سازمان بنادر و دریانوردی با شعار توسعه اقتصاد دریامحور بخشخصوصی فعال در این صنعت را برای سرمایهگذاری در ساخت بنادر و تامین تجهیزات بندری، ساخت شناور و ترمینالهای تجاری و مسافری دعوت کرده است. از پروژههای کلان سازمان بنادر که قرار است با مشارکت بخشخصوصی سرمایهگذاری شود، انتخاب اپراتور برای فاز یک و دو اقتصادیترین بندر کشور، یعنی بندر شهید رجایی در بندرعباس و انتخاب سرمایهگذار برای ساخت فاز سوم این بندر است که طبق گزارشهای وزارت راه و شهرسازی سرمایهگذاران برای فازهای این بندر تا پایان سال از بین شرکتهای بخشخصوصی فعال در این حوزه انتخاب میشود.
البته این شعار توسعه اقتصاد دریامحور تنها با مشارکت بخشخصوصی در پروژههای کلان محقق نمیشود، طبق گفته مسئولان این حوزه، بسترهای فعالیتهای اقتصادی در این بخش فراهم است و برای سرمایهگذاران فرصت سرمایهگذاریهای خرد و کلانی ایجاد شده و برای ورود سرمایهگذاران هیچ سقف و کفی از آورده اولیه شرط نشده است. سرمایهگذاری بخشخصوصی با حمایت دولت میتواند ساخت یک انبار در ترمینال تجاری باشد یا ساخت شناورهای چند تنی و اسکلههای تجاری.
حال دولت برای افزایش سـهـم سـرمـایهگذاران بخشخصوصی در صنعت دریایی پیشنهادهایی را برای فعالان این حوزه در نظر گرفته و معتقد است با ورود جدیتر بخشخصوصی به این حوزه شعار توسعه اقتصاد دریامحور سریعتر محقق میشود. از سوی دیگر، سهم ناوگان دریایی از حملونقل افزایش مییابد و بنادر استراتژیک کشور مانند بندر چابهار و بندر شهید رجایی سهم بیشتری در اقتصاد منطقه و کشور خواهند داشت.
از ورود سرمایهگذاران جدید استقبال میکنیم
نیاز به سرمایه کلان برای اجرای پروژههای دریایی و بندری، اعمال تحریمهای غرب علیه این صنعت، انحصاری بودن صنایع دریایی در بخشهای مختلف از مهمترین عواملی هستند که حضور بخشخصوصی را در این حوزه کم رنگ میکند، اما به تازگی دولت برنامهها و راهکارهایی را برای افزایش مشارکت بخشخصوصی در اجرای پروژههای اقتصادی صنعت دریایی در نظر گرفته و به سرمایهگذاران این حوزه نوید این را داده که با اجرای این تصمیمات بستر سرمایهگذاری بخشخصوصی در حوزه دریا و بنادر گستردهتر خواهد شد.
عبدالکریم رزازان، مدیر کل تامین و نگهداری تجهیزات سازمان بنادر و دریانوردی در گفتوگو با ««فرصت امروز» از تصمیمات جدید دولت در راستای اتخاذ راهکارهایی برای افزایش سهم بخشخصوصی در سرمایهگذاریهای بندری خبر داد و گفت: با شرایطی که ایجاد شده از ورود سرمایهگذاران جدید هم استقبال میکنیم.
وی ادامه داد: طبق موافقتنامهای که سازمان با بانکها داشته، قرار بر این است که آورده بخشخصوصی برای اجرای پروژههای دریایی 20درصد ارزش کل پروژه تعریف شده باشد و 80 درصد مابقی را دولت تسهیلات یارانهای به سرمایهگذار بپردازد.
رزازان با بیان اینکه سازمان حتی از محل وجوه اداره شده تسهیلاتی برای سرمایهگذاران در نظر گرفته است، گفت: سازمان از محل سپردهگذاریهای بانکی، میتوانیم یارانهای برای نرخ بهره وامهای بانکی سرمایهگذاران در نظر بگیریم. البته به تازگی سازمان بنادر 135 میلیارد تومان یارانه بابت پرداخت نرخ سود تسهیلات بانکی سرمایهگذاران بخشخصوصی پرداخت کرد که این یارانه در بخش تامین تجهیزات و شناورهای مسافری بوده است. وی ادامه داد: همچنین سازمان 440 میلیارد تومان یارانه نرخ سود تسهیلات بانکی به سرمایهگذاران بخش تجاری اعم از تامین شناورهای تجاری، تجهیزات ترمینالهای تجاری و اسکلههای باری در این حوزه پرداخت کرده است.
مدیر کل تامین و نگهداری تجهیزات سازمان بنادر و دریانوردی با تاکید بر ارائه تسهیلات به سرمایهگذارهای فعال در بحث ساخت شناور اظهار کرد: در بحث ساخت صنایع دریایی بهخصوص ساخت شناور، سازمان تسهیلات قابل توجهی را برای بخشخصوصی فعال در این حوزه در نظر گرفته است زیرا هدف سازمان واگذاری تمام امور به بخشخصوصی است، بنابراین در این باره سازمان به متقاضیانی که علاقهمند هستند سهم ناوگان دریایی را در حملونقل افزایش دهند، حتی از محل وجوه اداره شده تسهیلات با نرخ پایین ارائه کند.
تصمیمات حمایتی دولت هنوز فعال نشده
هر چند تعداد غولهای سرمایهگذار در حوزه دریایی و بندری که با عنوان بخشخصوصی فعال هستند به تعداد انگشتان دست هم نمیرسد و اغلب شرکتها بهصورت انحصاری در این حوزه فعال هستند، اما فعالان این حوزه مدعی اند، توانایی بخشخصوصی فعال بسیار بیشتر از این است که تنها چند شرکت در این حوزه فعال باشند.
بهزاد سیف الهی، عضو اتاق فکر سازمان بنادر و دریانوردی که یکی از فعالان بخشخصوصی این حوزه است در گفتوگو با «فرصت امروز» با اشاره به سهم بخشخصوصی از ساختوسازها و پروژههای بندر و دریایی، گفت: نمیتوان گفت در یک سال گذشته سهم بخشخصوصی در میزان مشارکت در پروژههای دریایی جهش قابل توجهی داشته زیرا تصمیمات دولت در راستای حمایت از فعالان هنوز به فعل تبدیل نشده است.
وی ادامه داد: بخشخصوصی توانایی ورود در تمام فعالیتهای بندر و دریایی را دارد و در چند سال گذشته هم سابقه خوبی را از خود به جای گذاشته است و سازمان بنادر سال هاست که شاهد فعالیت اجرایی بخشخصوصی در صنایع دریایی و بندری است. بخشخصوصی حتی با وجود تحریمهای سخت هم در بخش ورود و خرید تجهیزات سنگین کارنامه خوبی را دارد.
سیف الهی ادامه داد: بخشخصوصی حتی توان ورود و خرید تجهیزات فوق سنگین را هم دارد، اما هنوز تفاهمات همکاری بخش دولتی و خصوصی در این بخش نهایی نشده است. در بخش زیربنایی دریایی و اسکلهها بخشخصوصی ورود کرده است و در حال حاضر، چندین اسکله چند منظوره کوچک و موجشکن توسط بخشخصوصی ساخته شده است، اما هنوز سرمایهگذاران وارد ساخت بنادر و اسکلههای بازرگانی نشدهاند، زیرا تاکنون شرایطی برای ورود بخشخصوصی در این بخش فراهم نشده و هنوز ورود سرمایهگذاران به این حوزه بهصرفه نیست.