مبارزه با قاچاق مواد محترقه

وجود مواد محترقه در کشورهای مختلف، موضوعی عجیب نیست، اما یکی از اتفاقات منفی و ناگوار برای اقتصاد کشورهای مختلف، مواد محترقه ای است که به شکل قاچاق و بدون آنکه از صافی های وارداتی عبور کرده باشند، وارد مرزهای کشورها می شوند.

این موضوع از یک سو باعث می شود سلامت شهروندانی که از این مواد استفاده می کنند به خطر بیفتد و از سوی دیگر زمینه را برای بروز انواع مشکلات مختلف در بازار فروش مواد محترقه قانونی فراهم می کند.

چندنرخی شدن مواد محترقه، بروز مشکلات متعدد در بخش توزیع و پخش این مواد و افزایش تعداد مارک های تقلبی موجود در بازار از مهم ترین تبعات استفاده از این مواد محسوب می شود. با این وجود کشورهای مختلف برای مبارزه با واردات این مواد و جلوگیری از قاچاق مواد محترقه تمهیداتی اندیشیده اند.

یک جنگ تمام عیار بین المللی

مبارزه با قاچاق انواع کالا فرآیندی پیچیده ندارد، اما وضعیت مبارزه با قاچاق مواد محترقه اندکی متفاوت تر از سایر حوزه ها محسوب می شود. در برخی از کشورها، مواد محترقه، به عنوان زیرمجموعه ای از سلاح های گرم در نظر گرفته می شوند و در نتیجه مبارزه با قاچاق این مواد مشمول قوانینی می شود که در مورد انواع سلاح اعمال می شود.

پلیس بین الملل (INTERPOL ) نیز برای مبارزه با قاچاق این نوع کالاها، شیوه های مبارزه ای مشابه با انواع کلت و اسلحه های خطرناک را در نظر گرفته است. استفاده از سگ های پلیس، بازرسی از طریق اسکنرهای جدید و هوشمند و مواردی مشابه از مهم ترین مواردی هستند که در هنگام بازرسی و کشف این نوع مواد مورد استفاده قرار می گیرند.

اخیرا بسیاری از کشورهایی که در مبارزه با قاچاق مواد محترقه با مشکل رو به رو شده اند از روش های ردیابی پیشرفته استفاده می کنند.

برای مثال ایالات متحده با استفاده از تکنیک های«IWETS» به ردیابی هوشمند انواع سلاح و مواد منفجره می پردازد، اما تشخیص اینکه یک فرد مواد محترقه را برای تفریح و سرگرمی تهیه کرده یا قصد دارد با کمک این مواد برای افراد مختلف ایجاد مشکل کند، چندان ساده نیست.

قوانینی که راه حل می سازند

در بسیاری از موارد افرادی که در فرودگاه ها یا ترمینال های مختلف مسافربری با مشکل ورود به کشور رو به رو می شوند، ادعا می کنند که هدف شان از وارد کردن این مواد تفریحات شخصی یا عمومی بوده و قصد استفاده از این مواد را برای آزار دیگران یا ایجاد ارعاب و خشونت نداشتند.

اگرچه تشخیص اینکه مواد محترقه با چه اهدافی استفاده می شوند، چندان ساده نیست، اما کشورهای مختلف هر یک قوانینی دارند که پیدا کردن راه حل های مناسب برای این مشکل را تسهیل می کنند.

برای مثال کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای مبارزه با قاچاق مواد محترقه برنامه ریزی و قوانینی منسجم دارند.

در بخشی از این قوانین می  خوانیم:هر نوع محموله مواد محترقه یا اشتعال زا باید واجد مهرهای استاندارد و تأیید اعتبار باشد و پیش از ورود به کشورهای مختلف اتحادیه از سوی مقام های واردکننده مورد تأیید قرار گیرد.

محموله های مواد محترقه و منفجره باید دارای درصدی معین از ریسک پذیری ایجاد خطر باشند و در صورتی که این مواد از حدی معین خطرناک تر باشند، جزو سلاح های گرم طبقه بندی شده و از رده واردات خارج می شوند.

شرکت های واردکننده محموله های اشتعال زا باید از دانش و اطلاعات کافی در حوزه موادمحترقه برخوردار باشند.این دانش و اطلاعات کمک می کند در صورتی که هر نوع خطر محموله های صادراتی را تهدید کند، شرکت های مذکور براساس دانش موجود و تمهیداتی که اندیشیده اند موفق تر عمل کنند.

این نوع قوانین و قوانینی مشابه کمک کرده بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در حوزه مواد محترقه شرایطی متعادل تر از سایر کشورهای جهان داشته باشند.

تربیت نیروهای پلیس برای شناسایی مواد محترقه خطرناک

بسیاری از کشورهای جهان، مثل هند و پاکستان، سال هاست با واردات مواد خطرناکی مثل انواع بمب و نارنجک مبارزه می کنند، موادی که به طور کامل در گروه مواد خطرناک و تروریستی طبقه بندی می شوند و به جز نیروهای امنیتی و پلیس نباید مورد استفاده سایر افراد جامعه قرار داشته باشند.

متأسفانه یکی از علل اصلی واردات مواد محترقه خطرناک، عدم آگاهی  های لازم در این خصوص است. نیروهای نظامی و امنیتی برخی از کشورها، به سبب بی مبالاتی یا حجم کاری بالا از مدیریت صحیح ورود این نوع مواد باز  می مانند و در نتیجه، موفق نمی شوند وظایف خود را آنچنان که باید به انجام برسانند.

برهمین اساس است که برخی از دولت ها، مثل دولت هند از سال 2012 تاکنون کارگاه های آموزشی متعددی را برای آموزش نیروهای نظامی خود ترتیب داده است.

کارگاه هایی که با هدف ریشه کن کردن صادرات غیرقانونی مهمات و اسلحه تشکیل می شوند و در نهایت در کالبدی بزرگ تر نرخ ورود موادمحترقه خطرناک به کشور را نیز کنترل می کنند.

با توجه به تجارب بالای ایالات متحده در بخش مبارزه با قاچاق انواع سلاح و مهمات، هند نیز از این کشور برای آموزش نیروهای خود کمک گرفته است.

ارتباط با نویسنده: baranokhovatnia@gmail.com