باغداری و کشت میوه همواره یکی از مشاغل لذت بخش برای باغدارانی است که در حاشیه شهرها سکونت دارند و همیشه تلاش میکنند بهترین میوهها را به بازار عرضه کنند تا هم خود درآمد مناسبی داشته باشند و هم مردم را از تناول میوههای خوشمزه بهرهمند کنند. اما اینکه سرمایهگذاری در باغداری چگونه بررسی میشود و عموما باغداران از کسبوکار خود راضی هستند یا خیر یکی از سوالاتی است که همواره مدنظر سرمایهگذاران بالقوه برای شروع این کار است.
حقیقت این است که در ایران با توجه به شرایط اقلیمی مناسب و توانایی کاشت انواع میوهها، پتانسیلهای زیادی در باغداری وجود دارد اما درخصوص برخی میوهها با مصرف بالای آب با توجه به خشکسالیهای چند سال اخیر و حساسیتهای برخی از میوهها که موجب ورشکستگی بسیاری از باغداران در سالهای اخیر شده است باغداران با مشکلات زیادی مواجه شدهاند که در پیجایگزین مناسبی برای کشت خود برآمدهاند. گزارش امروز تلاش میکند با معرفی میوه «كیوی فروت» بهعنوان جایگزین مناسبی برای میوههای حساس با صرفه اقتصادی پایین، شما را با وضعیت کشت و سرمایهگذاری باغی در این میوه آشنا کند.
معرفی میوهای جذاب
كیوی فروت بومی چین است ولی اصلاح آن در كشور نیوزیلند صورت گرفته و به سایر نقاط جهان گسترش یافته است. نخستین بار این میوه در سال 1363 تكثیر و توزیع نهال كیوی بین متقاضیان توسط بخشخصوصی آغاز شد و از سال 1366بهمنظور هماهنگی و افزایش كیفیت و كمیت میوه تولیدی تشكلهایی با عضویت باغداران كیوی تشكیل شد. محصول كیوی بهتدریج از سال 1367 وارد بازارهای داخلی شد.
ارزش اقتصادی محصولی به نام کیوی
به خوبی میتوان گفت پرورش کیویفروت از نظر اقتصادی یکی از مهمترین صنایع کشاورزی جهان است. امروزه در کشورهای مختلف مانند نیوزیلند، آمریکا، ایتالیا، فرانسه و شیلی در سطح وسیع و به طریق صنعتی این میوه کشت میشود. اصلیترین بخش سرمایهگذاری در احداث یک باغ کیوی تهیه و آماده کردن زمین و ایجاد تاسیسات لازم و احداث نهالستان است به علاوه هزینههای کارگری و نصب لولههای آبرسانی و استقرار قیمها و داربستها هم جزو هزینههای اولیه برای سرمایهگذار به حساب میآید.
محصول باغ کیوی از نظر اقتصادی تا 25سال قابل بهرهبرداری است و بهطور متوسط محصول سالانه آن در هکتار 20 تن برآورد میشود. البته با در نظر گرفتن شرایط جوی و بهکارگیری مدیریت صحیح و تکنولوژی فنی کشاورزی در بسیاری کشورهای پیشرفته محصول نهایی به 60تن در هکتار هم رسیده است. در نهایت کارشناسان این بخش با توجه به آنچه گفته شد و هزینه نگهداری و سرمایهگذاری احداث باغ در مدت 20سال سوددهی سرمایه در این رشته اقتصادی را بیش از 50درصد برآورد کردهاند.
مزیتهای سرمایهگذاری در این میوه
كیوی در مقایسه با سایر درختان نیمه گرمسیری با آفات و بیماریهای كمتری مواجه بوده و خسارت زیادی از این نظر متحمل نمیشود. در چند سال اخیر كه از ورود آن به ایران میگذرد تنها یك نوع شپشكنقرهای شبیه شپشك توت آن را مورد حمله قرار میدهد كه بهوسیله كفشدوزكی در طبیعت پارازیته میشود. به علاوه در مقایسه با سایر میوهها ضایعات بعد از برداشت میوه كیوی ناچیز است. درصورت رعایت كامل اصول داشت، برداشت، حملونقل، انبارداری و بازاررسانی، این ضایعات را حدود 3درصد برآورد كردهاند. البته دركشور ایران بهدلیل وجود سیستم حملونقل ضعیف و همچنین عدم رعایت كامل اصول انبارداری، ضایعات پس از برداشت این میوه 33-24 درصد اعلام شده است.
همچنین از آنجا که سرمایه اصلی یعنی تهیه و خرید زمین و باغ هنوز در اختیار سرمایهگذار است، بنابراین سود سالانه سایر خسارات و زیانهای ناشی از بروز سرما یا در اثر وزش بادهای شدید و توفانهای هولناک و با توجه به احتمال نابودی و تلف شدن محصول در حین حملونقل یا در اثر آفات انباری و سایر ضررهای پیشبینی نشده را میتواند بپوشاند و با محاسبه تمام معیارها و احتمالات مثبت و منفی پرورش کیویفروت از سود سرشار و بدون ضرری برخوردار است.
تنها 20درصد نیاز دنیا تامین میشود
ایران از لحاظ حجم تولید كیوی مقام چهارم جهان را دارد و در نیمكره شمالی در مقام دوم بعد از كشور ایتالیا قرار گرفته است. از نظر صادرات نیز ششمین كشور صادركننده در جهان است. تقاضای مردم جهان برای خرید كیوی، سالانه 4میلیون تن است، در صورتی كه تولید آن در دنیا فقط 800 هزار تن است، یعنی فقط به 20درصد از تقاضای جهان پاسخ داده میشود، بنابراین هنوز امكان زیادی برای سرمایهگذاری در کشت و تولید کیوی وجود دارد.
ایران و مناطق مناسب برای کشت
كیوی از میوههای نیمهگرمسیری است كه مقاومت آن به سرما بیش از مركبات است و احتیاج به رطوبت و آب دارد همچنین به دمای 10 درجه سانتیگراد زیر صفر مقاوم است. این درخت سالانه حدود 5هزار مترمكعب آب در هكتار نیاز دارد. رشد جوانهها از هشت درجه سانتیگراد بالای صفر شروع شده و این درخت تا 40 درجه سانتیگراد را در تابستان تحمل میكند. كیوی در خاكهای كاملا سبك با قابلیت نفوذپذیری مناسب بهخوبی رشد میكند و به خاكهای شنی هوموسدار نیاز دارد. با توجه به این توضیحات مناطق شمالی کشور مناطق مناسبی برای کشت این محصول به حساب میآید.
برای احداث باغ متراژ خاصی از زمین مدنظر نیست و در هرچند هکتاری که بخواهید میتوانید شروع به کار کنید. تكثیر این درختان از طریق قلمه و فاصله درختان در شمال ایران 5×4 متر در روش صلیبی است و معمولا500 درخت در هكتار كاشته میشود. درختان كیوی معمولا سه تا چهار سال بعد از كاشت در زمین اصلی میوهدهی خود را آغاز میکنند و در 8تا10 سالگی به باردهی كامل میرسند.
چند فرصت دیگر برای سرمایهگذاری
این میوه پس از برداشت باید هرچه زودتر به سردخانه منتقل شود. البته قبل از انتقال آن به سردخانه مقداری از حرارت میوه را با قرار دادن در آب و مواد ضدعفونیكننده کم میکنند. سپس میوهها را برای درجهبندی و بستهبندی به منظور ورود به بازار داخلی و بازارهای خارجی براساس وزن و اندازه و کیفیت میوه منتقل میکنند. البته در این مرحله تمام میوههای نارس، لكزده، بدشكل و آفت زده باید توسط كارگران آموزش دیده جدا شوند، چراکه وجود یك عدد میوه پوسیده میتواند تمام محتوای جعبه را فاسد کند.
سرمایهگذاری در بخش تفکیک و بستهبندی و صادرات کیوی خود میتواند بهعنوان یک کار مستقل در نظر گرفته شود که پس از برداشت انجام میشود و به دلیل اهمیت این میوه برای صادرات نیاز است تا توجه بیشتری به بخش بستهبندی و درجهبندی میوه صورت گیرد. در كشورهای دیگر با استفاده از جدا كنندهOrbital این کار بهصورت ماشینی انجام میشود كه میوهها را از مقابل جریان شدید هوا عبورداده و برحسب اندازه و وزن تفكیك شده و روی نوارهای كرباسی یا پلاستیكی مختلف میافتند و از آنجا بهداخل جعبه منتقل میشوند. به این ترتیب میوههای درجه یك تا درجه چهار از یكدیگر جدا میشوند و در بستهبندیهای استاندارد با ذكر مشخصات قرار میگیرند. معمولا برای بستهبندی كیوی از جعبههای مقوایی یا چوبی به وزن 3 تا 10 كیلوگرم استفاده میشود. بهتر است بیش از دو ردیف میوه در یك جعبه قرار نگیرد تا موجب لهیدگی میوههای زیرین نشود.
در نهایت سرمایهگذاران توجه داشته باشند که میوه كیویفروت را میتوان علاوه بر مصرف خام، بهصورت میوه خشك شده، یخ زده، آب میوه، در سالاد، شیرینپزی، بستنی و شكلات، مربا، مارمالاد، ژله، كمپوت و غیره نیز مصرف کرد. این میوه به علت دارا بودن آنزیم آكتینیدین نرمكننده خوبی برای گوشت بوده و طعم مطبوعی به آن میبخشد. درحال حاضر این میوه در كشور فقط به مصرف تازهخوری میرسد و صنایع تبدیلی كیویفروت دركشور احداث نشده است. با توجه به اینكه حدود 60درصد از میوههای تولیدی كشور ریز بوده و مقدار قابل توجهی از آن بدشكل، ضربه دیده است و قابل صدور یا ارائه به بازارهای داخلی نیست، بنابراین احداث واحدهای صنایع تبدیلی میتواند این نوع میوهها را نیز قابل استفاده کرده و ارزش افزوده ایجاد کند.