بیتردید کسانی که میخواهند کلکسیون اسکناس داشته باشند به اطلاعاتی نیاز دارند که به دست آوردن آن کار سادهای نیست. در این ستون سعی شده با بهرهگیری از تجربه و علم یکی از کارشناسان این حوزه به این نیاز پاسخ داده شود. در شمارههای قبل درباره چگونگی جمعآوری و نکاتی که باید هنگام خرید اسکناسها به آنها توجه شود، توضیح داده شد. علاوه بر این اسکناسهای دورههای مختلف قاجار، پهلوی اول و دوم و همچنین قیمت و ویژگیهای آنها نیز به تفصیل مورد بحث قرار گرفت. در این شماره، موضوعات دیگری که یک کلکسیونر اسکناس لازم است بداند ارائه میشود. درحال حاضر، برای کلکسیونداری اسکناسهای دوره پهلوی دوم بهصورت جفت پیدا میشود و در جهت کامل کردن مجموعه اسکناسهای دوره پهلوی دوم بهصورت جفت باید بیش از 400 میلیون تومان پرداخت شود.
اسکناسهای تقلبی دوره پهلوی دوم به هیچ عنوان در بازار وجود ندارد اما افرادی که خواهان جمعآوری اسکناسهای دوره پهلوی دوم هستند باید به سلامتی و عدم پارگی گوشه اسکناس توجه داشته باشند، بهطوری که تمیزی گوشههای اسکناس، عدم تا خوردگی و چین خوردگی و وجود برجستگی روی اسکناس از لزومات یک اسکناس مرغوب برای مجموعهداری است. همچنین حوادثی مانند سرقت اسکناس از بانک تاثیری برارزش کلکسیونداری اسکناسهای دوره پهلوی دوم ندارد. معمولا تصاویر پشت اسکناسهای سری اول، دوم، سوم و چهارم دوره پهلوی دوم تختجمشید، عالیقاپو و مناظر تاریخی و از سری پنجم تا هفتم مجسمه رضاشاه در رامسر و آرامگاه بوعلیسینا بوده است.
معمولا رنگ آمیزی اسکناسهای دوره پهلوی دوم به این شکل بوده است: رنگآمیزی 50 ریالی سبزرنگ، 10 تومانی قرمزرنگ، 20 تومانی آبیرنگ، 50 تومانی طوسیرنگ و 100 تومانی قهوهای رنگ. اسکناسهای 50 ریالی، 10، 20، 50 و 100 تومانی دوره پهلوی دوم به رنگهای دیگر چاپ میشده است اما با چاپ آن رنگها موافقت نشد به همین دلیل این اسکناسها فقط با رنگهای یاد شده به چاپ رسیدند. بهعنوان مثال اسکناس 50 ریالی آبیرنگ هم در زمان پهلوی دوم چاپ شده اما چاپ این رنگ به توافق نرسید و اسکناس 50 ریالی به همان رنگ سبز چاپ شده است.
اندازه اسکناسهای دوره پهلوی دوم نسبت به قیمت درج شده روی اسکناس متغیر بوده است بهطوریکه هرچه قیمت یا ارزش اسکناس بیشتر میشده، اسکناس هم با سایز درشتتر یا بزرگتر چاپ میشده است. متفاوت بودن اندازه اسکناسها فقط برای کمک به مردم بوده است بهطوریکه اقشار با دیدن سایزهای مختلف در دسته پول خود متوجه داشتن پولهای درشت و با ارزش میشدند.
* مجموعه دار حوزه اسکناس و سکه