تبلیغات قالیشوییها در روزهای پایانی سال از حد میگذرد و با ورود به خانه با انبوهی از کارتها و تراکتهای تبلیغاتی مواجه میشویم؛ تبلیغاتی بدون خلاقیت و سنتی که این روزها بیشتر از مابقی روزهای سال چهره شهر را زشت کردهاند. باز هم کارتها و تراکتها بهتر از برچسبهای تبلیغاتی هستند که روی در منازل چسبیده میشوند؛ برچسبهایی که باید با کاردک به جانشان بیفتید تا بالاخره برای شب عید دری تمیز داشته باشید.
از آن زمانی که خانهها آپارتمانی شدهاند و دیگر فضای لازم برای شستن فرش در منازل وجود ندارد، قالیشوییها به یکی از کسبوکارهای پردرآمد بهخصوص در ماههای پایانی سال تبدیل شدهاند. کسبوکارهایی که بیشتر به روش خانوادگی اداره میشوند، همگی نیز به یک شیوه بازاریابی و تبلیغات متوسل شدهاند. شیوههایی که هیچگاه تغییر نمیکنند و معمولا تاثیری بر مشتریان نمیگذارند. چون مشتریان این کسبوکار برای انتخاب قالیشویی موردنظر خود بیشتر به سراغ دفترچه تلفن خود میروند و از دخترخاله و دخترعمه در مورد قالیشویی که سال پیش از آن استفاده کردهاند، میپرسند. اگر آنها قالیشویی را تایید کردند، مشتری نیز به سراغ آن خواهد رفت، در غیراین صورت از قالیشویی موردنظر صرف نظر میکند.
حال چرا قالیشوییها سعی نمیکنند مشتریان سالانه خود را ماندگار و به شیوههای مختلف بازاریابی و تبلیغات مراجعه کنند، درحالیکه برای کسبوکارهای خدماتی شیوههای ساده و ارزانقیمتی وجود دارد که بهراحتی قالیشوییها نیز میتوانند آنها را اجرا کنند؟
نتخاب نام مناسب برای قالیشویی
ازآنجاییکه قالیشوییها معمولا خانوادگی اداره میشوند، نام آنها نیز برگرفته از نام خانوادگی صاحب این کسبوکارهاست؛ نامهایی که اکثرا ضرباهنگ خوبی ندارند و مشتریان بهراحتی نمیتوانند آنها را تلفظ کنند. انتخاب نامهای قومیتی در میان قالیشوییها بیشتر به چشم میخورد. مخصوصا نامهای آذری که تلفظ آنها برای هر فردی راحت و آسان نیست. برای مثال وقتی یکی از قالیشوییهای معروف از پسوند «اوغلی» که به زبان ترکی یعنی «پسر» استفاده کرد و تا حدودی به خاطر عملکرد خود معروف شد، مابقی قالیشوییهای آذری نیز نامی با پسوند اوغلی برای خودشان انتخاب کردند. درحالیکه وقتی از مشتریان قالیشویی که برای نخستینبار این پسوند را انتخاب کرده، سوال میکنید فورا میگویند که آدرس آن بیشتر در ذهنمان مانده تا نام سخت این قالیشویی. پس به نظر اگر قالیشوییها برای شروع نامی قابل تلفظتر برای خود انتخاب کنند، مشتریان در تبلیغات دهانبهدهان بهتر میتوانند به تبلیغ قالیشویی آنها بپردازند. در راستای انتخاب نام مناسب، انتخاب شعار تبلیغاتی مناسب نیز مهم است. «لول میبریم، لول میآوریم» شعاری است که بسیاری در این حوزه کاری برای خود انتخاب کردهاند.
این شعار نیز زمانی مد شد که یکی از قالیشوییها آن را روی کارت تبلیغات خود استفاده کرد. بعد از آن این شعار طنزآمیز به یکی از پرکاربردترین شعارها تبدیل شده است. درحالی اگر قالیشوییها طرح کارت خود را به یک طراح خلاق بسپارند که علاوه بر طراحی یک شعار مناسب نیز انتخاب کند، به نظر بهتر میتوانند به اهدافشان برسند. صاحبان این کسبوکارها نباید از هزینههای تبلیغاتی صرفنظر کنند و خود را فقط به ارسال چند کارت یا پخش یک تیزر تبلیغاتی بیمحتوا محدود کنند.
به فاکتورهای خود رنگ و لعاب بیشتری بدهید
فاکتورها برگههای پرکاربردی هستند که معمولا کسبوکارها بعد از ارائه خدمات به مشتریان از آنها استفاده میکنند و بهنوعی رسیدی هستند که مشتریان با دریافت آن مطمئن میشوند خدمات را بهطور کامل بهدست آوردهاند. معمولا کسبوکارها از یکسری فاکتورهای آماده در بازار استفاده میکنند. اکثر مشتریان این فاکتورها را مدتی نزد خود نگه میدارند؛ مدتزمان مناسبی که میتوان به بهترین نحوه از آن استفاده کرد. این فاکتورها میتوانند به ابزاری ارزان برای تبلیغات کسبوکارهایی مانند قالیشوییها تبدیل شوند. اگر کسبوکارها این رسانه را از حالت سنتی خارج کنند و به آن رنگ و طرحی زیبا بدهند، مطمئنا تاثیرگذار خواهد شد.
برای مثال قالیشوییها میتوانند از این فاکتورها برای معرفی خدمات دیگر خود استفاده کنند و روشهای دیگر شستوشو را که مشتریان کمتر از آن استفاده میکنند، معرفی کنند. یکی از شرکتهای داخلی در پایان فاکتورها از عکس و مشخصات یکی از پرسنل استفاده کرده بود که مشتریان در هنگام مواجهه با مشکل با آن شخص تماس بگیرند؛ شیوهای که باعث میشود مشتریان احساس نزدیکی بیشتری با کسبوکار کرده و بدانند برای مراجعه مجدد به چه کسی باید رجوع کنند. قالیشوییها میتوانند بهوسیله فاکتورها نکتههای آموزشی را هم یادآور شوند و مشتریان را راهنمایی کنند. به هرحال وقتی چیزی روی قالی میریزد یا صدمهای میبیند این فاکتورها میتوانند نقش ناجی را در دادن اطلاعات مناسب برای مشتریان بازی کنند. باهمین شیوه ساده مشتریان زمان بیشتری فاکتور را نزد خود نگه میدارند و به همان نسبت نام قالیشویی نیز بیشتر در ذهن مشتری باقی خواهد ماند.
سیستم انتظار تلفنهای خود را مهربان کنید
بارها برای همه مشتریان پیش آمده که زمانی را منتظر ماندهاند تا اپراتورها پاسخ مناسب را به آنها بدهند. معمولا زمان انتظار کسالتآور است، مخصوصا که مشتریان مجبورا آواهای انتظاری را گوش دهند که مورد علاقهشان نیست. پس مشتریان در این مدت به اجبار کار دیگری را انجام نمیدهند و گوشی را ثابت در دست نگه میدارند تا بالاخره به نتیجه برسند. کسبوکارها از این مدتزمان به بهترین شکل میتوانند برای تبلیغات خود استفاده کنند که آن زمان کسالتآور را به زمان فرحبخشی برای مشتریان تبدیل کنند. برای مثال با مشتریان در این مدت از خدمات و شیوههای خدماترسانی با زبانی ساده صحبت کنید یا به آنها اطلاعاتی در مورد خدماتی که ارائه میکنید، بدهید. اگر از صدای ضبط شده در این مواقع استفاده نشود، بهتر است و باید ارتباط بهصورت تعاملی با مشتریان برقرار شود. در این حین کسبوکارها میتوانند از یک موسیقی مناسب نیز در پسزمینه استفاده کنند. درواقع شیوهای را بهکار ببرند که مشتریان از انتظار کشیدن لذت ببرند و آن زمان را هدررفته محسوب نکنند.
استفاده از کاورها و بستهبندیهای جالب
اکثر قالیشوییها از کاورهای پلاستیکی و بستههایی با همین جنس برای حملونقل فرشها استفاده میکنند؛ روشی که احساس میکنند خلاقانه است. درحالیکه همین کاورها میتواند به رسانهای برای تبلیغات این کسبوکارها تبدیل شود. کاورهای خلاقانهای که بعد از دریافت بهراحتی توسط مشتریان با قیچی پاره نشود. برای این کار قسمتی از اطلاعاتی که روی تراکتها بهصورت شلوغ طراحی میکنند را به کاورها منتقل کنند. و از پارچههای مناسبی استفاده کنند که بتوانند روی آنها طراحی کنند یا حتی کاورها را به شکل طرح فرشهای قدیمی ایرانی دربیاورند. به هرحال کاورها رسانههایی هستند که جابهجا میشوند و برخی مشتریان تا شب عید آن را از روی فرش جدا نمیکنند. پس مدتی میتوانند پیام تبلیغاتی مناسب را به مشتریان منتقل کنند.
ماشینهای حمل فرش
این کسبوکارها معمولا قالیها را بهوسیله نیسان یا وانت حمل میکنند؛ ماشینهایی که یک فضای خوب به منظور تبلیغات در اختیار کسبوکارها قرار میدهند. ولی اکثر این ماشینها فقط نام و شماره تلفن قالیشویی روی آنها حک میشود و بدون هیچ خلاقیتی در سطح شهر رفتوآمد میکنند. درحالیکه این کسبوکارها میتوانند از این وسایل سیار به بهترین شکل استفاده کنند. قالیشوییها میتوانند برای اجرای این شیوه از بسیاری طرحهای سنتی ایرانی الهام بگیرند. طرح و نقشهای فرشهای قدیمی معمولا خوشایند بسیاری از مشتریان ایرانی هستند.در کنار این طرحها استفاده از لوگو، شعار تبلیغاتی و اطلاعات محدود نیز میتواند برای تبلیغات مناسب موثر باشند. البته آنها میتوانند شعارهای اجتماعی خوبی نیز در زمینه مصرف آب به مشتریان بدهند تا در راستای مسئولیت اجتماعی خودشان نیز کاری کرده باشند.
برای کارکنان خود لباسهای مناسب طراحی کنید
لباس فرم کارکنان نیز میتواند به رسانه تبلیغاتی دیگری برای قالیشوییها تبدیل شود. لباسهایی که اگر همراه با برخورد حرفهای کارکنان باشند، ایدهآل خواهند شد. اگر قالیشوییها برای کارکنان لباسهای یکدست و متفاوت طراحی کنند، میتوانند به کسبوکار خوب هویت بدهند. به نظر اگر از لباسهای حاضری در این باره استفاده نشود، برای تبلیغات کسبوکار مناسبتر است.
به هرحال لباس به کسبوکار هویت میبخشد، لباسهایی که اگر با رنگ سازمانی همخوانی داشته باشد میتواند پیام را بهتر به مشتریان برساند. این درحالی است که برخی از قالیشوییها بهطورکلی از لباس فرم استفاده نمیکنند و معمولا کارکنان با لباسهای معمولی برای حمل فرشها به مکانها مراجعه میکنند. شیوهای که باعث عدم اعتماد مشتریان میشود و آنها دائم نگران این هستند که مبادا شخص دیگری باشد که فرشها را به آن میسپارند. درحالیکه داشتن لباسهای متحدالشکل و کارت شناسانی میتواند مشتریان را به کسبوکار موردنظر مطمئن کند.
و اما شیوههای دیگر
استفاده از پیامکهای تبلیغاتی مناسب و ارسال آنها در زمانهای مشخص نیز میتواند به این کسبوکارها کمک کند. همچنین قالیشوییهایی که بهصورت محلی فعالیت میکنند، میتوانند از نشریات و مجلات چاپی محلی نیز برای این هدف کمک بگیرند. طراحی یک سایت معتبر نیز در این راستا مناسب است.
سایتی که بتواند به سوالات مشتریان در زمینه فرش پاسخ بدهد. اجرای همه این شیوههای ارزانقیمت نیاز به برنامهریزی مشخصی دارد. برنامهریزی اگر با اهداف استراتژیک سازمان همراه باشد، بهتر میتواند تاثیر بگذارد. در این میان استفاده از مشاوران تخصصی نیز میتواند باعث رونق بیشتر کسبوکارهای قالیشوییها شود.
به هر حال قالیشوییها باید برای خود مشخص کنند که قرار است موقتی در بازار بمانند یا میخواهند حضوری دائم داشته باشند. برای حضور مداوم نیاز به استفاده از شیوههای نوین بازاریابی و تبلیغات است. بههرحال کسبوکارهای سنتی باید با تغییرات مناسب، آینده محکمی برای خود بسازند.