اعلام حمایت از صنایع پتروشیمی خصوصی

نهمین نمایشگاه ایران پلاست با حضور 760 شرکت داخلی و خارجی در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در حال برگزاری است و موجب شده تا نگاه‌های بخش دولتی نسبت به صنایع پتروشیمی و موفقیت‌های بخش خصوصی در این حوزه دقیق‌تر شود، به طوری که بسیاری از مسئولان دولتی با ابراز رضایت از عملکرد این بخش علاوه بر حمایت از فعالیت بخش خصوصی پتروشیمی خواهان افزایش صادرات نیز هستند.

محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در افتتاح این نمایشگاه با رضایت از صادرات محصولات پتروشیمی از افزایش حجم صادرات محصولات پتروشیمی در آینده نزدیک خبر می‌دهد. همچنین عباس شعری مقدم، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز از اعلام آمادگی برای همکاری و تعامل با بخش خصوصی توانمند و فعال در حوزه صنایع پتروشیمی خبر می‌دهد.

بدون شک اعلام حمایت رسمی شرکت ملی صنایع پتروشیمی از بخش خصوصی توانمند ایرانی می‌تواند نقطه آغاز حرفه‌ای فعالیت این بخش باشد، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به دلیل فضای کار باز در پتروشیمی در مقایسه با سایر صنایع وابسته به نفت بیشتر بوده و خوشبختانه با تمامی مشکلات موجود این بخش توانسته است از فضای موجود به نحو احسن استفاده کند تا حمایت دولت را به خود جلب کند.

قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در این نمایشگاه اعلام کرده است: «صنعت پتروشیمی ایران برای محقق شدن رشد و توسعه خود نیازمند جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید از سوی بخش خصوصی و شرکت‌های بین‌المللی است.»

با این وجود باید دید که مشکلات پیش روی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در پتروشیمی چیست؟ به‌ویژه صنایع تکمیلی پتروشیمی که عموما خصوصی هستند چه انتظاراتی دارند. این در حالی‌است که لازمه همکاری و تعامل بخش خصوصی و دولت این است که ابتدا ارز تک‌نرخی شود؛ بسیاری از سرمایه‌گذاران این موضوع را خواستار و معتقدند که عملی نشدن آن اجحاف در حق تولید‌کنندگان داخلی است.

اصغر خطیبی، مدیرعامل شرکت سیندژ در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید‌: «لازمه حمایت از صنایع تکمیلی پتروشیمی این است که دولت کمک کند تا صنعت بالادستی پتروشیمی از شرایط انحصاری خارج شود. به عبارت ساده‌تر موفقیت صنعت پتروشیمی در کشور نگاه کلان دیدن و مکمل دانستن صنایع بالا دستی و تکمیلی پتروشیمی است. در حال حاضر بسیار ی از صنایع تکمیلی در تامین مواد اولیه خود با مسائل متعددی مواجه می‌شوند که ریشه این رفتارها شرایط ویژه صنایع پتروشیمی بالا دستی است.»

اما محسن صفایی، مدیرعامل گروه صنعتی همارشتن با اشاره به اینکه حمایت دولت می‌تواند بهره‌وری صنایع تکمیلی را افزایش دهد، به «فرصت امروز» می‌گوید: «یکی از انتظارات ما تامین مواد اولیه مورد نیاز به وفور و قیمت مناسب است تا قیمت تمام شده محصولات کاهش یابد. با این شرایط است که علاوه بر حفظ بازار داخلی می‌توانیم بازارهای خارجی را برای خود داشته باشیم و در عرصه رقابت با شرکت‌های خارجی موفق باشیم. تک‌نرخی شدن ارز از دیگر انتظارهای ما است.»

بدون شک درخواست‌های بخش تکمیلی پتروشیمی بیش از این موارد است اما اگر دولت به دنبال حمایت از بخش خصوصی است باید با برگزاری نشست‌های تخصصی درخواست‌ها و نیازهای آنها را شناساسی و نسبت به برطرف کردن آن اقدام کند.

اما در این میان صنایع بالادستی پتروشیمی _ که از دید صاحبان صنایع پایین دستی پتروشیمی وضعیت مناسب‌تری دارند - درخواست‌ها و انتظارهای دیگری دارند. رضا امیری، مدیرعامل پتروشیمی بندر امام در این خصوص به روزنامه «فرصت امروز» می‌گوید: «سرمایه‌گذاری در این بخش نیازمند سرمایه زیادی است، از این رو دولت می‌تواند با حمایت از این بخش شرایط را برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی فراهم کند. از همه مهم‌تر باید تلاش شود تا بانک‌ها بیش از گذشته در سرمایه‌گذاری پتروشیمی‌ها دخیل شوند.»

وی معتقد است «بازده دیرهنگام سرمایه‌گذاری در این بخش موجب شده تا سرمایه‌گذاران کمتر در این حوزه فعال شوند اما با اعلام افزایش صادرات می‌توان امیدوار بود که سرمایه‌گذاران بیشتری را شاهد باشیم.»

مشکلات و چالش‌های پیش روی صنعت پتروشیمی، آن هم در شرایط تحریم بسیار زیاد است. تلاش‌های سرمایه‌گذاران در چند سال اخیر با توجه به وجود تحریم‌ها، توانمندی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را تاییده کرده است، از این رو لازم می‌دانیم دولت حداقل در صنعت پتروشیمی دست از تصدی‌گری بردارد.