دولت در بودجه سال آینده 800 میلیارد تومان یارانه برای بخش آب و برق پیشبینی کرده است. این درحالی است که اگر قانون هدفمندی یارانهها درست اجرا میشد، طی پنج سال قیمت حاملهای انرژی و آب واقعی شده بود. متاسفانه عملکرد ضعیف دولتهای قبل، اجرای این قانون را در کشور با مشکل مواجه کرده و وزارت نیرو را به یک مجموعه بدهکار تبدیل کرده است.
لایحه بودجه سال آینده در موعد قانونی تحویل مجلس شد و در حال حاضر بررسی این لایحه در کمیسیونهای تخصصی مجلس به اتمام رسیده و کمیسیون تلفیق، بررسی لایحه بودجه سال آینده را پیگیری میکند. به همین دلیل علیرضا دائمی، معاون برنامهریزی و اقتصاد وزارت نیرو در نشستی خبری به تشریح مفاد پیشنهادات بودجه صنعت آب و برق پرداخت. در پیشنویس لایحه بودجه سال 94، ردیفی با عنوان مابهالتفاوت آب و برق وجود دارد.
تامین آب و برق یکی از وظایف حاکمیتی وزارت نیرو است. از آنجا که قانون هدفمندی یارانهها در کشور بهدرستی اجرا نشده و هنوز اقتصاد آب و برق مشکل دارد، قیمت تمام شده تولید در این صنایع با درآمدهای حاصل از فروش خدمات آنها همخوانی ندارد اما وزارت نیرو نیز نمیتواند به یکباره بهای آب و برق را افزایش دهد تا اقتصاد این صنعت اصلاح شود. در نتیجه ردیفی تحت عنوان پرداخت مابهالتفاوت آب و برق در بودجه سال آینده در نظر گرفته شده است. علیرضا دائمی در حاشیه نشست خبری دیروز، به «فرصت امروز» درباره میزان اعتبارات پیشنهاد شده و نحوه تامین آن، توضیحاتی ارائه کرد.
معاون برنامهریزی و اقتصاد وزارت نیرو رقم پیشنهادی این وزارتخانه برای پرداخت مابهالتفاوت آب و برق را حدود 800 میلیارد تومان (400 میلیارد تومان برای آب و 400 میلیارد تومان برای برق) اعلام کرد. البته وی پیشبینی کرد که به دلیل انجام سرمایهگذاریهای جدید در صنعت آب و برق و اجرای 70 طرح جدید در سال 93، میزان اعتبارات مورد نیاز برای پرداخت مابهالتفاوت قیمت تمام شده تولید آب و برق با هزینه فروش در سالهای 94 و 95، بهصورت تصاعدی افزایش یابد. بنابراین وزارت نیرو اعتبارات اصلی برای خرید تضمینی آب و برق را در این سالها نیاز خواهد داشت و شاید عدد آن بیش از هزار میلیارد تومان شود.
دائمی گفت که تامین آب و برق جزو وظایف حاکمیتی وزارت نیرو بوده و این وزارتخانه موظف است نیاز مشترکان را براساس مصوبات دولت تامین کند. اما بخش خصوصی برای حضور در فضای صنعت آب و برق و سرمایهگذاری جدید، باید از نظر اقتصادی تامین شود و حضور در این حوزه برای بخش خصوصی صرفه اقتصادی داشته باشد. وی بیان کرد که ارقام پیشبینی شده برای خرید تضمینی آب و برق در اعتبارات عمومی وزارت نیرو دیده شده است، زیرا دولت به تولیدکننده میگوید جنسی که تولید میکنید به قیمت کمتر بدهید، پس باید مابهالتفاوت آن را پرداخت کند.
واگذاری نیروگاهها خطایی استراتژیک
معاون برنامهریزی و اقتصاد وزارت نیرو در پاسخ به این پرسش که آیا با تخصیص این اعتبارات، دیگر وزارت نیرو در پرداخت مطالبات پیمانکاران تاخیر نخواهد داشت، تاکید کرد که رویه جدید با گذشته خیلی متفاوت خواهد بود. وی ادامه داد که مطالبات انباشته شده وزارت نیرو مربوط به نیروگاههای واگذار شدهاست. واگذاری این نیروگاهها یک خطای استراتژیک بود. دائمی در تشریح سخن خود گفت که واگذاری نیروگاهها بهصورت شرکت انجام نشده، بلکه آنها را شبیه انبار واگذار کردهایم. یعنی بدهیهای آنها در وزارت نیرو باقی ماندهاست.
وی برای روشن شدن بیشتر موضوع اضافه کرد که واگذاری نیروگاهها را میتوان به واگذاری ماشینی که مالک آن بودید، تشبیه کرد. تا دیروز که ماشین در اختیارتان بود و رانندگی میکردید نیازی به پرداخت کرایههای اضافه نداشتید اما پس از واگذاری آن، نه تنها باید کرایه ماشین بدهید –که این ارقام هر روز افزایش خواهد یافت- بلکه باید هزینه سوخت، استهلاک و غیره هم به صاحب جدید ماشین پرداخت کنید.
معاون برنامهریزی و اقتصاد وزارت نیرو عایدی 39 تومانی این وزارتخانه از محل فروش برق و خرید هر کیلووات انرژی به قیمت 55 تومان از نیروگاهها را مهمترین دلیل انباشت بدهی در وزارت نیرو اعلام کرد.
رویکردهای بودجه 94
دائمی در نشست خبری دیروز، چهار رویکرد ویژه بودجه سال آینده را تشریح کرد. وی گفت: در بودجه 94 به بهرهبرداری و نگهداری از تاسیسات آبی توجه ویژهای شده است، زیرا ارزش سرمایهای تجهیزات صنعت آب و برق، حدود 200 هزار میلیارد تومان است در نتیجه بهرهبرداری بهینه از سرمایهگذاریهای انجام شده منطقی است.
معاون برنامهریزی و اقتصاد وزارت نیرو همچنین از توجه ویژه به بحث حفاظت از آبهای زیرزمینی در بودجه 94 خبر داد. به اعتقاد وی وجود 200 هزار حلقه چاه غیرمجاز، فشار مضاعفی را به منابع آب زیرزمینی وارد کردهاست، ضمن آنکه در 14 سال گذشته خشکسالیهای ممتد بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی را تشدید کرده است.
وی اضافه کرد که در حال حاضر از 94 میلیارد متر مکعب آب مصرف شده، حدود 52 میلیارد متر مکعب از منابع آب زیرزمینی تامین میشود. دائمی خرید تضمینی آب و برق را مناسبترین رویکرد وزارت نیرو برای تقویت حضور بخش خصوصی در این بخش دانست. به اعتقاد وی بودجهنویسی برای دستیابی به سیاستهای اقتصاد مقاومتی و اهداف اسناد بالادستی، چهارمین ویژگی بودجه سال 94 است.