مدیریت مصرف به مجموعه روشها و اقداماتی گفته میشود كه برای بهینهسازی مصرف به كار گرفته میشود. این روشها معمولا به سه گروه تقسیم میشود.
گروه اول: روشهایی است كه هزینهای نداشته باشد مثل استفاده درست از وسایل و دستگاهها و مراقبت و نگهداری از آنها.
گروه دوم: روشهایی است كه هزینه دارد، اما این هزینهها چندان زیاد نیست (روشهای كمهزینه) مانند تعمیر و نگهداری وسایل، اندازهگیری میزان مصرف انرژی و نظارت بر تغییر مصرف هر دستگاه.
گروه سوم: روشهای پرهزینه است. در این روشها باید تغییرات اساسی جهت بهبود مصرف انرژی در دستگاهها، تاسیسات و ساختمانها بهوجود آورد.
آیا میدانید كشور ما حدود یکدرصد جمعیت جهان را دارد ولی حدود ۲درصد از انرژی جهان را مصرف میکند؟ آیا میدانید سرمایهگذاری اولیه موردنیاز برای تولید هر كیلووات برق حدود هزار دلار است و هزینه سوخت نیروگاه برمبنای قیمتهای جهانی در طول عمر ۳۰ساله حدود چهار برابر هزینه سرمایهگذاری اولیه است؟ آیا میدانید به ازای تولید هر كیلووات ساعت برق حدود ۶۰۰ گرم دیاكسیدكربن وارد هوا شده و باعث گرم شدن اتمسفر و تقویت اثر گلخانهای میشود؟ پس وقت آن است كه موضوع صرفهجویی انرژی را جدی بگیریم.
كارهای اصلی و كمهزینه صرفهجویی
حداكثر استفاده از روشنایی طبیعی در طول روز و استفاده از لامپهای كممصرف برای روشنایی اتاقهای نشیمن، عدماستفاده از وسایل برقی پرمصرف مانند ماشین لباسشویی، اتو، چرخ گوشت، آب میوهگیری و... در ساعات اوج مصرف. بهترین زمان استفاده از این وسایل بهویژه ماشین لباسشویی روزهای تعطیل و ساعات اولیه صبح است. با استفاده از وسایل برقی پرمصرف در ساعات كمباری و عادی، عمر مفید آنها طولانیتر میشود. وسایل برقی دارای مبدل یا موتور در حالت خاموشی هم تا زمانی كه دوشاخه آنها در پریز است، مقدار كمی برق مصرف میكنند. بیرون آوردن دوشاخه این وسایل از پریز پس از پایان استفاده، بهویژه در مورد ماشین لباسشویی، موجب كاهش مصرف دائمی و افزایش عمر این تجهیزات میشود.
راههای كاهش مصرف
حداكثر استفاده از روشنایی طبیعی در طول روز، زیرا استفاده طولانیمدت از نور مصنوعی میتواند موجب افسردگی و آسیبهای پوستی شود. رنگآمیزی روشن اتاق و شیشههای ساده و بیرنگ، امكان حداكثر استفاده از نور سالم طبیعی را فراهم میكند. تا حد امكان از فرش یا موكت با رنگ روشن استفاده کنید.
استفاده از نور ملایم برای اتاق نشیمن موجب آرامش بیشتر میشود.
همچنین استفاده از لامپ كممصرف پرفایدهترین روش صرفهجویی در هزینه خانوار است. لامپ معمولی بیش از ۹۰درصد انرژی برق را به گرما تبدیل میكند.
انتخاب روشنایی محیط متناسب با دقت موردنیاز كار؛ نور ملایم برای اتاقنشیمن، نور بیشتر برای محل مطالعه و كارهای دقیق. یکی دیگر از سادهترین راههای صرفهجویی، خاموش كردن لامپ اضافی (اتاق خالی، سردرخانه، راهرو و حیاط) است. از طرفی تمیز كردن مرتب لامپها باعث بازدهی و نور بیشتر میشود.
مضرات روشنایی مصنوعی
روشنایی مصنوعی محیط كار یعنی مثلا هشت ساعت قرار گرفتن تحت تابش لامپهای مهتابی برای تندرستی، اعصاب و پوست صورت زیانآور بوده و موجب خستگی زودرس و بیحوصلگی میشود. در محیط كار تا حد امكان از نور طبیعی استفاده کنید. روشنایی ناكافی و غیراستاندارد شادابی و شور و شوق كاركردن را كم میكند. خستگی چشمها، سردرد، دوئتا دیدن اشیا و آرتروز گردن از پیامدهای روشنایی غیراستاندارد است. نور زیاد و درخشندگی بیش از استاندارد میتواند به علت خستگی سلولهای گیرنده چشم، دید را دچار مشكل كند.
وسایل خانه
كاهش دفعات باز كردن غیرضروری در یخچال، قرار دادن آن روی سطح صاف و تراز، برفكزدایی منظم، كنترل نوار لاستیكی در یخچال و تعویض در صورت خرابی، گردگیری سالانه لولههای پشت یخچال و اینکه موادغذایی گرم، ابتدا سرد شده و سپس در یخچال گذاشته شود از مواردی است که باید به آن توجه شود. از ماشین لباسشویی در ساعات اوج مصرف استفاده نکنید. با ظرفیت كامل از آن استفاده کنید.
حتیالامكان از هوای آزاد به جای خشككن برای خشك كردن لباسها استفاده کنید. قرار دادن وسایل برقی در حالت انتظار علاوه بر مصرف دائمی انرژی موجب کاهش عمر مفید این وسایل نیز میشود. برخی تلویزیونها در حالت آماده به كار تا حدود ۱۵ وات و برخی رایانهها تا حدود ۶۰ وات مصرف دارند. در زمان طولانی عدم استفاده، این وسایل را در حالت آماده به كار (روشن بودن چراغ كوچك قرمز) قرار ندهید و آنها را كاملا خاموش کنید.