دو جریان اصلی سیاسی در ایران در حد امکانات خود و مقدورات قوانین و مقررات انتخاباتی، تلاش خود را برای جلب توجه رایدهندگان کردند. دو جریانی که درست چند ماه پیش از انتخابات و بر سر موضعگیری پیرامون مذاکرات هستهای تغییرات محسوسی را در ترکیب خود تجربه کردند. اتفاقی که به اعتقاد من، دستاورد بزرگی برای مردم و سیاستمداران از حیث رشد سیاسی داشته و تبعات آن بعد از این هم فضای سیاسی-اجتماعی ایران را در محدودهای بزرگتر از موضوع هستهای، تحت تاثیر قرار خواهد داد.
بسیاری از نیروهای معتدل اصولگرا که چارچوبهای تا حد زیادی خودساخته گروههای این جناح را برای فعالیت خود تنگ میدیدند، از فرصت استفاده خواهند کرد و فاصله خود را با بخشی از این جناح که بر طبل لجاجت با خواست بخش مهمی از مردم میکوبد، زیاد خواهند کرد. نزدیک شدنها و دور شدنها که لازمه رشد سیاسی نخبگان سیاسی و موید نسبی و غیرمقدس بودن تمایلات سیاسی است، از این پس بیشتر و بیشتر اتفاق خواهد افتاد. بیگمان نابرابریهای آشکاری هم وجود داشت که محصول دست بالای یک طرف در برخی نهادهای قانونی و تاثیرگذار بود. این عامل اما باعث نشد تا در اصل رقابت جانانه خللی وارد شود. رقابت با حرارت تمام وجود داشت و تا پای صندوقهای رای، یعنی فردا، ادامه خواهد داشت.
پیشبینی یا نظرسنجی دقیقی که بتوان با اتکا به آن ارزیابی قریب به واقعی از میزان پیروزی هر یک از دو جناح داشت، وجود ندارد اما به اعتقاد نگارنده- و با اذعان به همه دشواریها و کاستیهای رقابت انتخاباتی در کشورمان، این انتخابات بیش از پیش آحاد بیشتری از جامعه را به این نتیجه رساند که صندوقهای رای محل پیروزی یا شکست دیدگاهها و اندیشههای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با داوری مردم است.
ممکن است باوجود تمام تلاشهای خالصانه یک گروه یا باوجود اندیشههای کارآمدتر و پیشروتر یک جناح در زمین رقابت نتیجه مورد نظر حاصل نشود و این طبیعی است. رقابت سیاسی هم مانند یک بازی فوتبال دهها مولفه موثر دارد که کنترل همه آنها الزاما مقدور نیست. ولی در پایان بازی، دنیا پایان نیافتهاست. بازی دیگری هست و رقابت دیگری. زودتر از آنکه فکرش را بکنید، موعد بازی بعدی میرسد. قواعد بازی را که بدانید، میتوانید تلاش مثمرثمرتری برای بازی بعد بکنید. روی نقاط قوت خود و نقاط ضعف حریف کار کنید و بازیکنان بامهارتتری تربیت کنید.
اینها را گفتم که دیدگاه خود را بهتر عرضه کنم. پیروزی قاطع، حضور در رقابت بزرگ- بزرگترین رقابت- تعیین سرنوشت خودمان است. اینکه به این راه و روش ایمان بیاوریم و حتی اگر به نحوه داوری یا مقررات آن انتقاد داریم، از راه صندوق رای برای اصلاح آنها بکوشیم. هر رقابتی ممکن است پیروزی، شکست یا وضعیت دیگری که از آن به تساوی یاد میکنند، داشته باشد. افتخار بازی در این رقابت و تماشاگر نبودن، پیروزی قاطع آن بخش از جامعه ایران است که هیچگاه خود را شکستخورده مطلق نمیداند.
* عضو «شورای سردبیری» روزنامه «فرصت امروز»