کمتر کشوری در سطح بین الملل پیدا می شود که قصد داشته باشد در حوزه اقتصاد جهانی موفق عمل کند و با فقدان سیستم بانکداری قدرتمند رو به رو باشد. اغلب کشورهای توسعه یافته جهان دارای بانک های شناخته شده ای هستند که با مبادلات تجاری و مالی قدرتمند خود، نقشی مهم در گردش اقتصادی کشورشان ایفا می کنند. با وجود این، هنوز هم افرادی وجود دارند که تصور می کنند بود و نبود بانک ها تأثیر چندانی بر رشد اقتصادی نخواهد داشت.
این همان موضوعی است که باعث شده بسیاری از کشورهای توسعه نیافته و کمتر توسعه یافته جهان به زیرساخت های اساسی سیستم بانکداری خود بی توجه باشند. در ادامه مطلب نگاهی داریم به پنج دلیل مهم برای تشریح اینکه چرا وجود سیستم بانکداری موفق در کشورهای مختلف حائز اهمیت است.
1- کاهش پول نقد در گردش
این روزها بسیاری از افراد تمایل دارند نقل و انتقالات مالی خود را به شکل الکترونیک یا از طریق کارتخوان ها انجام دهند. این موضوع از یک سو زمینه ساز کاهش پول نقد در گردش کشورهای مختلف می شود و از سوی دیگر رضایت خاطر اغلب افرادی را فراهم می کند که تمایل ندارند نقدینگی های زیادی را با خود حمل کنند، بنابراین افراد بسیاری هستند که علاقه مندند پول های نقد خود را در حساب های بانکی ذخیره کنند و از طریق کارت های بانکی و اعتباری به انجام تمامی امور تجاری خود بپردازند.
2- وام دهندگان و وام گیرندگان
یکی از کارکردهای اقتصادی مهم سیستم بانکداری، ایجاد تعامل بین دو گروه اصلی وام دهندگان و وام گیرندگان است. درواقع بسیاری از افراد برای راه اندازی کسب و کارهای نوپا و ورود به بازارهای تجارت و سرمایه گذاری به محرک های مالی وابسته هستند. اگرچه بخشی از این بسته های اقتصادی از طریق مشوق های مالی دولت ها و تخفیف های مالیاتی تأمین می شود، اما بخش بزرگ تر این حمایت ها به واسطه دریافت وام از موسسات مالی و اعتباری تأمین می شود.
بنابراین وجود این نوع نهادها، یک نعمت مغتنم برای فعالان تجاری و کارآفرینان محسوب می شود، البته مشروط بر آنکه این حمایت های مالی براساس برنامه ریزی دقیق و عادلانه ای انجام شود. افزون بر اینها سیستم های بانکداری و وام های آنها در حوزه مسکن و املاک و مستغلات نیز بی تأثیر نیست. اعطای وام های مختلف با بهره های مناسب می تواند رکود در بازار مسکن را کاهش داده و تعداد بیشتری از شهروندان را در خرید خانه یا پیش پرداخت اجاره یک واحد مسکونی کمک کند.
3- کاهش ریسک سرمایه گذاری
بانک ها نقشی مهم در کاهش ریسک پذیری سرمایه های در گردش افراد ایفا می کنند. درواقع آن گروه از افراد که سرمایه های خود را در سیستم بانکی قرار می دهند، تمایل دارند از روشی مطمئن و کم ریسک برای نگهداری سرمایه های خود استفاده کنند. این روش سرمایه گذاری و ذخیره پول بین قشر بازنشسته جامعه که سن و سال بالایی دارند یا به هر دلیلی دیگر تمایل ندارند وارد بازار پر ریسک سرمایه گذاری شوند، بسیار مفید به نظر می رسد.
اما برخی دیگر نیز به این علت به دنبال سیستم بانکداری رسمی و ثبت شده هستند که احتمال ورشکستگی مالی و نابودی چنین سیستم هایی بسیار کمتر از سرمایه گذاری در دیگر حوزه هاست. با توجه به افزایش تعداد کلاهبرداری های مالی و سوء استفاده از سرمایه های مردم، می توان بانک ها و موسسات مالی معتبر را مهم ترین ملجأ و پناهگاه برای افرادی ارزیابی کرد که تمایلی به ریسک کردن روی اندوخته های مالی خود ندارند.
4- استانداردهای بهره بانکی
از دیگر مواردی که باعث می شود اهمیت سیستم بانکداری بیش از پیش مشخص شود، نرخ بهره های بانکی است که توسط بانکداران از وام گیرندگان دریافت می شود. برخی موسسات غیرقانونی و غیر رسمی بهره هایی بسیار سنگین از وام گیرندگان درخواست می کنند. این موضوع در بلندمدت نه تنها به رشد حرفه ای و پیشرفت کسب و کار افراد کمک نمی کند، بلکه زمینه را برای بروز مشکلات تولید و صادرات کشورهای در حال توسعه ایجاد خواهد کرد.
5- بانک ها نقش جریان سازی اقتصادی دارند
بسیاری از بانک ها و موسسات مالی با حمایت از کارآفرینان و فعالان اقتصادی در به راه انداختن جریان های اقتصادی مثبت نقش دارند. این جریان می تواند شامل یک مسیر تولید و خدمات مشخص باشد یا به ایجاد اشتغال یا حتی به همکاری دو بخش خصوصی و دولتی نیز منجر شود. از سوی دیگر، بانک ها با ایجاد حس اعتماد و همکاری و البته افزایش سرعت و دقت معاملات مالی مختلف، پتانسیل های قدرتمندی برای ارتقای سطح تولید و صادرات در اختیار دارند.
بر همین اساس است که تعامل بخش بانکداری و تولیدی و خدمات چه در سطح اقتصادهای خرد و کوچک و چه در سطح اقتصادهای بزرگ و شناخته شده، بسیار مهم است. تعداد زیادی از صاحبان مشاغل و فعالان اقتصادی بخش حیاتی و مهمی از سرمایه گذاری های خود را یافتن یک مؤسسه مالی و اعتباری معتبر برای انجام اموربانکی خود تلقی می کنند. درواقع این افراد معتقدند برای تسهیل فعالیت های تجاری، برقراری روابط مثبت کاری، راه اندازی یک جریان روان از معاملات مالی و برنامه ریزی برای اندوخته های مالی و اهداف بلندمدت کاری به سیستم مالی و اعتباری هوشمندی نیاز دارند.
ارتباط با نویسنده: paryabehnam66@gmail.com