رقابت چشم بادامی‌ها با بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول

چینی‌های چشم بادامی قصد دارند تا رقیبی جدی برای بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول بتراشند. بانک توسعه زیرساخت آسیا، آن چیزی است که چینی‌ها امیدوارند با آن حضور خود را به‌عنوان یک ابرقدرت در بازار پولی و مالی جهان به ثبت برسانند. ایران هم به این بانک پیوسته است و تلاش دارد تا از این طریق حضور بین‌المللی خود را در بازارهای جهانی تقویت کند. روز گذشته با حضور وزرا و مقامات اقتصادی ۵۷ کشور، علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد کشورمان اساسنامه بانک توسعه زیرساخت آسیا را امضا کرد.

ایران نقش موثری در بانک آسیا خواهد داشت

خبرگزاری‌ها در این باره گزارش داده‌اند که مراسم رسمی امضای اساسنامه بانک توسعه زیرساخت آسیا موسوم به AIIB صبح دوشنبه با حضور علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران و مقامات بیش از ۵۰ کشور عضو در تالار بزرگ ملی خلق چین امضا شد. علی طیب‌نیا در این باره گفت: قرار است با امضای این اساسنامه فعالیت بانک توسعه زیرساخت آسیا وارد مرحله جدیدی شود و جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از اعضای موسس تلاش می‌کند نقش موثری در فعالیت‌های بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا ایفا کند.

وزیر امور اقتصادی و دارایی بانک زیرساخت آسیا را بانکی توسعه‌ای خواند و افزود: این بانک می‌تواند مکملی برای سایر بانک‌های فعال در زمینه تامین مالی برنامه‌های توسعه‌ای باشد. بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا دارای نقشی موثر در تامین مالی طرح‌های زیرساختی در مجموعه کشورهای آسیایی است.

لو جی وی، وزیر امور اقتصاد و دارایی چین در این مراسم ابراز امیدواری کرد که بانک توسعه زیرساخت آسیا بتواند در پیشرفت و توسعه قاره کهن نقش ارزشمند خود را ایفا کند. وی اظهارداشت: ما حضور نمایندگان اقتصادی ۵۷کشور از پنج قاره جهان در پکن برای همفکری و نهایی کردن اساسنامه بانک توسعه زیرساخت آسیا را به فال نیک می‌گیریم و معتقدیم توسعه واقعی از رهگذر چنین همکاری‌هایی به‌دست می‌آید. وی با تاکید بر نقش مهم و تاثیرگذار تشکل‌های اقتصادی جمعی از جمله بانک توسعه زیرساخت آسیا در روند توسعه اقتصادی جهان، همکاری و تعامل سازنده کشورهای عضو را ضامن بقای این مجموعه اقتصادی توصیف کرد.

قرار است بعد از امضای اساسنامه بانک توسعه آسیا، وزرای شرکت‌کننده دیداری با شی جین پینگ، رییس‌جمهور چین داشته باشند. براساس این گزارش، روز یکشنبه نیز نشست مقدماتی با حضور معاونان وزرای اقتصاد کشورهای شرکت‌کننده برگزار شد و طرفین به تبادل نظر و ارائه دیدگاه‌های کشورهای خود پرداختند. محمد خزاعی، معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران در این نشست حضور داشت.

دست بالای آسیایی‌ها در مالکیت این بانک

به گزارش موج، این بانک در سال 1966 و با هدف کمک به توسعه جوامع آسیا و اقیانوسیه تاسیس شده است. بانک توسعه آسیا هنگام تاسیس (1966)، 31 عضو داشت. در حال حاضر این بانک 67 عضو دارد که 48 عضو آن از حوزه آسیا و اقیانوسیه و 19 عضو مابقی از خارج منطقه آسیا و اقیانوسیه هستند. براساس گزارش سالانه منتشر شده در سال 2013، کشورهای ژاپن، ایالات متحده آمریکا، جمهوری خلق چین، هند، استرالیا، کانادا، اندونزی، کره‌جنوبی و آلمان برحسب میزان سرمایه‌گذاری به ترتیب بیشترین قدرت رأی را در بانک دارا هستند و کشورهای ژاپن و آمریکا عمده‌ترین سهامداران این بانک هستند.

بــانک ســرمــایه‌گذاری زیرساخت آسیا نخستین ســاختـــار جدید بــانکی بین‌المللی در قاره آسیاست که کشورهایی از جمله چین، هند، مالزی، اندونزی، سنگاپور، تایلند، قزاقستان، عربستان، کویت، عمان، قطر، برونئی، دارالسلام، کامبوج، لائوس، میانمار، فیلیپین، ویتنام، مغولستان، ازبکستان، نپال، سریلانکا، بنگلادش، پاکستان، مالدیو، نیوزیلند، اردن، ‌تاجیکستان، لوکزامبورگ، برمه، سوییس، انگلستان، استرالیا، اتریش، برزیل، دانمارک، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند و اسپانیا به عضویت رسمی آن درآمده‌اند.

این بانك علاوه بر تامین مالی پروژه‌های مختلف، همکاری بسیار نزدیکی با صندوق توسعه آسیا (ADF) دارد. همچنین بانک توسعه آسیا با موسسات بین‌المللی توسعه، موسسات چند ملیتی و بخش خصوصی همکاری می‌کند. سرمایه اولیه این بانک ۵۰‌میلیارد دلار تعیین شده و کشورهای عضو موظف به تامین آن شده‌اند و در وهله نخست باید 10درصد آن را واریز کنند. ۷۵‌درصد از سرمایه بانک را کشورهای آسیایی و ۲۵‌درصد آن توسط کشورهای غیرآسیایی تامین خواهد شد. بر این اساس، سهم کشورها براساس GDP تعیین می‌شود.

به گفته مقامات چینی، این بانک به دلیل کمبود منابع اعتباری برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های موجود در قاره آسیا و منطبق با سیاست‌ها و راهبردهای اقتصادی جدید چین مبنی بر ورود به تعامل با کشورهای آسیایی به‌ویژه آسیای میانه تاسیس شده است. برخی از تحلیلگران بر این باورند که این بانک می‌تواند رقیبی برای صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و بانک توسعه آسیا باشد. این بانک عمدتا مورد حمایت چین است. با این وجود و باوجود مخالفت آمریکا، بسیاری از متحدان اروپایی واشنگتن خواهان آن شده‌اند تا به‌عنوان اعضای موسس به این بانک تازه‌تاسیس بپیوندند. به نظر می‌رسد با در نظر گرفتن اقتصاد رو به رشد چین، در آینده کشورهای بیشتری خواهان پیوستن به این بانک شوند.