کشور ایران از نظر خواستگاه گیاهان دارویی در رتبه بالایی قرار دارد. حال سوال اینجاست تا چه اندازه با گیاهان دارویی آشنایی دارید؟ آیا از خواص و نحوه مصرف آنها اطلاعی دارید؟ در ادامه سعی می کنیم از میان لیست طویل گیاهان دارویی، بهترین داروی گیاهی برای سلامتی بدن را معرفی کنیم.
عصاره عشقه یا پیچک ، متعلـق بـه خـانواده Araliaceae است. از خواص درمانی این گیاه می توان به مواردی چون: ضدالتهاب و ضد سرفه، ضد دردهای در ارتباط با اعصاب، ضد روماتیسم، ضد قارچ، کرم کشی ، ضد اسپاسم و ضد آسم اشاره کرد. ترکیبات شیمیایی در برگ های آن شامل : آلفا– هدرین که خود نوعی ساپونین تری ترپنوئیدی می باشد از عصاره خالص برگ گیاه عشقه جدا شد و به عنوان ماده اصلی مسئول اثرات درمانی این گیاه بیان شد.
عصاره برگ خشک گیاه پیچک، بهبود معنی دار شاخص های پلتیسموگرافی و اسپیرومتری در بیماران مبتلا به آسم برونشی می دهد. اثربخشی عصاره برگ خشک گیاه پیچک بر علائم تنفسی، بهبود کارکرد سیستم موکوسیلیاری به عنوان یکی از مکانیسم های اثر اصلی این دارو مطرح می شود. همچنین گیاه عشقه دارای ترکیباتی چون فلاونوئید وآلکالوئید نیز می باشد، که تاثیر به سزایی در عملکرد دارویی این گیاه القا میکند.
عصاره چای ترش در واقع گونه گیاهی است که در کشورهای مختلف به نام های محلی مختلفی شهرت دارد. در عصاره این گیاه ترکیبات و آلکالوئیدهای مختلفی مانند اسید اسکوربیک، انیس آلدئیدها، آنتوسیانین، بتاکاروتن، بتاسیتواسترول، اسیدسیتریک، سیانیدین ۳- روتینوسیده الفینیدین، گالاکتوز، گوسپتین، هیبسیتین، موکوپلی ساکاریدها، پکتین، پلی ساکاریدها و اسید استئاریک وجود دارد.
– مصرف عصاره ی چای ترش به کاهش فشار خون بالا و کلسترول بد، هضم و جذب بهتر، تقویت سیستم ایمنی بدن و التیام عفونت ها کمک شایانی می کند.
– همچنین، این عصاره ی بی نظیر انواع بیماری های کبدی را برطرف کرده و خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد. در ضمن، سرعت سوخت و ساز بدن را افزایش داده و باعث کاهش تدریجی وزن می شود.
مقدار و نحوه مصرف: روزانه سه مرتبه و هر بار یک قاشق غذا خوری (یک ساعت بعد از غذا) همراه با یک لیوان آب میل شود.
از عصاره ی چای سبز در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست و مو استفاده می شود و تمرکز اصلی ما در این مقاله بر همین نکته است. خاصیت چای سبز برای پوست و مو فراوان است و تمام این فوائد در عصاره هم یافت می شود. بنابراین در متن مقاله گاهی از عبارت چای سبز و گاهی از عبارت عصاره چای سبز استفاده شده است.
عصاره چای سبز حاوی کافئین است و ممکن است نوشیدن آن برای عده ای دردسرساز شود. مثلاً دچار بی قراری، سردرد و بی خوابی شوند. مسئله ی دیگر این است: برخی از مطالعات نشان داده که نوشیدن چای سبز با برخی داروهای لخته شدن خون تداخل ایجاد می کند. به این عوارض، مضرات نوشیدن این دم نوش برای کبد را نیز اضافه کنید. همان طور که می دانید مصرف چای سبز به هدف کاهش وزن بسیار فراگیر است اما برخی از افراد را دچار نارسائی های شدید کبدی می نماید.
نسخه ی غلیظ شده ی چای سبز که دارای کافئین و ترکیبات گیاهی غنی از آنتی اکسیدان است را عصاره چای سبز می نامند. از آنجایی که بسیاری از افراد طعم چای سبز را دوست ندارند، این عصاره ها به بازار عرضه شد تا این دسته از افراد نیز از مزایای این گیاه برای سلامتی بهره مند شوند.
تحقیقات مختلفی در مورد خواص زیبایی چای سبز انجام شده است . ژاپنی ها علاوه بر نوشیدن چای سبز، این ماده را به روتین مراقبت از پوست خویش نیز افزوده اند و همین مسئله یکی از رازهای جوانی و پوست و موی خوب آن ها است. مطالعات نشان می دهد که یکی از فواید عصاره چای سبز برای پوست و مو احیای ظاهر پوست و کاهش چین و چروک های ریز است. عصاره چای سبز برای پوست حساس اگر پوست حساسی دارید، چای سبز را به عنوان مسکنی طبیعی در رفع التهاب، تحریک و کمک به رفع قرمزی پوست در نظر بگیرید.
رایج ترین گونه آویشن Thymus vulgaris است. گیاهی همیشه سبز با گلهای کوچک سفید، صورتی و بنفش است که به راحتی هیبرید می شوند و در مناطق آفتابی با خاک خوب به سرعت رشد می کنند. به خاطر سهولت در کشت و رشد، امروزه بیش از ۳۰۰ گونه آویشن وجود دارد. آویشن معمولی (T. vulgaris) و آویشن لیمو (T. citriodorus) برای پخت و پز استفاده می شوند، در حالی که آویشن اسپانیایی (T. zygis) و آویشن خزنده (T. serpyllum) بیشتر به عنوان داروهای گیاهی محبوب هستند و استفاده می شوند.
عصاره آویشن اصل به دلیل فواید سلامتی خود، تأثیر زیادی برجای گذاشته است و همه اینها مدیون ویتامین ها، مواد معدنی و سایر ترکیبات غذایی ضروری هستند. آویشن منبع عالی فیبر، کلسیم، آهن، منگنز و ویتامین های A B6 و C است. همچنین فنل های قوی در گیاه وجود دارد – تیمول ، اوژنول و کارواکرول.
شیرین بیان به ریشه یک گیاه با نام علمی glycyrhiza glabra گفته می شود. عصاره این ریشه دارای یک طعم شیرین بوده و حاوی بیش از 300 ترکیب فعال مختلف است. مطالعات نشان دادند که شیرین بیان می تواند برای بیشتر بیماری ها از جمله مشکلات گوارشی، گرگرفتگی و فشار خون پایین مفید باشد.
نتایج مطالعات آزمایشی نشان می دهد که عصاره شیرین بیان سطح قند خون را در موش های سالم تغییر نمی دهد ولی در موش های دیابتی آن را کاهش می دهد و می توان نتیجه گرفت که عصاره ریشه شیرین بیان می تواند به عنوان درمان و یا یک شیرین کننده برای بیماران دیابتی پس از مطالعات و کارآزمایی های بالینی بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
استفاده منظم و مداوم از محصولات مراقبت از پوست که حاوی عصاره شیرین بیان می باشند، به آبرسانی و حفظ رطوبت پوست کمک می کند. محصولات مراقبت از پوست که حاوی عصاره گیاه شیرین بیان هستند، توانایی تسکین ناراحتی، درد و التهاب ناشی از آفتاب سوختگی را دارند.
ادویه زردچوبه از گیاه زردچوبه تهیه می شود. این ماده معمولاً در غذاهای آسیایی مورد استفاده قرار می گیرد. زردچوبه بخش اصلی ادویه کاری است، طعم و مزه گرم و تلخی دارد و اغلب برای طعم دادن یا رنگ آمیزی پودرهای کاری، خردل، کره ها و پنیرها استفاده می شود؛ اما از ریشه زردچوبه نیز برای تهیه دارو استفاده می کنند. زردچوبه، حاوی ماده شیمیایی زردرنگی به نام کورکومین است که اغلب برای رنگ آمیزی مواد غذایی و مواد آرایشی استفاده می شود.
زردچوبه معمولاً را برای بیماری هایی مانند درد و التهاب آرتروز، تب یونجه، افسردگی، کلسترول بالا، نوعی بیماری کبدی، خارش و همچنین سوزش معده، مهارت های تفكر و حافظه، بیماری التهابی روده، استرس و بسیاری از بیماری های دیگر استفاده می كنند.
کورکومین یکی از ترکیبات شیمیایی طبیعی است که در ادویه زردچوبه یافت می شود. تفاوت میان کورکومین و زردچوبه به این شکل است که زردچوبه، ماده زردرنگی (پودر) است که برای طعم دادن به غذا به کار می رود اما کورکومین ماده شیمیایی موجود در زردچوبه است. رنگ زرد زردچوبه بخاطر وجود کورکومین است.