آغاز پایان هدرسوزی گاز

نخستین گام عملی برای تبدیل گازهای مشعل به برق و سایر فرآورده‌ها توسط شرکت نفت و گاز اروندان با همکاری بخش خصوصی برداشته شده است. این همکاری بیانگر این است که تنها راهکار جلوگیری از سوختن گازهای مشعل، همکاری همه نهادهای دولتی ذی‌ربط با بخش خصوصی است.

علی کاردر، معاون سرمایه‌گذاری و تامین منابع مالی شرکت ملی نفت ایران از برنامه‌ریزی برای برگزاری دومین مزایده گازهای مشعل این شرکت خبر داده و اعلام کرده است که بیش از ٢٠میلیون متر مکعب گازهای همراه نفت به مزایده گذاشته می‌شود. وی در تشریح بیشتر این مسئله به «فرصت امروز» می‌گوید: «شرایط برای حضور در مزایده دوم همانند سال گذشته است با این تفاوت که تسهیلات و منابع مالی برای شرکت‌های برنده در نظر گرفته شده است.»

وی درباره حضور سرمایه‌گذاران خارجی در مزایده دوم گازهای مشعل نیز می‌گوید: «در آگهی بین‌المللی از سرمایه‌گذاران خارجی نیز برای حضور در مزایده دعوت خواهد شد، اگرچه تاکنون تمایل آنها برای طرح‌های بهینه‌سازی بوده است.» این در حالی ‌است که با وجود برگزاری نخستین مزایده فروش گازهای همراه، تنها قرارداد فروش گازهای مشعل به منظور تولید روزانه ١٠٠مگاوات برق و ١٣٠٠ بشکه ال‌پی‌جی و میعانات گازی، در آخرین روزهای اسفندماه سال گذشته میان شرکت نفت و گاز اروندان و بخش خصوصی (هیربد نیرو) امضا شد. 

مهندس سلطان کمالی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان درباره چرایی تحقق این قرارداد و تداوم آن به «فرصت امروز» می‌گوید: «لازمه تبدیل گازهای مشعل به برق و سایر فرآورده‌ها همکاری همه نهادهای دولتی ذی‌ربط با بخش خصوصی است، زیرا در کشور هر روز مقدارقابل توجهی گاز سوخته می‌شود که این كار آلودگی محیط‌زیست را تشدید می‌کند، اگر ما نتوانیم به هر دلیل تاسیسات جمع‌آوری و فرآورش این گاز را آماده كنیم، به ناچار به دلیل سمی وخطرناك بودن گاز، آن‌را می‌سوزانیم.»

وی معتقد است در شرایطی كه ما مجبور هستیم گاز را بسوزانیم حتی اگر برای جلوگیری از سوختن وآلودگی محیط زیست آن‌را جهت تبدیل به برق به طور مجانی به بخش خصوصی بدهیم كاری عقلانی وقابل دفاع انجام داده‌ایم. مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان می‌افزاید: «در مراحل مذاكره، عقد قرارداد و در زمان‌های اجرا وبهره‌برداری از نتایج قرارداد باید با كلان‌نگری و نگاه حمایتی از بخش خصوصی پشتیبانی كنیم تا بتواند این كار را با سود كه تنها ضامن موفقیت برای جلوگیری از سوزاندن گاز است، با موفقیت انجام دهد.»

کمالی با اشاره به اینکه این اقدام نیازمند عزمی ملی است، می‌گوید: «تسهیل شرایط برای بخش خصوصی می‌تواند این بخش را ترغیب به سرمایه‌گذاری کند. در این میان باید علاوه بر تامین زیرساخت‌های لازم، تضمینی برای خرید محصولات تولیدی از برق ایجاد شود. سیاست‌گذاران، مذاكره‌كنندگان و بهره‌برداران باید با افزایش افق دید خود فقط به تلاش جهت فروش این گازها به قیمتی بالاتر توجه نكنند. بدون شک اگرمتقاعد شویم که جلوگیری از سوزاندن گازهای مشعل کمک به محیط‌زیست و به نفع مردم وكشوراست، آنگاه با جسارت در تصمیم‌گیری وتسهیل شرایط نباید اجازه دهیم حتی یك دقیقه این كار باتاخیر مواجه شود.»

مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان همچنین می‌افزاید: «با توجه به دلایل عنوان شده، شرکت اروندان با حمایت‌های مختلف به‌خصوص كمك‌های فنی از بخش خصوصی طرف قرارداد خود جهت تبدیل گازهای مشعل به سایر فرآورده‌ها گام جدی برداشته وهم اكنون در حال مذاكره جهت گسترش این همكاری‌هاست.»

این مقام مسئول با بیان این اصل اقتصادی كه سرمایه به دنبال سود است، می‌گوید: «هرجا سرمایه‌گذاری با سود همراه نباشد بدون شك سرنوشت مختوم تعطیلی كار را به‌دنبال خواهدداشت. در این راه كمك همه سازمان‌های ذی‌ربط از جمله وزارت نیرو درجهت تسهیل صادرات برق ضامن موفقیت طرح خواهد بود. با این وجود امیدوارم سازمان‌ها و ادارات دولتی ذی‌ربط با دید باز به اجرا وموفقیت این طرح كمك كنند.»

نکته اینجاست که تبدیل گازهای مشعل با دو دیدگاه متفاوت مواجه است؛ دیدگاه نخست تبدیل آن به برق و سایر فرآورده‌ها و دیدگاه دوم سوزاندن آن. اعتقاد به هر دیدگاه خروجی خاص خود را دارد. وقتی مصمم شویم که تبدیل گازهای مشعل کمک به محیط زیست است، نباید به دنبال دستیابی به سود باشیم، اما وقتی سود و کسب درآمد از خوراک اهمیت داشته باشد، گازهای مشعل چاره‌ای جز سوزاندن ندارند. اما در این میان نباید بخش دولتی و حتی بخش خصوصی تنها به سوداقتصادی آن فکر کنند زیرا همیشه سود در پول نیست گاهی حمایت از محیط زیست سود حقیقی است.

حمیدرضا راد‌نژاد ،مدیرعامل شرکت آستانه در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید: «سال گذشته شرکت ما به‌عنوان مجری طرح اعلام آمادگی کرد اما موفق نشدیم در تبدیل گازهای مشعل فعالیت کنیم زیرا شرایط شرکت ملی نفت برای این کار شرایط ایده‌آلی نبود. برای بخش خصوصی فعالیت در این حوزه باید همراه با سود باشد در غیر‌این صورت این بخش تمایلی برای حضور نخواهد داشت.»

وی با بیان اینکه مزایده‌های امسال شرکت ملی نفت همانند سال گذشته است و این نمی‌تواند برای هیچ سرمایه‌گذاری حتی سرمایه‌گذاری خارجی سودآور باشد، می‌افزاید: «براساس مطالعات انجام شده از مشخصات فنی گازهای همراه نفت به این نتیجه رسیدیم که تنها می‌توانیم از این گازها، برق تولید کنیم و نمی‌توان سایر فرآورده‌ها را از آن استخراج کرد. از این رو امروزه خرید برق توسط وزارت نیرو، با قیمت کنونی برای ارائه خوراک از سویی و قیمت وزارت نیرو برای خرید برق ورود به تبدیل گازهای مشعل مقرون به صرفه و اقتصادی نیست.»

رادنژاد درباره ارائه تسهیلات ویژه مالی برای جذب سرمایه‌گذار نیز می‌گوید: «ارائه تسهیلات مالی برای جذب سرمایه‌گذار از شروط لازم است اما کافی نیست. از این رو باید شرکت ملی نفت، شرایط را تغییر دهد تا سرمایه‌گذار برای ورود به سرمایه‌گذاری در تبدیل گازهای مشعل ترغیب شود، موضوعی که در فرآیند مذاکره این گازها لحاظ نشده است.»

* ارتباط با کارشناس: ebrahimi1941@gmail.com