قراردادهای IPC به بار ننشست / وعده ها از امسال به سال آینده موکول شد

قراردادهای جدید نفتی موسوم به IPC با تمام تلاش های وزارت نفت، در سال جاری به مرحله اجرا نرسید تا پیشگویی های برخی کارشناسان در این امر محقق شود، با این وجود همچنان بدنه وزارت نفت امیدار است که در ابتدای سال 96، بهار قراردادهای نفتی از راه برسد تا برگ دیگری از موفقیت های نفتی دولت یازدهم رقم بخورد.

امیرحسین زمانی نیا، معاون امور بین الملل و بازرگانی وزارت نفت با بیان اینکه در خرداد ماه 96، اتفاقات خوبی در قراردادهای جدید نفتی رخ خواهد داد به «فرصت امروز» می گوید: این پیش بینی مبتنی بر مذاکراتی است که در طول یک سال گذشته با شرکت های خارجی صورت گرفته است، همچنین با برداشت هایی که از سیاست های خارجی دولت ترامپ داریم، بر این باوریم که در خرداد تفاهم های مقدماتی تبدیل به قرارداد شود.

وی با بیان اینکه در تحقق قراردادهای جدید نفتی در سال جاری موانع و مشکلات متعددی وجود داشت که تلاش شد این موانع مرتفع شود، می افزاید: تمامی شرکت هایی که با ایران برای حضور در طرح های بالادستی صنعت نفت وارد مذاکره شده اند، در ایران دفتر دارند و این به این معناست که فضای همکاری برای جذب سرمایه گذار نسبت به زمان تحریم ها بهبود یافته است. ایران در شرایطی قرار گرفته است که قدرت انتخاب دارد.

دلواپسی و نگرانی های عده ای خاص از متن قراردادهای نفتی اگرچه موجب شد روند ارائه این قراردادهای نفتی به سرمایه گذاران با کندی مواجه شود، اما باید به این مهم نیز توجه کنیم که متن اصلی این قراردادها از سوی وزارت نفت با تاخیر تهیه شد، با این وجود تعدادی سرمایه گذار داخلی و خارجی برای انعقاد تفاهم نامه با شیوه قراردادهای جدید نفتی پای میز مذاکره آمدند.

این در حالی است که انتظار می رفت تفاهم نامه های بیشتری با شرکت های بزرگ خارجی منعقد شود؛ تفاهم نامه هایی که در کوتاه ترین زمان ممکن به قرارداد اصلی تبدیل شود. حال سوال جدی این است که در کنار موانع خاص از جمله موانع داخلی و خارجی آیا متن قراردادهای جدید نفتی برای سرمایه گذاران جذاب بود؟

نصرالله ابراهیمی، مشاور کمیته بازنگری قراردادهای نفتی با دفاع از جذابیت قراردادهای جدید نفتی برای سرمایه گذاران نفتی با تأکید بر اینکه قراردادهای جدید نفتی به خودی خود نمی توانند منبع جذب سرمایه باشند، به «فرصت امروز» می گوید: جذب سرمایه گذار خارجی دارای مولفه های مختلفی است و در صورتی که تمامی تحریم ها به خصوص تحریم های مالی و بانکی حل می شد و قراردادهای جدید نفتی موسوم به Ipc مورد توجه سرمایه گذاران قرار نمی گرفت آن زمان می توان با صراحت اعلام کرد که این قراردادها جذابیت نداشتند.

وی با بیان اینکه حساسیت ها نسبت به قراردادهای حوزه نفت بیش از سایر صنایع است، می افزاید: مادامی که تحریم ها لغو و فضای بین المللی مثبت نشود، هیچ نوع قراردادی در صنعت نخواهیم داشت و نمی توان امیدوار بود که سرمایه گذاران خارجی در بازارهای صنعتی مشارکت داشته باشند. اما مهم ترین مسئله که نباید از آن غافل بود روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید آمریکاست که سیاست های این فرد بر توافقات برجام منطبق نیست.

ابراهیمی بر این باور است که شرکت های خارجی علاقه مند به سرمایه گذاری در ایران منتظرند تا تصمیم و سیاست کشور آمریکا را در مورد همکاری با ایران بدانند. بدون شک اگر سیاست منع کننده ای برای همکاری با ایران وجود نداشته باشد آینده  خوشی در انتظار قراردادهای جدید نفتی خواهد بود درغیر این صورت حتی اگر تکلیف مشخص نشود و همه چیز در ابهام باقی بماند شرکت های خارجی ترجیح خواهند داد در ایران سرمایه گذاری نکنند.

بدون شک در صورت رفع موانع جذب سرمایه گذار خارجی می توان امیدوار بود که قراردادهای جدید نفتی در سال آینده به بار بنشیند، در فضای مثبت و لغو کامل تحریم ها، به خصوص رفع موانع مالی و بانکی بین المللی است که سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری به ایران خواهند آمد همان گونه که پیش از این قراردادهای بیع مشارکت توانست سرمایه گذاران متعددی را به صنعت نفت  جذب کند.

اما در این باره سیدحمید حسینـــی، از فـــعالان بخش خصوصی صنعت نفت به «فرصت امروز» می گوید: پیش بینی ما بر این بود که قراردادهای جدید در سال جاری منتج به قرارداد عملیاتی نشود زیرا موانع خاص داخلی مانع شد تا رایزنی ها برای سرعت بخشیدن به قراردادهای نفتی صورت گیرد.

وی بر این باور است که وزارت نفت و مسئولان آن به خصوص در عرصه بین المللی تمام تلاش خود را کرده اند تا این قراردادها به شرکت های خارجی معرفی شوند اما در کنار این تلاش ها برای به سرانجام رسیدن، اقدامات دیگری برای به سرانجام نرسیدن این قراردادها صورت گرفت که نباید آنها را فراموش کرد.

براساس اعلام وزارت نفت، شرکت ملی نفت پس از اجرای برجام بیش از ١٥تفاهم نامه در قالب MOU و HOA امضا کرده که ارزش این تفاهم نامه ها حدود ٤٠ میلیارد دلار برآورد شده است. حال باید منتظر ماند تا دید پیش بینی وزارت نفت برای تحقق قراردادهای جدید نفتی در سال آینده چه میزان تحقق خواهد یافت.

ارتباط با نویسنده: ebrahimi1941@gmail.com