مدیر تحلیل یک شرکت کارگزاری اعلام کرد / پیش‌بینی بورس در دو ماه اول 94

مدیر تحلیل یک شرکت کارگزاری ضمن پاسخ به این سوال که آیا نشانه‌های خروج بازار سرمایه از رکود نمایان شده یا خیر، شرایط کلی بازار در دو ماه اول سال آینده را پیش‌بینی کرد. به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، امیر مقدم مدیر تحلیل کارگزاری سهم آشنا در قالب یادداشت تحلیلی، ضمن پاسخ به این سوال که آیا نشانه‌های خروج بازار سرمایه از رکود نمایان شده یا خیر، شرایط کلی بازار در دو ماه اول سال آینده را پیش‌بینی کرد. فارغ از روند اصلاحی شاخص کل در یک سال اخیر، تقریبا تمام کارشناسان با هم متفق القول هستند که دو عامل کم‌تحرکی اقتصاد داخلی و بلاتکلیفی سیاست‌های خارجی، از مسببان اصلی ایجاد این رکود عمیق در بازار سهام بوده‌اند.

اگر در ماه‌های اخیر به روند تحولات صورت گرفته در عرصه سیاست خارجی توجه کنیم، تمامی اخبار از حصول قریب‌الوقوع توافق هسته‌ای در آینده‌ای نزدیک خبر می‌دهند که به نظر می‌آید با باز شدن این گره در سیاست کلان اقتصادی، بازگشایی گره اول بازار سرمایه کشور که همان بهبود جریان نقدینگی، بهبود تولید، بهبود فروش و بهبود روند سودسازی شرکت‌ها است نیز دست یافتنی خواهد بود اما در این مقطع زمانی این سوال مطرح است که آیا از لحاظ تاریخی شرایط رکودی به چه میزان تداوم یافته و سوال بعد اینکه آیا آمارهای کلان بازار آرام آرام خبر از بهبود شرایط رکودی بازار دارند یا خیر؟

برای پاسخ به سوال اول باید اشاره کرد که مطالعه تاریخی بورس تهران نشان می‌دهد قبل از رکود جاری، بازار سهام تاکنون سه بار وارد فاز رکود (در ادبیات مالی بین‌المللی، از افت بیش از 20 درصد شاخص بازارهای سهام از نقطه اوج اخیر به‌عنوان ورود به رکود رسمی یا بازار خرسی -BearMarket- یاد می‌شود.) شده و در همه دفعات، این وضعیت به تشدید افت بورس انجامیده است.

در نخستین تجربه، از شهریور 75 تا مرداد 77سقوط شاخص افت 32 درصد را تجربه کرده است. طی دومین دوره رکود به مدت 1.5 سال، از آذر 83 تا مرداد 85 شاخص کل 34 درصد افت را به ثبت رسانده است. در آخرین رکود که مقارن با بحران جهانی اقتصاد بوده، شاخص کل در مدت تنها 9ماه در سال 87 به میزان 38 درصد از اوج خود سقوط کرده است. بنابراین می‌توان گفت بورس تهران در تجربه‌های رکودی قبلی، سقوط حداقل 32 درصدی نسبت به اوج را تجربه کرده است.اما مطالعات آماری نشان می‌دهد هر یک از سه رکود اتفاق افتاده دربازه‌های زمانی حداقل 9 ماهه و حداکثر دو سال دوباره به مدار رونق بازگشته است. به‌طوری‌که در رکود اول 23 ماه (1.9 سال)، در رکود دوم 17 ماه (1.5 سال) و در رکود سوم 9 ماه به طول انجامیده تا اینکه شاخص‌های بازار مجددا به مدار تعادل و سپس صعود بازگردند.

بنابراین با توجه به مطالعه تاریخی، رکود 15 ماهه بورس از آذر 93 و در مقایسه با سایر رکودها، از زمان اصلاحی در رتبه میانی رکودهای تاریخی بورس قرار داشته و در مقایسه با بیشترین زمان رکود فاصله‌ای هشت ماهه و در مقایسه با رکود سال 83 تا 85 نیز فاصله‌ای دو ماهه داشته که همین موضوع رسیدن به ماه‌های پایانی رکود در بورس را از لحاظ تاریخی دست یافتنی‌تر می‌نمایاند.

اما در پاسخ به سوال دوم مبنی بر اینکه آیا آمارهای کلان بازار آرام آرام خبر از بهبود شرایط رکودی بازار دارند یا خیر؟ باید گفت بررسی‌های آماری نگارنده نشان می‌دهد آمارهای ریالی و حجمی بازار و مقایسه نقطه به نقطه آمارها خبر از بهبود شرایط آماری در ماه‌های پایانی سال مخصوصا در ماه بهمن و اسفند خواهد داشت. بررسی‌های تفصیلی هم نشان می‌دهند تعداد سهام معامله شده در بهمن ماه با رشد 16 درصدی همراه شده است. درحالی که در دی ماه با کاهش 46‌درصدی تعداد معاملات نسبت به آذر ماه مواجه بودیم. همچنین ارزش تجمعی کل معاملات در بهمن ماه نیز کاهش نامحسوسی یافته است. به طوری‌که تنها 2 درصد ارزش معاملات تجمعی بهمن نسبت به ماه قبل خود یعنی دی‌ماه بوده که نوید بخش روزهای بهتر در آینده است.

در همین حال تغییرات نقطه به نقطه هر یک از آمارهای کلان بازار نیز از کاهش فاصله خود در ماه گذشته حکایت دارد. به‌صورتی‌که در بررسی‌ها و تغییرات نقطه به نقطه نسبت به سال قبل، حجم معاملات در دی ماه سال جاری و نسبت به دی ماه سال گذشته با کاهش 75 درصدی همراه بوده است. درحالی‌که در بهمن ماه این میزان در مقایسه با بهمن سال گذشته با کاهش 40 درصدی همراه شده است. همچنین در ارزش کل معاملات انجام شده در دی‌ماه سال گذشته و نسبت به مقایسه با دی ماه امسال، با کاهش 80 درصدی در ارزش تجمعی معاملات مواجه بودیم .در حالی‌که همین آمار در بهمن امسال و نسبت به بهمن سال گذشته کاهش 78 درصدی را نشان می‌دهد که این خود نیز نشان از بهبود روند شاخص‌های کلان آماری بازار دارد. به نظر می‌آید بهبود شاخص‌های آماری بازار در بهمن ماه، نویددهنده آمارهای بهتری برای اسفندماه باشد.

اما مخلص کلام برآوردهای نگارنده نشان می‌دهد با توجه به گزارشات پیش‌بینی سود شرکت‌ها برای سال 94 و افزایش حدودا 3 تا 4 درصدی سود شرکت‌ها نسبت به سال 93، نسبت قیمت به درآمد حدود 4.5 مرتبه‌ای بازار (P/E) توانایی افزایش حداقل 5 درصدی و در صورت شوک توافق سیاسی، توانایی افزایش حداکثر 10 درصدی در میان مدت را خواهد داشت. بنابراین به نظر می‌آید با توجه به بهبود نشانگرهای ریالی و حجمی بازار در ماه‌های اخیر، روند رکودی بازار به روزهای پایانی خود نزدیک شده و در فروردین و اردیبهشت ماه سال آینده وارد زمان تثبیت شود.