکتها بهنوعی از مشترکان کشور سوءاستفاده میکنند و در حوزههایی مانند ترمینیشن و پیامهای انبوه نیز ورود کرده و از نوعی آزادی کامل برخوردارند.
صدوقی درباره ارائه اپلیکیشن پیامرسان همراه اول که «ساینا» نام دارد، گفت: ما چند وقتی است که ساینا را ارائه کردیم و اکنون نیز در حال توسعه این نرمافزار هستیم، اما با توجه به آنکه هنوز این نرمافزار به بلوغ کامل خود نرسیده برای آن تبلیغ نکردهایم. به هرحال OTTها مزیتهای خاص خود را دارند و در صورت طراحی نرمافزارهای داخلی حتی قابلیت رقابت نیز برای آنها وجود دارد. وحید مرتضوی، کارشناس شبکههای GSM درباره حرفهای اخیر مدیرعامل همراه اول درمورد پیامرسانها به «فرصت امروز» گفت: اپلیکیشنهایی مثل وایبر در تمام جهان فعالیت دارند و فکر نمیکنم هیچ اپراتوری در دنیا مشکل چندانی با فعالیت آنها داشته باشد.
وی افزود: من فکر میکنم شرکتهای مخابراتی اگر کیفیت خدمات اینترنت خود را بهتر کنند بهراحتی میتوانند درآمدزایی خود را افزایش دهند و نیازی به کنترل اپلیکیشنهایی مثل وایبر نخواهد بود.