اهمیت اطلاعات در فرآیند رشد شغلی فرد

همه ما آرزوی رسیدن به بهترین ها را در زندگی داریم، این بهترین ها می تواند برای ما داشتن خانواده خوب، داشتن خانه خوب، داشتن شغل خوب و خیلی چیزهای دیگر باشد. یکی از مواردی که بی شک همه ما در موردش فکر و برایش برنامه ریزی می کنیم شغل مناسب است.

همه ما می دانیم که شغل خوب راه رسیدن به خیلی از آرزوهای دیگر ما را هموار می سازد، بنابراین به نظر می رسد وقت گذاشتن برای شغل برای کوتاه مدت کافی نیست. باید بدانیم که علاوه بر آرزوهایی که از کودکی در سر داریم کارهای دیگری نیز لازم است تا سال های بعد در بزرگسالی شاهد موفقیت های شغلی خود باشیم.

در نتیجه به مسیر شغلی خود نگاه می کنیم و برای آن برنامه ریزی می  کنیم، بعد از آن مسلما لازم است که عوامل اثرگذار در این مسیر را شناسایی کنیم. در متن زیر به بررسی اهمیت یکی از این عوامل اثرگذار به نام اطلاعات مسیر شغلی می پردازیم.

سوپر رشد مسیر شغلی را یک فرآیند مادام العمر، پیوسته و پیشرونده می داند که از کودکی مهم ترین بخش مسیر زندگی فرد را در برمی گیرد. در همین راستا سوپر و ساویکاس مطرح می کنند که در فرآیند رشدی که در مسیر شغلی در دوره کودکستان تا 12سالگی اتفاق می افتد افزایش اطلاعات می تواند به رشد علایق کودک کمک کند، یعنی در واقع با فراهم کردن و قرار دادن کودکان در فضای کنجکاوی و اکتشاف که برای آنها منابع اطلاعاتی غنی هستند در سن پایین و دور از انتخاب شغل به پرورش و یافتن علایق در کودکان و آینده شغلی آنان کمک کرده ایم.

می توان اینچنین نتیجه گرفت که، کسب اطلاعات مختص به دوره سنی خاصی نیست و در کل مسیر شغلی و فراتر از آن نقش مهمی ایفا می کند. در طول رشد مسیر شغلی مهارت هایی شناسایی شده که به فرد کمک می کند در این فضا رشد آسان تر و بهتری را تجربه کند. این مهارت های سه گانه عبارتند از: خودآگاهی، کشف و طرح ریزی. برای نشان دادن اهمیت اطلاعات و نقش مهم آن در کل فرآیند رشد شغلی، مختصرا به اهمیت اطلاعات در هریک از این مراحل سه گانه می پردازیم:

1. خودآگاهی: به فهم دقیقی که فرد از علایق، ارزش ها، توانایی و ویژگی های خودش دارد گفته می شود که فرد را برای روبه رو شدن با مشکلات زندگی به نحو مؤثری یاری می کند. با تعریفی که از خودآگاهی مطرح شد کاملا مشخص و واضح است که افزایش اطلاعات فرد در رابطه با خود و شناخت، پایه و اساس خودآگاهی بوده و در واقع اطلاعات و کسب صحیح آن در این مرحله نقش اساسی ایفا می کند.
 
2. کشف: جزء مهمی از رفتار شغلی بوده و دربردارنده یادگیری درباره خود و محیط است. این کشف در راستای جمع آوری اطلاعات اتفاق می افتد. کشف چه در مورد ویژگی های خود و چه در مورد ویژگی های محیطی به فرد کمک می کند که عاقلانه ترین تصمیم را اتخاذ کند، پس اکتشاف در فضای شغلی نیز با اطلاعات عجین بوده و جزء جدایی ناپذیری از یکدیگر هستند.

3. طرح ریزی: فرآیندی نیست که به طور ناگهانی اتفاق بیفتد، بلکه در طول رشد مسیر شغلی اتفاق می افتد. شامل سازه هایی چون خودمختاری، چشم انداز زمانی و عزت نفس است. داشتن طرح فرد را روی کارها و وظایفش متمرکزتر کرده و امکان رویارویی مناسب او را با موقعیت های گوناگون فراهم می سازد. توانایی تصمیم گیری فرد را تقویت کرده و راه رسیدن به اهداف را برای او سهل می کند. این طرح ریزی عاقلانه باعث رضایتمندی از شغل شده و به بالفعل کردن استعدادهای بالقوه کمک می کند. در واقع داشتن طرح و برنامه از اطلاعات نشات می گیرد. بررسی اجمالی این موارد که در واقع بخشی از مسیر شغلی فرد را تشکیل می دهد، می تواند ما را با اهمیت کسب اطلاعات در این فضا آشنا کند.

نویسندگان:

الهه ذبیحی‌جلالی : دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره شغلی

دکتر مهدی کنعان : مدرس دانشگاه تهران و مشاوره سرمایه‌گذاری