خیلی از لوازمی که ما تا به حال از آنها استفاده میکردیم کمکم واژه «هوشمند» را با خود به یدک میکشند. خانههای هوشمند، خودروهای هوشمند، تلویزیونهای هوشمند و بسیاری از وسایل دیگر به سمت هوشمند شدن میروند. هوشمند شدن دستگاهها و اشیا، خدمات باورنکردنی زیادی را برای کاربران به ارمغان میآورند که اغلب این خدمات از طریق اینترنت مهیا میشوند که این خدمات در اصطلاح به «اینترنت اشیا» شهرت یافته است. بیشتر کارشناسان باتوجه به افزایش روزافزون دستگاههای هوشمند، آینده را به نام اینترنت اشیا رقم میزنند و معتقدند در سالهای نهچندان دور همه دستگاههای اطراف ما مجهز به اینترنت خواهند شد.
امیرحسین دوایی، معاون فناوری وزیر ارتباطات هم چند روز پیش با اشاره به اینکه بازار اینترنت اشیا در سالهای آینده به 11هزار میلیارد دلار خواهد رسید، عنوان کرد: «طبق پیشبینیهای بینالمللی نیمی از این بازار در اختیار کشورهای در حال توسعه قرار دارد و آنقدر بزرگ است که زمینه ورود برای همه فعالان این حوزه باز است.»وی با اشاره به اینکه بزرگترین اینترنت اشیا شامل تعامل بین ماشینهاست تصریح کرد: «در حوزه اتوماسیون بزرگترین بازار اینترنت اشیا را خواهیم داشت و باید بگویم که بزرگترین بازار آینده خدماتی B2B است.»
فرشاد فلامکی، کارشناس ارتباطات درباره روند روبهرشد اینترنت اشیا در ایران به «فرصت امروز» گفت: هروقت دستگاههای هوشمند در جهان همگانی شوند در فاصله اندکی در کشور ما هم ورود میکنند و بیشتر مردم از آنها استفاده خواهند کرد اما درباره مشکلات زیرساختی کشور ما اگر فکری به حال آن نشود مطمئناً مشکلاتی را برای دستگاههای هوشمند به وجود خواهد آورد. وی با اشاره به سخنان اخیر معاون وزیر ارتباطات درمورد اینترنت اشیا اظهار کرد: اینترنت اشیا در آینده بازارهای کسبوکاری زیادی را به وجود خواهند آورد و جامعهها کمکم از سبک سنتی خود خارج شده و وارد عصری جدید خواهند شد.
این کارشناس با اشاره به برنامهریزیهای کشورهای پیشرفته برای ورود اینترنت اشیا گفت: تقریباً همه کشورهای صنعتی یا در حال توسعه زیرساختهای خود را برای گسترش اینترنت اشیا مهیا کردهاند تا با افزایش دستگاههای هوشمند زیرساختهای آن کشورها آمادگی پاسخگویی را داشته باشند.
آمادگی ایران برای عصر اینترنت اشیا
اینترنت، بزرگترین نیاز زیرساختی برای دستگاههای هوشمند محسوب میشود که متأسفانه در کشور با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکند. گرچه طی سالهای گذشته خبرهایی از بهبود وضعیت اینترنت منتشر شده اما باید دید با آغاز عصر اینترنت اشیا، زیرساختهای کشور ما نیز آماده پاسخگویی به دستگاههای هوشمند است یا خیر؟
سهیل منصوری، کارشناس شبکههای رایانهای در پاسخ به این سوال به «فرصتامروز» گفت: یکی از نیازهای اساسی برای ورود به عصر اینترنت اشیا، مهاجرت از IP نسخه چهار به نسخه شش است که در سالهای اخیر خبرهایی از اجرای این مهاجرت در کشور به گوش رسیده است اما باید دید این خبرها رنگ واقعیت به خود میگیرند یاخیر؟
وی درباره IP گفت: همه دستگاههایی که قابلیت متصل شدن به اینترنت را دارند باید یک کد شناسایی داشته باشند تا بتوانند به شبکه جهانی وصل شوند که به این کد IP گفته میشود. در IPV4 تنها 3/4 میلیارد آدرس پشتیبانی میشود که عدد بسیار محدودی به حساب میآید اما در IPV6، این عدد بسیار نجومی میشود که تا سالهای دور پاسخگوی نیاز همه دستگاههای جهان خواهد بود.
این کارشناس افزود: مسلما اگر ما در سالهای آینده از پروتکل IPV6 بهرهمند نشویم نمیتوانیم از دستگاههای هوشمندی که به اینترنت متصل میشوند استفاده کنیم و در آن زمان که چندان هم دور نیست به مشکل خواهیم خورد.
اینترنت اشیا را بهتر بشناسیم
در حال حاضر کنترل کامپیوترها و وسایل همراه از دور ممکن است، اما اینترنت اشیا افراد را قادر خواهد ساخت تا همه وسایلی را که به اینترنت متصل هستند کنترل کنند. یعنی کاربران میتوانند با استفاده از اینترنت وقتی در منزل نیستند وسایل خانه خود را کنترل کنند و از وضعیت آنها با خبر شوند. اینترنت اشیا اصطلاحی است که برای توصیف اشیای فیزیکی در سراسر جهان بهکار میرود که پیش از آن قرارگیری در معرض کاربردهای دیجیتال با یکدیگر ارتباط دارند. بنابر برآورد شرکت پژوهشی IDC، تعداد دستگاههای جدید در بخش مصرفکننده بین سالهای 2014 تا 2020 با افزایش 5تریلیونی به 7/1تریلیون خواهد رسید.
خانه هوشمند یکی از بزرگترین بخشهای اینترنت اشیا را تشکیل میدهد و براساس برآورد مرکز گارتنر تا سال 2017 حدود 40 درصد از 2/6میلیارد شیء شبکه شده در شهرهای هوشمند درون خانههای هوشمند قرار خواهند داشت. خانه هوشمند قادر به ردیابی دستگاهها خواهد بود؛ از قفل کردن و باز کردن در ورودی گرفته تا ارائه سفارش خودکار هنگامی که موادغذایی در یخچال تمام شده است و به این ترتیب با پیشرفتی که در این حوزه انجام شده پیشبینی میشود که تا چند سال نهچندان دور به عصر اینترنت اشیا وارد خواهیم شد.