فصل سرما، پایان گردشگری نیست

معمولا با شروع فصل سرما بسیاری از افراد و خانواده‌هایی که اهل گردشگری هستند، شهر یا روستایی برای سفر در برنامه‌ریزی خود ندارند. به نوعی سفر در فصل سرما راکد می‌شود و به نظر می‌رسد مقاصد گردشگری در سوز سرمای زمستان گم می‌شوند. اما زمستان پایان راه گردشگری نیست، بلکه مقاصد جدیدی هم برای کشف کردن و لذت بردن در کشور وجود دارد.

یکی از این جاذبه‌های گردشگری که از سوی سازمان‌های ذی ربط از جمله سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آن‌طور که باید و شاید به منظور توسعه صنعت گردشگری شناسانده نشده، مسیرها و راه‌های کوچ‌رو کشور است. زیرا با آغاز فصل سرد قشلاق عشایر شروع می‌شود و از مناطق سردسیر به سمت مناطق گرمسیر حرکت می‌کنند.

زندگی سنتی، مواد‌غذایی ارگانیک، لباس محلی، صنایع‌دستی، مسیرهای زیبای کوچ‌رو و چندین و چند جاذبه دیگر از جمله دلایلی است که هر کسی را می‌تواند به سمت این زیبایی‌ها رهسپار کند. استان‌های جنوبی کشور مانند بوشهر، فارس و کهگیلویه و بویراحمد از جمله استان‌هایی هستند که در این فصل شاهد کوچ‌روی عشایر هستند. اگر دو تا سه روز وقت دارید، می‌توانید از این فرصت گردشگری استفاده کنید. 

بر سفره‌هایی با غذای سالم

سفر به مسیر کوچ ایلات عشایر از چند وجه حائز اهمیت است؛ نخست اینکه گردشگران علاوه بر بهره‌مندی از آب و هوای مطلوب، غذای سالم و تفریح در مراتع و عرصه‌های طبیعی مانند انجام بازی‌های عشایری، سوارکاری و غیره می‌توانند با آداب و رسوم سنتی و کهن عشایر ایران آشنا شوند و دوم اینکه سفر گردشگران داخلی هم مانند گردشگران خارجی به ایلات عشایر به رونق کسب‌و‌کار، اشتغالزایی و از بین نرفتن خانواده‌های عشایری منجر خواهد شد. 

نگرانی در مسیر ایل راه‌ها وجود ندارد

معمولا نگرانی‌هایی برای گردشگران در مورد مسیرهای صعب العبور حرکت عشایر وجود دارد. مثلا در استان بوشهر که یکی از مناطق مهم قشلاقی کوچ عشایر است، بر اثر بارندگی‌های اخیر بسیاری از راه‌های عشایری شهرستان دشتی تخریب یا مسدود شده بود که این امر خود باعث نگرانی گردشگران برای رفتن به این منطقه می‌شود، اما بنابر اظهارات مسئولان امسال برای بازگشایی و ترمیم راه‌های عشایری از محل تملک دارایی‌هایی استان اعتباری حدود یک میلیارد ریال اختصاص یافته که با این میزان اعتبار بیش از 100کیلومتر از مسیرهای اصلی تردد بیش از دو هزار خانوار عشایر از جمله مسیر خائیز تنگستان تا کوه سیاه دردشتی، مسیر سهو تا پشت پرشنبه، درویشی تا باغان و کردلان و درگوها بازگشایی و ترمیم خواهد شد، بنابراین به هیچ وجه نگرانی درخصوص عدم ایمنی ایل راه‌ها وجود ندارد.

همچنین نبود آب شرب در مناطق عشایری از دیگر نگرانی گردشگران برای رفتن به این مناطق است اما در همین استان تاکنون 15 آب‌انبار در شهرستان دشتی احداث و ترمیم شده و ساخت سه آب‌انبار جدید هم در مناطق عشایری دشتی در دستورکار مسئولان قرار گرفته است. به همین دلیل علاوه بر تامین آب شرب عشایر، نگرانی درخصوص تامین آب شرب گردشگران نیز وجود ندارد. 

عشایر پیشگام در پیشبرد آیین‌ها

استان‌های جنوبی کشور مهد كهن آداب و آیین‌های فرهنگی ایران‌زمین، جایگاهی برای زیست عشایر و كوچ به ییلاق و قشلاق ایلات هستند. برای مثال عشایر استان فارس سه ایل بزرگ قشقایی، خمسه و لر دارد که عشایر قشقایی بزرگ‌ترین قوم عشیره‌ای فارس است. در فصل پاییز منطقه قشلاقی ایل قشقایی از شهرستان لار در جنوب استان فارس شروع شده یعنی در امتداد محور جنوبی استان تا حوالی شهرستان گچساران در نزدیكی بهبهان در استان خوزستان ادامه می‌یابد و همچنین ایل لر بویراحمد علیا که شامل هفت طایفه است، در فصل قشلاق اغلب در شهرستان نقش رستم استان فارس مستقر هستند، به همین دلیل برای مشاهده زندگی عشایری ایل قشقایی و ایل لر بویراحمد باید به شهرستان‌های نقش رستم و گچساران سفر کنید. بی‌شك ویژگی‌های فرهنگی عشایر مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این استان در جلب گردشگران مختلف ایرانی و خارجی به شمار می‌رود كه آداب و رسوم و آیین‌ها، موسیقی محلی و صنایع دستی از جمله این ویژگی‌ها‌ست. 

موسیقی و لباس‌های محلی عشایر

نی، ساز و دهل ابزارهای نواختن موسیقی هستند كه در فرهنگ  موسیقایی عشایر جایگاه خاص و ویژه‌ای دارند و معمولا در ‌آیین‌های شاد و حتی در سوگواری‌ها از برخی از آنها استفاده می‌شود، به همین دلیل شما با سفر یک یا چند روزه به مناطق قشلاقی می‌توانید از این موسیقی کهن و زنده لذت ببرید. لباس‌های محلی مردان و زنان عشایر نیز جاذبه‌های خاصی دارد به طوری که آوازه این لباس‌ها تا کشورهای خارجی هم رفته و امروزه به یكی از مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری این قوم تبدیل شده است. معمولا پوشاك زنان عشایر شامل كلاهك، آرخالق، تنبان و پاپوش است كه در رنگ‌های شاد و متنوع تهیه می‌شود.

همچنین پوشاك مردان ایل را هم كلاه، پیراهن، آرخالق، شال كمر، چقه و كپنك تشكیل می‌دهد که این نوع لباس‌ها معمولا به‌عنوان سوغات از سوی گردشگران خارجی خریداری می‌شود. لباس‌ مردم عشایر بسته به نوع پارچه‌ای که برای دوختش استفاده شده، بین 150هزار تا یک میلیون تومان قیمت دارد که معمولا به‌عنوان سوغاتی خریداری می‌شود.