با انواع استارتاپ ها آشنا شوید

چند سالی است که بازار استارتاپ ها نه تنها در ایران بلکه در کل جهان داغ است و به همین دلیل هم بسیاری از افراد تصمیم می گیرند ایده های اقتصادی خود را در قالب یک استارتاپ اجاره کنند و در بهترین حالت با کمک یک اسپانسر آن را به سوددهی برسانند.

استارتاپ برای کسانی که پول کافی برای راه اندازی کارشان ندارند می تواند مفید باشد اما به این شرط که ایده ای خلاقانه داشته باشند که به سوددهی برسد. استارتاپ ها امروزه توانسته اند به عنوان یکی از راه ها برای افرادی که به فکر مهاجرت به کشور مورد نظر خود هستند شناخته شوند. امروزه بسیاری از افراد می توانند به وسیله استارتاپ ویزا به کشور مورد نظر خود مهاجرت کرده و در عین حال صاحب یک کسب و کار باشند.

 در این مطلب قصد داریم سیر تا پیاز را درباره استارتاپ ها و انواع آن را بررسی کنیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

تعریف استارتاپ

استارتاپ مدلی از کسب و کار است که نمی توان برای آن شاخه و حوزه مشخصی تعیین کرد و می تواند حوزه و موضوعی را در بر بگیرد اما شماری خصوصیت مشترک در میان همه استارتاپ ها وجود دارد. این ویژگی ها استارتاپ ها را از کسب و کارهای سنتی جدا می کند. اگر دیدید یک کسب و کار شماری از این ویژگی ها را دارد، می توان آن را در دسته استارتاپ ها قرار دهید. این ویژگی ها به شرح زیر هستند:

• معمولا تعداد نیروهای یک شرکت استارتاپی کم است. (کمتر از 30 نفر است).
• معمولا در ابتدای کار استارتاپها مخارجشان را از طریق فرایندهایی مثل بوت استرپ Bootstrap و حمایت سرمایه گذاران خارجی و دریافت وام تأمین می کنند.
• استارتاپها معمولا دست کارمندانشان را باز می گذارند تا ایده های خلاقانشان را امتحان کنند و بیشتر اهل آزمون و خطا هستند.

اما جدا از این ویژگی های مشترک از نظر ساختاری استارتاپ ها را می توان به انواع مختلفی تقسیم کرد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

آشنایی با انواع استارتاپ

استارتاپ ها را از نر ساختاری در صنایع مختلف می توان به 5 دسته تقسیم کرد که رویکرد هر کدام از این انواع با دیگری متفاوت است. این انواع عبارتند از:

استارتاپ کسب و کارهای کوچک

استارتاپ کسب و کار کوچک معمولا به شرکت های مستقلی گفته می شود که با یک تیم کوچک و به صورت انفرادی کار خود را آغاز می کنند. هدف نهایی این نوع استارتاپ ها تبدیل شدن به یک Small Business سودآور است. درواقع آنها هیچگاه نمی خواهند به یک ابرکمپانی تبدیل شوند اما شاید کارشان بگیرد و بتوانند شعبه های متعددی از کسب و کار خود بزنند.

معمولا در میان عموم مردم از واژه استارتاپ برای کسب و کارهی کوچک هم استفاده می شود و تشخیص دادن این دو از هم کمی سخت است. تعدادی از استارتاپ های کوچک هدفشان این است که بعد از کمی رشد و پیشرفت سرمایه گذار پیدا کنند و با کمپانی های بزرگ قرارداد ببندند. این استارتاپ ها هم به صورت انفرادی و هم مشارکتی کار می کنند و تیمشان هم کوچک است. اما آن دسته از استارتاپ های اسمال بیزنس معمولا به دنبال کسب درآمد ثابت هستند و تمایل زیادی به تغییر ندارند.

طبیعتا انتخاب چنین استارتاپی ریسک کمتری دارد و انرژی کمتری هم می طلبد. فرایند رشد کمپانی ها بالا و پایین زیادی دارد و بسیاری از افراد ترجیح می دهند درگیر دردسرهای آن نشوند. به همین دلیل است که بسیاری از کسب و کارهای کوچک دوست ندارند وارد آن شوند.

استارت آپ های خریدنی

نوع دیگری از استارتاپ، استارتاپ های خریدنی نام دارد. این استارتاپ ها کارشان را با این هدف آغاز می کنند که در یک کمپانی بزرگ تر جذب شوند و بنابراین سعی می کنند پتانسیلشان را به خوبی نشان دهند و زیاد به سودآوری فکر نمی کنند. درواقع برای این دسته نوآوری و جدید بودن اهمیت بیشتری دارد.

اگر یک ایده ناب به ذهتان برسد و آن را اجرا کنید. شرکت های بزرگی همچون گوگل و فیسبوک و اوبر و آمازون و مایکروسافت و... به سرعت شما را جذب خواهند کرد. این کار هم برای استارتاپ کوچک سودآور است و هم برای این شرکت ها. چراکه صاحبان استارتاپ را به پول می رساند و برای شرکت های بزرگ هم رقیب نمی تراشد و البته تکنولوژی و قابلیت جدید را به آن شرکت اضافه می کند.

شرکت های بزرگ همواره فضای استارتاپی را رصد می کنند تا بتوانند شکار لحظه ها کنند. این شرکت ها با ریسک ها و احتمال شکست هر پروژه استارتاپی به خوبی باخبرند و براین اساس تصمیم می گیرند روی چه چیزهایی سرمایه گذاری کنند.

این مدل استارتاپ ها معمولا بیشتر در حوزه نرم افزار و فناوری و تولید اپلیکیشن فعالیت می کنند. البته اینکه یک استارتاپ بتواند به جایگاهی برسد که شرکت های بزرگی مثل گوگل و آمازون ادغام شود کار بسیار سختی است و ایده آن باید بسیار کاربردی و خلاقانه باشد Dropbox نمونه موفقی این نوع استارتاپ به حساب می آید.

استارتاپ های مقیاس پذیر

نوع دیگر استارتاپ ها مقیاس پذیر هستند. منظور از مقیاس پذیر آن دسته از استارتاپ با جذب سرمایه و نیروی بیشتر، بیزنسش را گسترده تر و بزرگتر کند. شاید با خودتان فکر کنید این فرایند بدیهی و امکان پذیر است اما درواقع کسب و کارها نمی توانند براساس اسن الگو عمل کنند. خصوصیت مقیاس پذیری، یکی از نقاط قوت هر بیزنسی به شمار می رود. بسیاری از اپلیکشن هایی که توانستند در مدت کوتاه سر و صدا ایجاد کنند و به رشد و توسعه برسند از این نمونه هستند. مثلا اسنپ را می توان مثال بارز این جریان دانست.

معمولا روندکاری این استارتاپ ها به این صورت است که ابتدا کارشان را با تعداد محدودی از خدمات و سفارش گیری ها آغاز می کننند و کم کم در فضای مجازی خودشان را به مردم می شناسانند. هنگامی که توانستند از یک پایگاه مشتریان ثابت برخوردار شوند، مقیاسشان را بزرگ تر می کنند و به مرحله بعدی کار خود می روند.

طبیعتا برای این تغییر سایز به سرمایه، نیرو و زیرساخت بیشتر احتیاج است و بنابراین بسیاری از استارتاپ ها سراغ سرمایه گذاران مختلف از Angel Investor یا به اصطلاح سرمایه گذاران فرشته تا Venture Capitalists یا سرمایه گذاران خطرپذیر یا شرکای تجاری و حتی دوستان و آشنایان و هواداران و... می روند.

این تغییر البته با خطرهایی همراه است. یعنی امکان دارد استارتاپ نتواند از تغییرات جان سالم به در ببرد اما اگر این اتفاق بیافتد سرمایه گذاران راحت تر برای سرمایه گذاری اعتماد می کنند. تفاوت این نوع استارتاپ با استارتاپ خریدنی در این است که در نوع خریدنی ایده باید خلاقانه و سودآور باشد و در نوع مقیاس پذیر باید امکان رشد وجود داشته باشد و استارتاپ به سوددهی برسد.

برخی از استارتاپ های مقیاس پذیر زمانی که بتوانند باشگاه هواداران خود را پیدا کنند دیگر حتی به سرمایه گذار هم نیاز پیدا نخواهند کرد چراکه خودشان به سوددهی رسیده اند. آنها می توانند روی وفاداری مشتریان و خریداران بالقوه خود حساب باز کنند و بدون اینکه هنوز محصولشان را به تولید انبوه رسانده باشند، سرمایه مورد نیازشان را از هواداران بدست آورند.

استارتاپ کمپانی های بزرگ

نوع بعدی استارتاپ، استارتاپ کمپانی های بزرگ نام دارد که به آن زیرمجموعه هم می گویند. این نوع استارتاپ ها معمولا از شرکت های بزرگ تر انشعاب پیدا می کنند و درواقع کارشان را از نقطه صفر آغاز نمی کنند. اگر بخواهیم ساده تر بگوییم، یک شرکت مادر وجود دارد که به زیرمجموعه های کوچک تر خود جان می دهد. در برخی موارد می تواند یک زیرمجموعه برای از میان بردن رقبا به وجود بیاید.

شرکتی مثل Sidewalk Labs که در ۲۰۱۵ به عنوان یکی از شاخه های شرکت آلفابت Alphabet (کمپانی صاحب Google) تأسیس شده یک مثال خوب از این استارتاپ ها دانست. هدف از تاسیس این استارتاپ ارتقای زیرساخت های فناوری در شهرها و پایین آوردن هزینه زندگی و همچنین آسان کردن استفاده از تکنولوژی بود.

استارت آپ های اجتماعی

نوع آخر استارتاپی که باید در این مطلب به معرفی آن بپردازیم، استارتاپ های اجتماعی هستند که در قالب شرکت های غیرانتفاعی (non-profit) و خیریه فعالیت می کنند. برای این دسته از استارتاپ ها جذب سرمایه و رشد اهمیت زیادی ندارد و درواقع برای این منظور برنامه ریزی نمی کنند و در یک کلام برای انجام کارای خیر و بشر دوستانه و محیط زیستی تاسیس می شوند.

درواقع فرق اصلی استارتاپ های اجتماعی با سایر استارتاپ ها هم در همین است که در این نوع درآمدزایی و بازگشت سرمایه اهمیتی ندارد. اگر بخواهیم یک نمونه داخلی از این نوع استارتاپ ها اشاره کنیم باید نام کارزار را بیاوریم.

رایج ترین انواع استارت آپ

حالا که با انواع استارتاپ آشنا شدید شاید به این نتیجه رسیده باشید که شباهت هایی در همه آنها وجود دارد که نتیجه گیری درستی هم هست. عنصر مشترک همه این استارتاپ ها داشتن دانش و تجربه جهت تولید و ارائه یک خدمت و یا کالای خاص است.

در صورتی که یک استارتاپ این ویژگی را داشته باشد و شیوه ارائه محصولش هم درست باشد، احتمال موفق شدنش بالا می رود. به ثمر نشستن یک استارتاپ آنطورکه به نظر می رسد، ساده نیست. تعداد بیشماری استارتاپ آمده اند برای مدت کوتاهی فعالیت کرده اند و بعد نتوانسته اند به فعالیتشان ادامه دهند.

درواقع هیچ تضمینی وجود ندارد که یک استارتاپ موفق شود و این کار با مقداری خطر همراه است. شماری از رایج ترین حوزه های استارتاپی به شرح زیر هستند:

• بازاریابی و تبلیغات
• مراقبت های بهداشتی
• خدمات آی تی
• خدمات بیمه
• تحصیلات
• مشاور املاک
• محیط زیست و انرژی
• خردهفروشی و تجارت الکترونیک
• بلاکچین و ارزهای دیجیتال

فروش آبونمان و لایسنس نرم افزار (SaaS)

معایب و مزایای انواع استارت آپ

شروع یک استارتاپ هم مانند هر چیز دیگر مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد. در ادامه به برخی از این مزایا و معایب اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

در فضای استارتاپی معمولا مسئولیت و کارهایی که افراد باید انجام دهند بیشتر است. البته فرصت یادگیری و تجربه هم بیشتر است و این را باید یک مزیت دانست. معمولا کارمندان یک استارتاپ کمتر از یک کسب و کار جاافتاده است و بنابراین امکان اجرای ایده های خلاقانه بیشتر است.

مزیت دیگر استارتاپ ها این است که کار تیمی بیشتری در آنها انجام می شود و محیط هم انعطاف پذبرتر است. درحالی که شاید در یک کسب و کار جا افتاده محیط خشک تر باشد.

مزیت بعدی این است که در استارت اپ ها از نوآوری استقبال بیشتری می شود و معمولا مدیران به کارمندان خود اجازه آزمون و خطا می دهند.

اما در کنار همه این مزایا یک عیب اصلی وجود دارد و آن سودآوری و کسب درآمد است. به جز استارتاپ های اجتماعی که برای اهداف بشر دوستانه تاسیس می شوند بقیه استارتاپ ها به کسب درآمد نیاز دارند. اسپانسرها هم معمولا تا استارتاپ به یک جایگاهی نرسیده باشد و اینکه سودآور است یا نه مشخص نشده باشد، دست به سرمایه گذاری نمی زنند.

یک عیب دیگر استارتاپ ها این است که ساعات کاری کارمندان بیشتر از کسب و کارهای جاافتاده است و این توقع وجود دارد که نیروها تمام خودشان را وقف موفقیت استارتاپ کنند. این مساله می تواند برای بسیاری از افراد ناخوشایند و استرس زا باشد.

کلام آخر

در این مطلب درباره استارتاپ ها و انواع آن حرف زدیم و کمی تفاوت ها و مزایا و معایبشان را بررسی نمودیم. اگر بخواهید یک استارتاپ راه بیندازید، در درجه اول باید بدانید که کدام نوع از استارتاپ برای شما مناسب است و در درجه دوم باید میزان ریسک پیشنهادتان را بررسی کنید.

اگر نکته دیگری درباره این موضوع وجود دارد که در این نوشته بدان اشاره نشد؛ حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بهره ببرند. امید است این مطب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنند.