گوش دادن موثر یک هنر است و گوش نکردن به صحبت های طرف مقابل، باعث از بین رفتن ارتباط می شود. می توان به راحتی تشخیص داد که افراد چه زمانی به شما گوش نمی کنند.
گوش دادن، یک هنر فراموش شده و یک تمرین دست کم گرفته شده است. مردم اکثرا ترجیح می دهند که به جای آن، خودشان صحبت کنند. اما زندگی کردن در دنیایی سرشار از گفتگوهای پریشان، اسرار بسیاری را ناگفته می گذارد. ارتباطات ضعیف باعث می شود اشخاص تصور کنند به آن ها بی توجهی شده است. در واقع، اشخاص آن چنان مجذوب افکار خود هستند که نمی توانند افکار دیگران را بشنوند؛ آن ها نمی توانند به صحبت های شخص دیگری حقیقتا، عمیقا و به طور موثر گوش دهند.
خیلی ساده می توان تشخیص داد که افراد چه زمانی به شما گوش نمی کنند. معمولا در این مواقع، احساس ناامنی و عصبانیت یا ناامیدی می کنید. این تعاملات نامطلوب برای هر دو طرف صحبت، ارزش کمی قائل شده و اغلب اوقات نیز به همین صورت رخ می دهند.
ضرباهنگ سریع رشد و فرهنگ مبتنی بر کار باعث ایجاد اضطراب نهانی در افراد شده است. مردم تصور می کنند زمان کافی برای دستیابی به اهداف بلندپروازانه خود ندارند.
اکثر افراد احساس فشاری نسبت به سریع انجام دادن کارها دارند و به همین دلیل، موقعیت پیش روی خود را از دست می دهند. ذهن آن ها غرق در افکار شخصی خود می شود وعواطف دیگران را نادیده می گیرند. این اتفاق، اغلب اوقات از روی عمد نیست.
وضعیت عادت های شنیداری بیشتر افراد، مطلوب نیست. اما آن ها بدون دانستن این موضوع باعث رنجش دوستان، آشنایان و همکاران خود می شوند. این روند باعث شکل گیری چرخه فرساینده ای از قطع و از سرگیری ارتباط می شود. در این روند، ارتباط یک بار از بین رفته و سپس بهبود پیدا می کند؛ سپس دوباره از بین می رود.
با بهبود مهارت های شنیداری، از قطع متعدد ارتباطات بکاهید. با دانستن روش های صحیح گوش دادن می توان در دیگران، احساس درک شدن و با ارزش بودن در حضور یکدیگر را به وجود آورد. همچنین، این مهارت ها کمک می کنند خود را به گونه ای به دیگران نشان دهید که می خواهید به آن صورت با شما ارتباط برقرار کنند.
برای بهبود مهارت گوش دادن، از انجام دادن سه مورد زیر اجتناب کنید. همچنین اگر قصد دارید متوجه شوید که کسی به شما گوش می دهد یا خیر، به این سه نشانه ی کلیدی دقت کنید:
۱. سنجیدن گفته های طرف مقابل
زمانی که شخصی به جای گوش دادن به سخنان شما به سنجیدن گفته هایتان می پردازد، از نظر احساسی او را دور می بینید؛ به نظر می رسد که در لحظه ی حاضر به سر نمی برد و فکر او در جای دیگری مشغول است. شما در حال صحبت هستید اما کلماتتان منتقل نمی شوند؛ به این ترتیب احساس می کنید که تعاملتان، کیفیتی را کم دارد.
پس اگر در زمان صحبت کردن شخصی، در حال حلاجی کردن گفته های او باشید به این معنی است که به او گوش نمی دهید. تنها چند کلمه و عبارت کلیدی را از میان صحبت ها می شنوید و سپس گوش های خود را به روی باقی صحبت ها می بندید و بالافاصله، صدای درونی خودتان را روشن می کنید. از این کار دست بکشید. اگر می خواهید شنونده بهتری باشید، ذهن تحلیلی خود را تا زمان پایان یافتن صحبت های طرف مقابل خاموش کنید.
۲. فکر کردن به نظری که می خواهید در مورد گفته طرف مقابل بدهید
وقتی فکر شخص به جای گوش دادن، به طریقه نظر دادن مشغول است، طرف مقابل احساس می کند درک نشده و نادیده گرفته شده است. این افراد معمولا خیلی سریع، نقطه ی مقابل اظهارات شما را بیان می کنند تا نشان دهند اشتباه می کنید؛ یا این که از میان صحبت ها، به مسئله خاصی اشاره می کنند که قبلا بیان کرده اید و به مانور دادن روی آن می پردازند. تمامی این اقدامات به روشنی نشان می دهند که برای نظر شما اهمیت قائل نشده اند.
اگر در زمان صحبت کردن طرف مقابل، در حال فکر کردن به نظری هستید که می خواهید بیان کنید، ذهنتان دیگر گنجایش در نظر گرفتن اظهار نظر شخص دیگری را ندارد. ذهن شما به سرعت در حال فکر کردن است و به این ترتیب، عواطفتان نمی توانند در زمان صحبت کردن شخص دیگر با او همراه شوند. این موضوع باعث می شود هر دو طرف صحبت در انتهای گفتگو، احساس کنند که نظراتشان بیان نشده است.
۳. انتظار برای به پایان رسیدن صحبت طرف مقابل برای ابراز نظر خودتان
زمانی که در حال صحبت هستید و طرف مقابل در انتظار برای ابراز نظر خود است، احساسات شما از حالت خنثی تبدیل به درماندگی، خشم یا ناامیدی می شوند. غریزه ی شما کاملا احساس می کند که تنها در حال تلف کردن انرژی خود برای شخصی هستید که اهمیتی برایتان قائل نیست.
اگر تنها در انتظار برای صحبت کردن هستید، این کار را تنها برای احساس نیاز به مهم دیده شدن انجام می دهید و شانس خود را برای برقراری ارتباط متقابل از بین می برید. این کار خودخواهانه است و هر دو طرف صحبت را در موقعیت درک نشدن قرار می دهد.
وقتی عادات شنیداری ضعیفی را انجام دهید، به طور سهوی به دیگران این پیام را منتقل می کنید که با شما نیز به همین طریق رفتار کنند. با برقراری تعامل های نامطلوب، ابراز مخالفت های سریع و ارائه ی پاسخ هایی با نادیده گرفتن طرف مقابل به دیگران این پیام را منتقل می کنید که سیر گفتگو را دنبال نمی کنید. همراهی نکردن و قطع ارتباط، ناراحتی به وجود می آورد. ناراحتی باعث ایجاد احساس ناامنی، آسیب پذیری و ترس در گوینده می شود. زمانی که موجب می شوید دیگران چنین احساساتی را تجربه کنند، ناراحتی به اشکال مختلفی در زندگی خودتان نیز ظاهر می شود. پس اگر قصد برهم زدن این چرخه را دارید، گوش دادن خود را اصلاح کنید.
از سنجیدن گفته های طرف مقابل صحبت، فکر کردن به اظهار نظر آتی خود و انتظار مشتاقانه برای بیان نظر دست بردارید. اجتناب از این سه مورد باعث می شود روابطتان بهبود پیدا کرده و برقراری ارتباطات حقیقی با دیگران ساده شود. به مرور زمان، هنر کمک کردن به دیگران (و خودتان) در ایجاد احساس باارزش بودن و درک شدن را پیدا می کنید و آن را گسترش می دهید.