ولی الله سیف که این روزها سخت درگیر اجرای طرح اصلاح نظام بانکی است خوب می داند که مدیریت نهادی را بر عهده دارد که به نوعی کلید قفل رکود اقتصادی کشور در دست اوست. آنچنانکه در متن این طرح هم تأکید شده است بیش از 70 درصد از تأمین نظام مالی کشور بر عهده بانک ها است و هرگونه ضعف یا قوت در سیاست گذاری نظام بانکی تأثیر مستقیمی بر کلیت اقتصاد کشور خواهد داشت. شاید از همین رو است که بسیاری از فعالان اقتصادی نسبت به خبرهای منتشره از سوی این نهاد حساسیت دارند و با دقت آن را دنبال می کنند.
خبر تازه رئیس کل
در تازه ترین تحولات در این زمینه خبر رسیده است که نرخ سود بانکی باز هم کاهش می یابد. این خبری است که ولی الله سیف اعلام کرده است. رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه آیا کاهش نرخ سود بانکی باز هم ادامه خواهد داشت یا خیر، تصریح کرد: خوشبختانه می دانید که بانک مرکزی حساسیت ویژه ای در خصوص نرخ سود بانکی داشته و تابه حال روند خوبی را در این زمینه طی کرده است، اما هدف نهایی ما کاهش نرخ سود بانکی تا مرز نرخ تورم است.
وی ادامه داد: کاهش نرخ سود بانکی تا حد فعلی رها نخواهد شد و هدف بانک مرکزی کاهش و رساندن این نرخ به مرز یک رقمی و همسو با نرخ تورم است.
سیف با تأکید براینکه نرخ سود سپرده های بانکی و همچنین نرخ سود تسهیلات هر دو کاهش خواهند یافت، تصریح کرد: در حال حاضر نرخ سود سپرده ها 15 درصد و تسهیلات 18 درصد است، درحالی که گزارش می شود برخی بانک ها از این نرخ ها تخلف یکی دو درصدی دارند که البته بانک مرکزی دراین رابطه سکوت نکرده و با بررسی های خود پیگیر موضوع تا حصول نتیجه خواهد بود.
رئیس کل بانک مرکزی از تلاش بانک مرکزی برای هدایت نرخ سود بانکی به دامنه قابل قبول خبرداد و گفت: بانک مرکزی با پیگیری های خود از طریق نظارت و همچنین ایجاد زمینه تعادل در بازار با ورود خود به بازار بین بانکی زمینه های لازم برای هدایت نرخ سود بانکی به دامنه قابل قبول را اعمال می کند.
رئیس کل بانک مرکزی در حالی وعده داده است که نرخ سود بانکی تا آستانه تک رقمی شدن کاهش خواهد یافت که اقدام پیشین بانک ها در کاهش نرخ سود بانکی نتوانسته است تأثیری بر خروج اقتصاد کشور از رکود داشته باشد. شاید مهم ترین دلیل ناکارآمد بودن کاهش نرخ سود بانکی دو عامل باشد، اول فاصله معنادار نرخ سود بانکی با نرخ تورم و دوم پایبند نبودن موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز و برخی بانک ها به نرخ سود اعلامی.
رسیدن نرخ سود بانکی به آستانه تک رقمی می تواند یکی از موانع مهم خروج اقتصاد از رکود را بردارد و به کارآمد شدن کاهش نرخ سود بانکی کمک کند، اما بانک مرکزی آیا چاره ای برای مانع دوم اندیشیده است؟
کاهش نرخ سود بانکی تأثیر گذار است؟
با این حال برخی از اقتصاددانان اعتقاد دارند که با وجود موانعی که در سر راه اجرای کامل کاهش نرخ سود بانکی وجود دارد و اختلالاتی که موسسات غیر مجاز بانکی در کاهش نرخ سود بانکی به وجود آورده اند، تجربه نشان داده است که در سنوات پیشین با وجود فعالیت این موسسات، کاهش نرخ سود بانکی توانسته است با ایجاد سیاست انبساط پولی شریطی را به وجود آورد که اقتصاد از رکود خارج شود.
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در گفت وگو با «فرصت امروز» با اشاره به تأثیرات کاهش نرخ سود بانکی بر اقتصاد گفت: نرخ سود بانکی سیاستی است که در دولت های مختلف از آن برای تنظیم بازار پولی استفاده شده است. در برخی مقاطع با افزایش نرخ سود بانکی اقدام به جذب سپرده ها و نقدینگی در دست مردم شده است و در برخی مواقع، با کاهش آن نقدینگی از بانک ها به بازارهایی مانند طلا، ارز و مسکن حرکت کرده است.
وی افزود: سیاست های بانکی باید در جهت حمایت از بخش تولید کشور باشد. نرخ سود بانکی بالا تنها برای کسانی که در فعالیت های دلالی و واسطه ای هستند به صرفه است، اگر نه بخش تولید نمی تواند از تسهیلاتی با نرخ بالا استفاده کند.
این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: با کاهش نرخ سود بانکی قطعا حساب های کوچک و سرمایه های خرد از بانک ها بیرون می آیند و کاهش نرخ سود بانکی در این راستا تأثیر گذار است، اما باید به گونه ای هدایت شود که این نقدینگی سر از بازارهای دلالی درنیاورند و بتوان با این سیاست از بخش تولید حمایت کرد.
ارتباط با نویسنده : nasim64najafi@gmail.com